Avropa Komissiyası bürokratik prosedurları azaltmaq və qitə boyunca qoşun və silahların daşınmasını sadələşdirmək üçün vəsait ayırmağı planlaşdırır.

Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Politico” nəşrinin əldə etdiyi hərbi mobilliklə bağlı məlumatda qeyd olunur.

Sözügedən sənəd çərşənbə günü qanunvericilik təklifi ilə birlikdə elan ediləcək gələcək hərbi mobillik tədbirləri paketinin bir hissəsidir.

15 səhifəlik sənəddə yazılıb ki, Avropanın rəqiblərin qarşısını etibarlı şəkildə almaq və hər hansı böhrana operativ cavab vermək üçün təcili ehtiyac duyduğu müdafiə mövqeyi və imkanlarının əsas elementi hərbi mobillikdir.

Planın əsasını yeni Avropa Gücləndirilmiş Reaksiya Sistemi (EMERS) təşkil edir. Bu sistem vasitəsilə fövqəladə hallar zamanı üzv ölkələr və ya Komissiya adi nəqliyyat qaydalarının müvəqqəti dayandırılmasını təklif edə biləcək.

Sistem tətbiq edildikdən sonra hərbi qüvvələrə infrastruktur, nəqliyyat vasitələri və əsas xidmətlərə prioritet çıxış veriləcək.

“Sürətli və genişmiqyaslı hərbi hərəkətlənmə tələb olunan vəziyyətlər nadir hallarda əvvəlcədən elan olunur”, - məlumatda deyilir. Qeyd edilir ki, səmərəli hərbi mobillik qaydaları olmadıqda rəqibin qarşısını almaq “yalnız nəzəri xarakter daşıyır”.

Məlumata görə, hazırda Avropa İttifaqı və NATO qoşunların, silahların, sursatların və yanacağın Qərbi Avropadan Rusiyanın şərqdəki potensial qarşıdurma xəttinə daşınmasını sadələşdirməyə çalışır.



Jurnalistlər yazırlar ki, blokun avtomobil yolları, körpüləri, dəmir yolları və mövcud bürokratik prosedurları təhdid halında sürətli reaksiyaya uyğun deyil. Sənəddə bəzi ölkələrin hərbi texnikanın onların ərazisindən keçməsinə icazə verməzdən 45 gün əvvəldən məlumat tələb etdiyi qeyd olunur.

“Politico” bildirir ki, hazırda Avropa İttifaqında (Aİ) effektiv hərbi mobillik üçün ciddi maneələr var. Milli qaydalar tez-tez bir-birindən fərqlənir, pərakəndədir və harmonizasiya olunmayıb.

Bununla yanaşı, nəqliyyat məsələləri üzrə komissar Apostolos Tsitsikostas bu ayın əvvəlində jurnalistlərə bildirib ki, blok hərbi avadanlıqlar üçün sərhədsiz Şengen zonasına bənzər sistem yaratmalıdır.

“Biz sürətli şəkildə hərəkət etməliyik. Avropanın öyrəşdiyindən və ya gözlədiyindən daha tez qərarlar qəbul etməliyik”, - deyə komissar qeyd edib. Onun sözlərinə görə, məqsəd 2030-cu ilə qədər lazımi infrastrukturu qurmaqdır.

Əgər sənəd təsdiq olunsa, sistem standart gömrük və nəqliyyat qaydalarından kənara çıxmağa imkan verəcək. Buraya mülki operatorlar üçün idarəetmə vaxtı və istirahət dövrlərinə dair məhdudiyyətlərdən azadolmalar, eləcə də Aİ-nin xüsusi protokoluna uyğun sürətli gömrük prosedurları daxildir.

Sistem bir ilə qədər qüvvədə ola bilər və onun aktivləşdirilməsi təklif təqdim edildikdən sonra 48 saat ərzində Şura tərəfindən təsdiq edilməlidir.

Komissiya həmçinin istəyir ki, Aİ 2027-ci ildən başlayacaq növbəti yeddi illik büdcə çərçivəsində “Avropanı Birləşdir” mexanizmi vasitəsilə hərbi mobillik üçün 17,7 milyard avro ayırsın. Bu məbləğ hazırkı büdcədə nəzərdə tutulmuş 1,7 milyard avrodan on dəfə çoxdur.

Bundan əlavə, sənəddə qeyd olunur ki, Aİ infrastrukturunu kiber və hibrid hücumlardan daha yaxşı qorumalıdır. Məlumdur ki, belə təhdidlər blok ölkələrində artmaqdadır; o cümlədən Polşanın əsas dəmir yolu xəttində baş vermiş və hökumət tərəfindən “diversiya” kimi qiymətləndirilmiş son partlayış buna nümunədir.

“Avropa qəti addımlar atmalıdır. Görülən irəliləyişə baxmayaraq, Aİ hələ də qitə boyunca hərbi texnika və şəxsi heyətin hərəkətini çətinləşdirən pərakəndə yanaşmaların təsiri altındadır”, - sənəddə vurğulanır.