Üçüncü Dünya müharibəsinin ayaq səsləri: ABŞ və Çin qarşı-qarşıya - TƏHLİL
Tarix: 13-10-2021, 08:49 | Çap et
ABŞ ilə Çin arasındakı Tayvan gərginliyi günbəgün artır. Çin lideri Si Çinpinin “Tayvan mütləq Çinlə birləşəcək” açıqlamasından sonra Pekinin rəsmi media qurumu “Qlobal Tayms”da (Global Times) ABŞ-ın təhdid olunduğu məqalə yayımlanıb. Məqalədə Tayvan Çinin ərazisi kimi göstərilib və Çin ordusunun bölgədə əməliyyat aparmaq hüququnun olduğu iddia edilib.
Tayvanın yanında olduğu bildirilən ABŞ da hədəfə alınıb: “Tayvan boğazında müharibə başlayacağı təqdirdə ilk olaraq ABŞ hərbçiləri vurulacaq”.
Məqalədə ABŞ xüsusi təyinatlılarının Tayvana göndərilməsinin Çin ərazisinin işğalı anlamına gələcəyi bildirilib: “Vaşinqton ABŞ hərbçilərinin həyatını riskə atır”.
Politoloq Şahin Cəfərli AYNA-ya açıqlamasında deyib ki, ABŞ ilə Çin arasında müharibə riski mövcuddur: “Xüsusən Tayvan məsələsinə görə bu ehtimal daha da artıb. Çin lideri Si Çinpin son açıqlaması zamanı Tayvanın onların vətəni olduğunu bəyan etdi. Ardınca dedi ki, Çin Tayvanı öz ərazisinə qatmaqda qərarlıdır. Lakin ABŞ, Yaponiya və Avstraliya Tayvanı müdafiə edir. Əgər Çin bu məsələdə təkid edərsə və ya hərbi yola əl atarsa, o zaman adıçəkilən dövlətlər açıq şəkildə Pekinə qarşı dayanacaq. Amerika bunu etməsə, o zaman dünyanın supergücü statusunu itirə bilər”.
Bu müharibənin Üçüncü Dünya müharibəsinə gətirib çıxaracağı ehtimallarından danışan həmsöhbətimiz bildirib ki, bu, mümkündür: “Sözsüz ki, dünyanın iki güclü dövləti – ABŞ və Çin arasında müharibə başlayarsa, bu, özlüyündə Üçüncü Dünya müharibəsi elementlərini də daşıyacaq. Müharibənin başlaması, davam etməsi, anlaşmanın olub-olmaması məsələyə təsirsiz ötüşməyəcək. Bu, həm də dünya liderliyi uğrunda tərəflərin mübarizəsi olacaq. Tayvan məsələsi bu məsələdə bəhanə rolunda çıxış edə bilər. Belə bir hal olarsa, o zaman bütün dünyanın diqqəti bu münqaişəyə yönələcək”.
Cəfərli düşünür ki, Rusiya və İranın ehtimal olunan bu müharibədə iştirakı gözlənilmir: “Təbii ki, Rusiya siyasi baxımdan Çinə dəstək verəcək. Əsas məqsəd Çini dəstəkləmək yox, ABŞ və Qərbə qarşı cəbhədə yer almaqdır. Lakin düşünmürəm ki, Moskva məsələyə birbaşa müdaxilə etsin. Sadəcə siyasi dəstəkdən söhbət gedə bilər - necə ki, indiyə qədər bunu edirdilər. İran isə ciddi beynəlxalq oyunçu deyil. Yəqin ki, Tehran da siyasi dəstək verməklə kifayətlənəcək. Onlar sadəcə məsələnin necə yekunlaşmasını gözləyəcəklər. Bütün hallarda bu müharibə dünyanın gələcək taleyinə çox ciddi təsir edəcək”.
Politoloq Qabil Hüseynli də AYNA-ya şərhində son vaxtlar ABŞ-Çin gərginliyinin pik həddə çatdırığını söyləyib: “Çin müstəqil bir dövlətə qarşı siyasət yürüdür. Tayvan uzun müddətdir müstəqil ölkədir. Kifayət qədər imkanlı bir dövlətdir. Vətəndaşları yüksək rifah şəraitində yaşayırlar. ABŞ-la çox yüksək münasibətləri var. Çin isə vaxtaşırı olaraq bu ölkəni təhdid edir. Açıq şəkildə bildirir ki, Tayvan Çinin ərazisidir. Bunu onunla izah edir ki, Tayvanda yaşayan əhalinin əksəriyyəti çinlilərdir. Pekin vaxtaşırı olaraq Tayvanın hava sərhədlərini pozur, onların ərazisinə müxtəlif silahlar, vərəqələr atır. Son dövrlər bu münasibətlər daha kritik mərhələyə daxil olub. Hesab edirəm ki, “bu xəmir hələ çox su aparacaq”. Qarşıda müharibə riski istisna edilmir”.
“ABŞ birmənalı olaraq tayvanlıları müdafiə edəcək” deyən siyasi icmalçının dediyinə görə, bunu amerikalı rəsmilər də dilə gətirirlər: “Hətta deyirlər ki, nəyin bahasına olursa-olsun Çinin Tayvanı işğal etməsinə imkan verməyəcklər. Hətta lazım gələrsə, ən ağır silahlardan belə, istifadə edəcəklər. Bu, çox təhlükəli tendensiyadır. Düzdür, Çin hazırda ABŞ-la müharibədə qalib gələcək gücdə deyil. Baxmayaraq ki, iqtisadi baxımdan sürətlə güclənir. Belə bir müharibə olarsa, bu, faktiki olaraq Üçüncü Dünya müharibəsinin başlanması olacaq”.
Hüseynli hesab edir ki, Rusiya bu məsələdə tərəf olmayacaq: “Çünki Çinin Rusiyaya qarşı da ərazi iddiaları var. Bir anlıq təsəvvür edin ki, Çin ABŞ-la müharibədə qalib gəlib və dünyanın supergücüdür. Bu halda təbii ki, Rusiyaya qarşı da ərazi iddiaları qaldıracaq. İndiki məqamda ABŞ-a qarşı onlar birlik nümayiş etdirsələr də, hər zaman məsafəli davranırlar. Siyasi dəstək ola bilər, hərbi dəstək isə mümkün deyil”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Camaatımız nə istəyir? - AKTUAL
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • İcra başçıları nə qədər maaş alır? - MƏBLƏĞ
Bu gün, 19:01 |
|
|
|
| • "Belə mənəvi durum Qalib xalqa yaraşmır...” - Ekspert son günlərin amansız qətlləri haqda həyəcan təbili çaldı..
Bu gün, 18:52 |
|
|
|
| • Şəmkir İcra Hakimiyyəti milyonluq tender keçirir
Bu gün, 18:47 |
|
|
|
| • “Nar”ın dəstəyi ilə hazırlanan Jest dili tətbiqi tezliklə istifadəyə veriləcək
Bu gün, 18:37 |
|
|
|
| • Bakının mərkəzində söküntü başlayır - nə qədər kompensasiya veriləcək...
Bu gün, 18:30 |
|
|
|
| • Ermənistanın prezident iqamətgahının arxasında yük maşını partlayıb - KİV
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • SSRİ bayrağı qaldıran Saleh Səmədovun oğlu da işdən çıxarıldı - QƏRAR
Bu gün, 17:16 |
|
|
|
| • Ukrayna Rusiya ilə sərhəddəki əhalini kütləvi şəkildə köçürür
Bu gün, 17:13 |
|
|
|
| • Makronun yalanı ifşa edildi, Avropa səfərbər oldu – Yeni təhlükə
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
| • Şərtlər Avropadan Azərbaycanla sağlam münasibətlər qurmağı tələb edir - Zülfüqarov
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • Rəşadı buna görə ürəyindən vurdular... - Şok fakt açıqlandı
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
| • Bank kartlarından kütləvi oğurluq: - Problemi necə həll etmək olar?
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Paşinyan BUNU ANLADIĞINDAN... - AKTUAL
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
| • Zakir Həsənov Tel-Əvivdə İsrail müdafiə naziri ilə görüşüb
Bu gün, 16:52 |
|
|
|
| • Moskva regionda yenidən aktivləşib - Rusiya sülh danışıqlarına müdaxilə etməkdə maraqlıdır
Bu gün, 16:50 |
|
|
|
| • “SOCAR Midstream Operations” şirkətində yeni təyinat - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • “Sülh yollarının kəsişməsi” kimi alternativ təkliflər süni bəhanələrdir -RƏY
Bu gün, 16:43 |
|
|
|
| • Məşhuri-CAHAN: Dövlətdən YEDİYİ BƏLLİ... - Amma QUSDUĞU BƏLLİ DEYİL...
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • Hansı rayonda kredit götürmək daha sərfəlidir? – Tam siyahı
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • "Evə daxil oldum, bıçağı göstərdim, pul tələb etdim" - MƏHKƏMƏ
Bu gün, 16:30 |
|
|
|
| • "Bakı Metropoliteni"nin 2 əməkdaşı İSTEFA VERDİ - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • Saatlıda ƏMƏLİYYAT: Polis Əbəlfəzi həbs etdi
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
| • “Hadisənin intihar, yoxsa sui-qəsd olduğunu öyrənmək çətin deyil” – Hüquqşünas danışdı
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • "Bu yolla pul qazanmaq əxlaqsızlıqdır" - Tahir Kərimli OD PÜSKÜRDÜ
Bu gün, 16:16 |
|
|
|
| • Rüfəti əsgər yoldaşı qətlə yetiribmiş... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:13 |
|
|
|
| • Maaşımız elə parklanmaya gedir - AYNA-dan narazılıq
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
| • Hansı rayonda kredit götürmək daha sərfəlidir? – Tam siyahı
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • Kiyevdə FSB-nin 17 yaşlı agenti ifşa olundu: - Hərbi komissarlığı partlatmaq istəyirdi
Bu gün, 15:12 |
|
|
|
| • Ermənilər Qarabağa GERİ DÖNÜR? - Yoxsa, başqa planları var?
Bu gün, 14:26 |
|
|
|
| • Sergey Lavrov Ermənistana səfər edəcək
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • Banan marketlərdə niyə bahalanır? – Səbəbi bilindi
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • Cahangir Əsgərov "Premium Bank"dan nə qədər qazanır? - Rəqəmlər
Bu gün, 13:01 |
|
|
|
| • Kəmaləddin Heydərov rəisi təqaüdə göndərdi - YENİ TƏYİNAT
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Ermənistan Rusiya hərbi bazasının ölkədən çıxarılması məsələsini müzakirə etmir - Simonyan
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Keçmiş başçının direktor qızı işdən çıxarıldı - SƏBƏBİ
Bu gün, 12:51 |
|
|
|
| • Sumqayıtda şəkər xəstələri dərman ala bilmir - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • “Adam gərək özü deməsin ki, xalq yazıçısı olmaq istəyirəm...” - Xalq yazıçısından İRAD
Bu gün, 12:45 |
|
|
|
| • Karlen İskəndərovun cinayət işi - MƏHKƏMƏ OLDU
Bu gün, 12:41 |
|
|
|
| • Şimşək çaxacağı ehtimalı var - belə deyirlər...
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Erməni ordusu hələ də özünü bərpa edə bilməyib - Köçəryan
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
| • Dilbər Sadayeva Kaşpirovski rolunda - Bakıda peyda olan "Pudokina" kimdir?
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmətə qəbul olmaq istəyən bir qrup vətəndaşla görüş keçirilib - VİDEO
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu Asiya İnkişaf Bankının 58-ci illik toplantısında iştirak edib - FOTO
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
| • Perinatal Mərkəzdə 7 körpənin öldüyü yanğınla bağlı məhkəmədə şahidlər ifadə verib
Bu gün, 12:08 |
|
|
|
| • Məzahir Pənahovla bağlı DAHA BİR İDDİA... - 400 min manata yaxın vəsaitin taleyi bilinmir
Bu gün, 12:06 |
|
|
|
| • Sanksiya şoku: Polşa Azərbaycan üçün nəzərdə tutulan yükü müsadirə etdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • Şəki təsərrüfatlarında TƏHLÜKƏ – Meyvələri məhv edən XƏSTƏLİK yayıldı
Bu gün, 11:53 |
|
|
|
| • “Məni uşaq evinə qoydu, erməniyə əsir düşdüm” - Münəvvər Kələntərlinin oğlu bomj vəziyyətində yaşayır
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
| • Ağrı dağında gözümüz yoxdur - Köçəryan
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
|
