Azərbaycanda yeni tikilən binalarda mənzil problemi qismən həll olunsa da, rahat yaşayış və idarəetmə problemləri davam edir. Bu problemlərin əsas səbəbi tikinti şirkətlərinin yaratdığı MTK-ların (mənzil-tikinti kooperativləri) qanunvericiliyə zidd olaraq binaların idarəçiliyini uzun müddət əlində saxlamasıdır.
Mənzil Məcəlləsinin 109-cu maddəsinə görə, MTK-lar yalnız müvəqqəti yaradılır və bina istismara verildikdən 1 ay ərzində ləğv edilməli və ya mənzil mülkiyyətçilərinin müştərək cəmiyyətinə (MMMC) çevrilməlidir.
112.1-ci maddəyə əsasən, pay haqqını tam ödəyən şəxs MTK-dan çıxaraq mülkiyyət hüququnu əldə edə bilər.
İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 393-1-ci maddəsi MTK-ların vaxtında ləğv edilməməsinə görə cərimə nəzərdə tutur (vəzifəli şəxslər üçün 2000 AZN, hüquqi şəxslər üçün 5000 AZN).
- MTK-ların mənzil qiymətlərinə təsir edən əsas iqtisadi amillər hansılardır?
- MTK-ların fəaliyyətində şəffaflıq və hesabatlılıq necə təmin oluna bilər?
Məsələ ilə bağlı Bizimyol.info xəbər portalına iqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli bildirib ki, mənzil bazarı tələb və təkliflə tənzimlənir.
“Süni qiymət anlayışı tənzimlənən qiymətlərə aiddir. Məsələn; benzinin qiyməti 1 manat 10 qəpik müəyyənləşdirilibsə və kimsə bunu artırırsa, bu müdaxilə artıq süni qiymət artımıdır.
Mənzil bazarı tələb və təkliflə tənzimlənir. MTK-ların fəaliyyətində şəffaflıq təbii ki, yoxdur. Bundan başqa onların maya dəyərinə təsir göstəriləsi gözlə görünən amillər var, görünməyən amillər var. Gözlə görünən tikinti materiallarının qiymətləridir. Tikinti ərazisinin, torpağın, texniki şərtlərin qiymətidir. Amma görünməyən amillər də var. Ölkədə 10-dan çox hökumət qurumu var ki, tikintiyə nəzarət funksiyası var. Onların yoxlamaları, mədəni şəkildə desək, nəzarət istiqamətləri bəzən əlavə xərclərə də gətirib çıxarır. Təbii ki, bu da Azərbaycanda qiymətin formalaşmasına təsir edən amillərdir. Bir həqiqət var ki, əsasən Bakı şəhərində mənzil qiymətləri hədsiz və ağlasığmaz dərəcədə bahadır. Bakının mərkəzində qiymətlər Avropanın paytaxt şəhərlərinin qiymətlərindən də bahadır. Bu, anlaşılan və doğru deyil”-deyə Natiq Cəfərli qeyd edib.
