Son günlər ABŞ Prezidenti Donald Tramp ilə Rusiya lideri Vladimir Putin arasındakı münasibətlərin yüksək səviyyədə olması diqqət çəkir.

Hətta Trampın Ukraynaya təklif etdiyi sülh planının da tamamilə Kremlin maraqlarına cavab verdiyi aydın görünür. Bir çox ekspert sözügedən təklifin Kiyev tərəfindən rədd ediləcəyini proqnozlaşdırır. Ukraynadan gələn açıqlamalar da bu ehtimalı gücləndirir. Lakin Prezident Volodimir Zelenskinin bu təkliflə razılaşmaq məcburiyyətində qalacağını düşünənlərin də sayı az deyil. Bu olacağı təqdirdə isə Tramp-Putin tandeminin daha sonra nələr edə biləcəyi düşündürücüdür.

Azərbaycan Ümid Partiyasının sədr müavini, politoloq Bakir Həsənbəyli “Cümhuriyət”-ə açıqlamasında bildirib ki, Ukrayna silah, maliyyə və informasiya resursları baxımından birbaşa olaraq Qərbdən asılıdır:

“Ona görə də Ukrayna müharibəsinin başa çatması üçün ABŞ tərəfindən hazırlanan sülh sazişi təzyiq alətindən başqa bir şey deyil. Lakin bu sülh sənəd məqsədli şəkildə hazırlanıb. Düşünürəm ki, bu təklif Kiyev tərəfindən rədd olunması üçün nəzərdə tutulub.

Eyni zamanda, Ukraynanın müttəfiqləri olan dövlətlərin razılaşmaması hesablanıb. Çünki Rusiya ilə bağlı hədəflər hələ reallaşmayıb. Bu ölkənin iqtisadiyyatı hələlik tam olaraq çökməyib. Düzdür, Rusiyanın ciddi iqtisadi problemləri var, ancaq tam çökmüş vəziyyətdə də deyil”.

Ekspert Ukraynanın ABŞ-nin sülh planını qəbul edəcəyi ehtimala da toxunub:

“Artıq elə bir situasiya yaranacaq ki, böyük dövlətlər kiçik ölkələri idarə edəcəklər. Bir növ kiçik dövlətlər artıq dövlət deyil, obyekt formatında fəaliyyət göstərəcəklər. Bu isə o deməkdir ki, onlarla bağlı istənilən qərarın verilməsi böyük dövlətlərdən asılı olacaq. Hətta onların etiraz etmək imkanları da sıfıra endiriləcək. Beləliklə, gələcəkdə sərhədlərin dəyişdirilməsinə gətirib çıxara bilər”.

B. Həsənbəyli son zamanlarda Trampla Putinin yaxınlaşması fonunda Rusiyanın Zəngəzur dəhlizinindən pay ala biləcəyi iddiası ilə bağlı da danışıb:

“ABŞ və Avropa ölkələri Rusiyanın Zəngəzur dəhlizində iştirakını qəbuledilməz hesab edirlər. Əslində, ən doğru mövqe də bundan ibarətdir. ABŞ-nin bu coğrafiyaya maraq göstərməsi yalnız geosiyasi deyil, həm də geoiqtisadidir. Zəngəzur dəhlizindən yalnız Azərbaycan və Türkiyə deyil, digər ölkələr də iqtisadi üstünlüklər əldə edəcəklər.

Vaşinqtonun bu dəhlizə maraq göstərməsinin əsas səbəblərindən biri də Rusiya və İranın regionda sıxışdırılmasıdır. Yəni bu siyasəti nəzərə aldıqda, Rusiyanın hansısa formada Zəngəzur dəhlizindən pay alma ehtimalı yoxdur. Hətta Ukrayna müharibəsi başa çatsa belə, bunun baş verməsi inandırıcı deyil”.

Politoloqun sözlərinə görə, Rusiyanın Ukrayna işğalı legitimləşsə, Kreml başqa dövlətlərə də həmlə etmək istəyəcək:

“Trampın Kanada, Qrenlandiya və Panama kanalı ilə iddiaları var idi, amma bunlar reallaşmadı. Hətta Qəzza ilə bağlı da planları olsa da, baş tutmadı. Rusiya rəhbərliyi isə zaman-zaman Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya ölkələri ilə müxtəlif iddialar irəli sürürlər.

Hətta Ukrayna müharibəsinin gedişində belə Baltikyanı ölkələrlə bağlı da bəzi iddialar gündəmə gəldi. Bir müddət əvvəl rus dronlarının çox sayda ölkənin hava məkanını pozması da təsadüf deyildi. Kreml bununla “zəif bənd”i tapmağa çalışır. Əzələ nümayişi həm də böyük dövlətlərə bir mesajdır. Ancaq bu, mesajdan uzağa gedə bilməz. Rusiyanın özünə gəlməsi zaman alacaq. Kreml əlavə cəbhə açacaq gücə malik deyil”.