İsrail-İran ritorikası müharibə həddində: - Tehran Azərbaycana qarşı tonunu yüksəldir
Tarix: 16-03-2023, 07:55 | Çap et
İranla İsrail arasındakı ritorikanın real müharibə həddinə qədər sərtləşməsi qlobal risklər üçün əlavə dəyər yaradır.
İranın uranı 84 faizə qədər zənginləşdirməsi onun nüvə dövlətləri ailəsinin üzvü olması yolunda ambisiyalarını göstərir.
Beynəlxalq ictimaiyyət Rusiya-Ukrayna müharibəsinin bir illik nəticələrini təhlil edərkən ortaya çıxan yeni dərdlər münaqişənin miqyasının genişlənməsinə gen-bol fürsət verir.
İran uranı nüvə silahı səviyyəsində zənginləşdirməyə yaxınlaşdıqca İsrail bunu ekzistensial təhlükə kimi görərək hərəkət edir.
İranla İsrailin davakar ritorikası iki ölkə arasında müharibə və ya ona bərabər tutulacaq hadisələrin olacağının anonsu kimi başa düşülə bilər.
İran məqsədinə çatana qədər nüvə proqramı ilə bağlı təhrifedici rəy yaratmaq istəyir, guya bu, elmi və dinc məqsədlərə xidmət edir. İkinci bir tərəfdən, İran uranın 84 faiz həcmində saflaşdırılmasını təkzib edir, ancaq əldə etdiyi və açıqlamadığı nəticələrin arxasına sığınaraq təhdid etmək şakərini yuxarı mərtəbələrə qaldırır.
ABŞ ilə İsrail müttəfiqliyi İranın girdiyi yolun təhlükəli sonluqlara doğru getdiyini dünyaya dərk etdirmək istəyir.
Paralel şəkildə İrana qarşı birgə tədbirlər proqramını icra etməkdə israrlı olduğunu göstərmək üçün hərbi əməliyyatlara başlamaq səlahiyyətlərinə və imkanlarına işarə edir.
İranı cəzalandırmaq aktının ssenarilərini effektiv yazmaq üçün ABŞ ilə İsrail İranın qonşuluğundakı ölkələrin də rəyini öyrənmək məcburiyyətindədirlər.
Azərbaycan həmin ölkələr içərisində eksklüziv strateji qiymətə malikdir. Çünki İran nüvə silahı vitrininə əlini uzatdıqca, Azərbaycana qarşı hədə səsini yüksəldir və Azərbaycanın İsraillə dərinləşən əlaqələrini həzmə verməyəcəyini deyir.
İran dəfələrlə elə Azərbaycanın prinsipiallığı və qurduğu mexanizmlər sayəsində geri oturdulub, lakin məsələ bu dəfə daha təhlükəli şəkil almaqdadır.
Çünki hadisələr və proseslər daha sərt qərarların fonunda növbəti mərhələlərə adlayır, xüsusilə İsrail İranın müdafiə sənayesi obyektlərini zərbə altına qoyduqdan sonra bu gərginlik bir neçə dəfə artıb.
Azərbaycan İsrail üçün İrana qarşı taktiki üstünlüklər vəd edən coğrafiyadır, lakin Bakı bir qərarında qətiyyət göstərir: Azərbaycan üçüncü ölkəyə müdaxiləyə imkan verməyəcək.
Hərçənd ki, İran Cənubi Qafqazda Azərbaycanın əleyhinə çevrilə biləcək cəbhə formatını təsis etməklə nüvə ambisiyalarının davamını gətirmək istəyir.
İran beynəlxalq təcridə məruz qalması, daxildəki problemlərin qalaq-qalaq yığılması, Azərbaycanın öz tərəfdaşları ilə düzgün iş apara bilməsi səbəbindən istədiyi xətti yaratmaqda xeyli çətinlik çəkir.
Hissləri və nifrəti qırılıb içərisinə tökülən İran alternativ olaraq elə hərbi hədə ritorikasından yapışmağı çarə kimi görür.
Bu mənada İran qoşunlarının bir nömrəli döyüş hazırlığı vəziyyətinə gətirilməsi və uzaqmənzilli raketlərin ölkənin bütün ərazisi boyunca məxfi ərazilərdə yerləşdirilməsi barədə məlumatlar həqiqət kimi görünür.
İranın əsas məqsədi İsrailə və ABŞ-nin Yaxın Şərq üzrə bazalarına zərbələr endirmək görüntüsü yaratmaqdır.
Ola bilsin ki, İran raketlərinin yerləşdirilməsi İsrailin zərbəsinin şərti vaxtı ilə bağlı daxil olan məlumatlara cavabdır.
Ancaq İran illüziyaların və reallıqların arxasından Azərbaycana qarşı barmaq silkələmək cəhdlərini nümayiş etdirir.
Bu cəhdlər, əvvəlki illərdəki kimi, İran üçün zərərli olacaq cəbhələri aktivləşdirmək zərurətlərini aktuallaşdırır.
İran başa düşür ki, Azərbaycana qarşı hər hansı hərbi təhdid Türkiyənin prosesə cəlb edilməsi deməkdir, belə bir vəziyyətdə İran Türkiyə ilə baş-başa gəlməkdən çəkinər.
İkincisi, Azərbaycan əleyhinə bəhanələrin bəhanələrə calanması İranı cəzalandırmaq istəyən ABŞ-İsrail tandeminin, Britaniyanın maraqlarına zidd addımlardır.
Bu baxımdan ABŞ, İsrail və Böyük Britaniya Azərbaycanı dəstəkləyən mexanizmləri gücləndirməkdə qətiyyətlidirlər.
ABŞ-nin Avropa Komandanlığının tərəfdaşlıq, təhlükəsizlik və siyasət imkanları üzrə direktor müavini briqada generalı Edvard Voqanın Azərbaycana səfəri və Müdafiə Nazirliyində müzakirələr keçirməsi İran gündəliyi fonunda maraq doğurur.
Yəni nəticə olaraq deyə bilərik ki, Azərbaycan İrandan gələn təhdidlərə qarşı təhlükəsizlik arxitekturasını Türkiyə ilə yanaşı, ABŞ-İsrail müttəfiqliyi və Britaniya ilə təmas şəklində qurur.
Bu tərz İrandakı türk kimliyinə vurğular kontekstini böyüdəcək. Bu prosesə İsrail mediası da qoşulub və görünür ki, məna yükü daha çox İsrailin dərin strategiyası tərəfindən ötürülən tezislər üzərindədir...
Aqşin Kərimov,
Siyasi şərhçi - DİA.AZ
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Fəhlənin əli amputasiya edildi, obyekt sahibi cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • Milyonluq tenderlərin “ovçusu”: “Az-Tex-İmport” MMC - İcazə verin, şübhələnək...
Bu gün, 12:08 |
|
|
|
| • Zəngəzur Pezeşkianın şansı, Vilayətinin qırmızı xəttidir - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Ötən ay xaricdə təhsil almış neçə nəfərin diplomu tanınmayıb? - AKTUAL
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Rusiya benzin ixracına qadağa qoydu – Azərbaycanda qiymətlər arta bilərmi?
Bu gün, 11:59 |
|
|
|
| • "Mən azərbaycanlıyam və çox çayxoram" - FOTO
Bu gün, 11:54 |
|
|
|
| • Paşinyan məzuniyyətdən qayıtmaya bilər? - Bakıdan baxış
Bu gün, 11:52 |
|
|
|
| • Bakıda təmir olunan yollar niyə çökür? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • Gürcüstan 36 əcnəbini deportasiya edib, aralarında azərbaycanlı da var
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • “Azəriqaz”ın əməkdaşını qız söhbətinə görə döyən şəxslə bağlı QƏRAR
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • “061 Rent a Car”ın işçisi vətəndaşları necə aladadır? - VİDEO
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Rusiyanın gizli “qəhrəmanı” geri çəkilir? – Vəziyyət dəyişdi, dünya nəhəngini qorxuya salan həmlə
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • İrandan Zəngəzur açıqlaması: - Putin və Ərdoğana bildirmişik ki...
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
| • “VOLT Azərbaycan” alıcını aldadır? – Göstərilən qiymətlə ödəniş uyğun gəlmir
Bu gün, 10:42 |
|
|
|
| • Ağdamda yeni binalar tikilir, 40 milyonluq tikinti tenderlərini kimlər uddu? - ŞİRKƏTLƏR
Bu gün, 10:38 |
|
|
|
| • Biabırçılığın baş verdiyi NDU-da TƏMİZLƏMƏ BAŞLADI... - BƏS HƏBSLƏR NECƏ... OLACAQMI?!!
Bu gün, 10:36 |
|
|
|
| • Dəfətərxana malları alınacaqdı, satınalma dəftərinə “ləğv" yazıldı - DETALLAR
Bu gün, 10:32 |
|
|
|
| • Vüqar Qurbanov bu xəstəxananın direktorunu və baş həkimini işdən çıxardı - ƏMR
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • Rusiya Ermənistana bu silahları daşıyır - Azərbaycan hazırlıq içində
Bu gün, 10:18 |
|
|
|
| • Ermənistana qarşı 1,5 milyard dollar məbləğində 4 iddia qaldırılıb - KİV
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
| • “Əgər Bakıda öləcəksənsə, qabaqcadan qəbir yeri al” - MALƏSƏF... BU BELƏDİR...
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Binəqədinin başçısı Binəqədinin BAŞINI BURAXIB... - bunun BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • "Dollar Rüstəm"in evinə basqın edən daha bir şəxslə bağlı qərar çıxarıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:04 |
|
|
|
| • Rüşvətə görə cəzası ağırlaşdırılan sabiq bələdiyyə sədri: - “O pullar “Çiyələk festivalı” və başqa kütləvi tədbirlərə xərclənib”
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • "Bu nə arxayınçılıqdır?" - ETİRAZ VAR!
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • Bakının iki şərtinə əməl olunsa, sülh sazişi realdır - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • “Keçmiş məmurlar nəyəsə görə çəkinirlər ki, hansısa kəndin təmirinə vəsait qoysalar, onlardan haqq-hesab tələb olunar” - Tahir Kərimli
Bu gün, 09:38 |
|
|
|
| • “Azəriqaz” əməkdaşından rəhbərliklə bağlı ŞOK FAKTLAR - "“Azəriqaz”a vicdanla işini görən əməkdaş lazım deyil..."
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Sərdar Cəlaloğlu məhkəməyə verildi
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • Sifariş etdiyin məhsulu da doğru-dürüst ala bilmirsən... - AXI NİYƏ?
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • İsrailin yeni səfiri Azərbaycana gəlib
Bu gün, 09:14 |
|
|
|
| • Putinin “sağ əli” məşhur oyuncağı hədəfə aldı, “müharibə” başladı – Azərbaycanlılar da bilir
Bu gün, 09:12 |
|
|
|
| • Fars irqçi-şovinistlərin Pezeşkian sancısı - İranda türkləri təhqir edənlərin hədəfi
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
| • Hüquq müdafiəçisini həbs etdirən vəkil danışdı - Barışıq mümkündürmü?
Bu gün, 09:02 |
|
|
|
| • Dövlətimiz vətəndaşının yanında NİYƏ DAYANA BİLMİR? - SUAL BUDUR!!!
Bu gün, 09:01 |
|
|
|
| • Şəhərdə uşaq meydançaları niyə ödənişlidir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 08:53 |
|
|
|
| • Müttəfiqlərin xain ssenari quranlara öldürücü siqnalı - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 08:48 |
|
|
|
| • ADSEA-da "qudalar" işin suyunu çıxardıb... - "Varlılar yaşayan məhəllələrə daha çox su verilir"
Bu gün, 07:31 |
|
|
|
| • “Hilltop Heaven”də kriminal aləmin RƏSMİ TƏBLİĞATI - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 07:25 |
|
|
|
| • Elm və Ali Təhsil Üzrə Dövlət Agentliyindən narazılıq artır - Agentliyin anlaşılmaz açıqlamaları
Bu gün, 07:16 |
|
|
|
| • Öncə xalası oğlu həbs olundu, indi isə... - TENDERİ LƏĞV OLUNDU
Bu gün, 07:11 |
|
|
|
| • “Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi İranın təsirindən çıxa bilmir” - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • Pensiya ilə bağlı mühüm xəbər: bu şəxslər tez çıxa bilər – 10 il…
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • Trampın bu qərarı neftin qiymətini kəskin şəkildə artıra bilər
Bu gün, 07:02 |
|
|
|
| • Xaricdə təhsil alan tələbələr niyə Azərbaycana qayıda bilmir? - Ekspertdən sərt TƏNQİD
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • Dükaniçi MÖHTƏKİRLİK... - CƏZASI VAR...
Bu gün, 06:54 |
|
|
|
| • İrəvan üçün SÜLH DÜSTURU - Başqa cür ola da bilməz...
Bu gün, 06:51 |
|
|
|
| • "Rusiya və ABŞ-nin burada birtərəfli üstünlük qazanmasına imkan verilməməlidir" - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 06:49 |
|
|
|
| • Plana düşən evlərə nə qədər kompensasiya veriləcək? - AKTUAL
Bu gün, 06:45 |
|
|
|
| • “Melissa Group”un başında oturanlar yenə həbsə düşmək istəyir? - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 06:27 |
|
|
|
|
