İranlılar ciddi şəkildə gözləyirlər ki, oktyabrda və ya ən azı Yeni İl öncəsi İsrail ABŞ-ın dəstəyi ilə İslam Respublikasına qarşı hərbi əməliyyatları bərpa edəcək. Rejimin Ali Rəhbəri Ayətullah Əli Xamenei yerin dərinliklərində gizlənir, məlum olmayan yerdə və qeyri-müəyyən vaxtda nadir çıxışlar edir. Silahlı qüvvələrin və İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun (SEPAH) bütün yüksək rütbəli komandirləri də evdə uzun müddət qalmaqdan çəkinərək və hər gecə yataq otaqlarını dəyişdirərək gizlənirlər. Rəsmilərin və siyasətçilərin ictimai bəyanatları onların istənilən hücumu dəf etməyə hazır olduqları barədə döyüşkən bəyanatlarla doludur...

İyun ayında 12 gün ərzində ölkənin hərbi kompleksinin demək olar ki, bütün üst hissəsini məhv edən, hava hücumundan müdafiə sistemini və raket proqramının əhəmiyyətli bir hissəsini zərərsizləşdirən İsrail hava hücumlarına bənzər bir zərbə gözləntiləri hər gün və hər saat hiss olunur.

Hücum üçün rəsmi bəhanə mövcuddur. İslam Respublikası BMT Təhlükəsizlik Şurasının altı qətnaməsinə məhəl qoymayaraq, atom bombası yaratmaq məqsədi daşıyan nüvə proqramını məhdudlaşdırmaq üzrə öhdəliklərini pozub. Sentyabrın 28-dən etibarən İran iqtisadiyyatının çökməsinə səbəb ola biləcək sanksiyaların tam silsiləsi bərpa edilib. Su, elektrik və qaz təchizatında fasilələr artır, inflyasiya artıq tüğyan edir və milli valyuta zəifləyir: ABŞ dolları hazırda bir milyon rialdan baha satılır.

İqtisadi sanksiyalarla yanaşı, bəzi iranlı politoloqlar və analitiklər hesab edirlər ki, Təhlükəsizlik Şurası məsələn, 2011-ci ildə Liviyada olduğu kimi, başqa cür etmək mümkün olmadıqda, beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin güc yolu ilə qorunub saxlanmasını və ya bərpasını şərtləndirən BMT Nizamnaməsinin VII fəsli əsasında bu ölkəyə qarşı beynəlxalq hərbi əməliyyatları artıq faktiki olaraq sanksiyalaşdırıb.

Bu, o demək deyil ki, İran siyasi isteblişmenti fəlakətli inkişafın qarşısını almaq üçün cəhd göstərməyib. “İslahatçı” qruplar Xameneini ölkənin kursunu kökündən dəyişməyə –rejimin bütün siyasi sisteminin dağılmasının qarşısını almağa inandırmağa ümid edirdilər. Buna nail olmaq üçün Ali Rəhbər Qərb şərtləri ilə razılaşmalı idi: nüvə və raket proqramlarını ləğv etmək, bütün Yaxın Şərqdə terror təşkilatlarına sponsorluq etməyi dayandırmaq, müxalifətin sıxışdırılmasına son qoymaq, televiziyaların müstəqilliyinin önünü açmaq, siyasi məhbusları azad etmək, SEPAH-ın ölkənin iqtisadi və mədəni siyasətinə təsirinin qarşısını almaq və s.

Tezliklə məlum oldu ki, Xamenei belə bir təslimiyyətin qəti əleyhinədir. İran siyasətindəki dəyişikliklərlə böhranın müharibəsiz həllinə dair gözləntilər puça çıxdı. Bir müddət İran rejiminin daxili çəkişmələrlə daxildən sarsıdılacağına ümid var idi. Amma islamçılar repressiya yolu ilə güclərini möhkəmləndirməyə başladılar. Xarici müxalifət nümayəndələrinə görə, İranda ilin əvvəlindən bəri ən azı min adam edam edilib, qurbanların əhəmiyyətli bir hissəsi siyasi səbəblərə görə asılıb.

Rejimi zəiflətmək üçün son, ölməkdə olan ümid ölkənin aparıcı simalarının xaricə qaçması idi. Hazırda Rusiya, Tacikistan, BƏƏ və digər ölkələrə gizli xüsusi reyslərlə məmur və generalların ailələrinin və əmlakının köçürülməsi ilə bağlı xəbərlər getdikcə artır. Lakin bu tendensiya geniş yayılmayıb.

Müşahidəçilər 1979-cu ildə Ayətullah Xomeyni tərəfindən qurulan rejimin süqutunun qaçılmaz olduğuna getdikcə əmin olurlar. İran hakimiyyəti açıq şəkildə israillilərə növbəti hücumlar üçün bəhanə verir. Nüvə proqramı obyektlərinin yenidən qurulmasına başlanılıb. Parçin və Şahruddakı bərk raket yanacağı zavodlarında təmir işləri aparılır. Semnan poliqonunda qitələrarası raketin sınaq buraxılışı elan edilib.

İsrail uzun müddətdir ki, bu cür hərəkətlərə hərbi yolla cavab verəcəyini vəd edib. Bu dəfə hücumda bəyan edilən məqsəd İran hərbçilərinə zərər vurmaq deyil, İslam Respublikası rejimini aradan qaldırmaqdır.

Nə Tehranın opponentləri, nə də Tehranın özündə kritik vəziyyətdən başqa çıxış yolu görünmür.

Müəllif: Mixail Krutixin – Rusiyalı şərqşünas, tarix üzrə fəlsəfə doktoru.

Mənbə: “The Moscow Times”

Tərcümə AYNA.AZ-a məxsusdur.