Misir Mərdanovun BATIRDIĞI SAHƏ... - Bu yolda milyonlar yeyilib...
Tarix: 29-10-2018, 15:00 | Çap et
Azərbaycanda son illər orta məktəb dərslikləri üzərində aparılan “eksperimentlər”, məğzi vaxtilə heç təhsilə rəhbərlik edənlərin özlərinə də axıra qədər aydın olmayan kurrikulum sistemi və dərsliklərin yazılması, çapı sahəsində kök salmış korrupsiya bu sahədə ciddi böhran yaranıb. Virtualaz.org vaxtaşırı olaraq bu problemə işıq salmağa çalışır, ekspertlərin, təhsil işçilərinin rəylərini öyrənir.
Acınacaqlı da olsa bu gün vəziyyət belədir ki, məzmunu tez-tez dəyişən, heç kimin tanımadığı səriştəsiz müəlliflər tərəfindən yazılan orta məktəb dərslikləri şagirdlərə bilik qazandırmaqdan daha çox elmin tənəzzülünə gətirib çıxarır.
Təhsil məsələləri üzrə ekspert Kamran Əsədov da dərsliklərdəki nöqsanlardan şikayətçidir. Onun fikrincə, hazırda orta məktəb şagirdləri üçün nəzərdə tutulmuş dərs vəsaitləri 6-17 yaşında olan insanın beyninə uyğun deyil. Dərsliklərin məzmunundan belə məntiq çıxır ki, bu dərslikləri oxuyub başa vuran şagirdin elmi dərəcəsi olmalıdır. Çünki dərsliklərə demək olar ki, bakalavr, magistr pilləsində keçilən mövzular daxil edilib.
“Hesab edirəm ki, bu gün dərsliklər şagirdlər üçün yox, müəllimlər üçün yazılır. Çünki bu kitabları müəllimlər özləri güclə qavrayıb başa düşür”, -K.Əsədov virtualaz.org-a açıqlamasında deyib.
Ekspertin fikrincə, dərslik siyasətində hansı prioritetin seçilməsi önəmlidir. Birincisi, məktəbin qarşısına qoyulan vəzifə savadlı, kifayət qədər sözəbaxan, sosial baxımdan qeyri-aktiv şagird hazırlamaqdırsa o zaman dərsliklər sovet dövründəki kimi yazılmalıdır. Yəni artıq-əskik mətnlərə yer verilməməli, hər şey ölçülü-biçili olmalıdır. Məsələn, birmənalı suallara birmənalı cavablar olmalıdır.
Ancaq müasir məktəbdən söhbət gedirsə, o zaman dərslik tamam başqa funksiyaları daşımalıdır: “Hazırda informasiya texnologiyaları əsridir. Bizdə isə informasiya texnologiyalarına istinad etmədən hazırlanan dərsliklər səssiz filmlər kimidir, görüntü var, amma səs yoxdur. Təəssüflər olsun ki, bu gün dərsliyə səhifələrin sayına görə yanaşırlar. Yəni səhifələr bitdi, işimiz də bitdi, buna görə də sonda hamı narazı qalır”.
Ekspert hesab edir ki, bu gün orta məktəblərin bütün siniflərində istifadə olunan dərsliklər əzab mənbəyidir, sanki şagirdə əzab vermək üçündür, bilik qazandırmaq üçün deyil.
“Avropa dərsliklərinə fikir verin, maraqlı, rəngarəng mətnlər, şəkillər, yaradıcı tapşırıqlarla zəngindir. Müəllim bunların 100-də 10-nu istifadə edə bilər. Dərslik fikir laboratoriyasıdır, tapşırıqlarda əlavə göstərişlər olmalı, şagirdə seçim imkanı verilməlidir. O zaman şagird riyaziyyatı yox, riyaziyyatın köməyi ilə həyatı öyrənəcək. Bizdə isə dərsliklərə jarqon ifadələr, vulqar cümlələr verilib, guya ki, uşağa seçim imkanı yaradılır. Halbuki mahiyyətindən asılı olmayaraq, dərsliklərdə jargon ifadələr, küçə sözləri işlədilə bilməz. Çünki bu ifadələr şagirdlərə pis nümunə ola bilər”, -K.Əsədov əlavə edib.
Qeyd edək ki, dövlət məktəblərində istifadə ediləcək dərsliklərin seçilməsi Təhsil Nazirliyi tərəfindən elan olunmuş tender əsasında aparılır. Nazirlik nəşriyyatların müəllif seçiminə müdaxilə etmir. Müsabiqəyə təqdim edilən dərslik layihələri Dərslikləri Qiymətləndirmə Şurasına təqdim olunur ki, şurada həm də Dövlət İmtahan Mərkəzinin ekspertləri iştirak edir. Qiymətləndirmə nəticəsində qalib gəlmiş dərslik geniş ictimiyyət üçün açıq elan edilir və ona dair ictimai rəyin öyrənilməsinə başlanılır.
Təhsil Nazirliyindən bildiriblər ki, 2018-2019-cu tədris ilinə dövlət ümumtəhsil müəssisələrinin I-XI sinifləri üçün 332 adda 6 726 029 nüsxə dərslik və müəllimlər üçün metodik vəsait çap edilib. Dərslik layihələri çapdan öncə ən azı 6 ay ictimai müzakirəyə çıxarılıb. Bu müzakirələrin nəticəsi olaraq, irad və təkliflər diqqətlə araşdırılaraq yekun variantda əks olunur. Hər dərsliyin istifadə müddəti onun buraxılış ilindən etibarən 4 ildir.
Mütəxəssislər isə hesab edirlər ki, bu sahədə dönüş yaratmaq üçün dərsliklərin yazılması və sifarişi mexanizmi kökündən dəyişməlidir. Dərsliklərin yazılması hər küçədən keçənə həvalə edilməməlidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Azərbaycan səfirliyinin vurulması Rusiya ilə Belçika arasında gərginliyə səbəb olub
Dünən, 23:16 |
|
|
|
| • Azərbaycan təhsili hara gedir? - Rəqəmsal çağın tələbləri və real vəziyyət
Dünən, 23:12 |
|
|
|
| • “Lukoil”də ancaq nağd ödəniş alınır - Onlayn ödənişə qadağa qoyuldu
Dünən, 23:07 |
|
|
|
| • Dana əti adı ilə at əti satırlar - Ekspert deyir ki...
Dünən, 23:04 |
|
|
|
| • “Niyə Xankəndi, Şuşadakı tədbirlərdə yoxam?” - ETİRAZ
Dünən, 18:40 |
|
|
|
| • “Xalq” və “Əməkdar” fəxri adı daşıyanların təqaüdü artırılıb – Yeni məbləğ
Dünən, 18:38 |
|
|
|
| • Ələsgər sənətdən nakam getdi... - ANIM
Dünən, 15:01 |
|
|
|
| • Dələduzluq edib, xəstə qızını müalicə etdirən şəxsə HÖKM OXUNDU
Dünən, 14:59 |
|
|
|
| • “Bu Şəhərdə”nin Qurban Qurbanovla bağlı səhnəciyi tənqid olundu - VİDEO
Dünən, 14:52 |
|
|
|
| • Ağdərədə mina partlayışı: Xəsarət alan var - Sırxavənd kəndi ərazisində...
Dünən, 14:30 |
|
|
|
| • Ukrayna strateji məğlubiyyətə doğru gedir - Röpke
Dünən, 14:28 |
|
|
|
| • Zelenski Putinə qoyduğu qadağanı ləğv edir?
Dünən, 13:27 |
|
|
|
| • Putin-Tramp görüşü hələlik təxirə salınıb - Uşakov
Dünən, 13:23 |
|
|
|
| • "O, konkret fəaliyyətinə, xalqımıza xoş münasibətinə görə Azərbaycanda sevilir və hörmətlə qarşılanır" - Prezident İlham Əliyev
Dünən, 13:20 |
|
|
|
| • Azərbaycan Nəşriyyatı növbəti ildən necə maliyyələşəcək? - ARAŞDIRMA
Dünən, 12:56 |
|
|
|
| • Belçikadan Azərbaycana dəstək bəyanatı - MƏTN
Dünən, 12:49 |
|
|
|
| • "Bu, qorxuya əsaslanan tərifdir" - ONA GÖRƏ DƏ...
Dünən, 12:28 |
|
|
|
| • “Sərbəstliyi tərbiyəsizliklə səhv salır, sən gələcək nəsilə necə örnək ola bilərsən, axı?” - Xalq artisti
Dünən, 12:22 |
|
|
|
| • Daha bir yeniyetmə anasını qətlə yetirdi - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 12:18 |
|
|
|
| • Zay məhsulu satırlar... sonra da... - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 11:52 |
|
|
|
| • Bu, Azərbaycan üçün ona görə vacibdir ki... - AKTUAL
Dünən, 11:40 |
|
|
|
| • Ülvi iki dəfəyə 5000 manatı ondan alsa da... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 11:34 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi strateji təklif kimi görünür - Japarov
Dünən, 11:29 |
|
|
|
| • Regionda mühüm gedişat: 5 ölkə qərar verdi – Zəngəzur planı işə düşür
Dünən, 11:25 |
|
|
|
| • 'Ana Vətən' TƏMİZLƏNİR... - Görünəni odur ki...
Dünən, 11:21 |
|
|
|
| • Arayikin Göyçə gölündəki dəbdəbəli villası üzə çıxdı – görün kimə qismət olub...
Dünən, 11:18 |
|
|
|
| • Azərbaycan tamhüquqlu iştirakçı oldu - AÇIQLANDI
Dünən, 11:09 |
|
|
|
| • Naxçıvanda müəllimə qarşı saxta ittihamlı məhkəmə... - Hələliksə...
Dünən, 10:57 |
|
|
|
| • “Onlara görə subay qalmışam” – Gənc müğənni əsəbiləşdi
Dünən, 10:49 |
|
|
|
| • 1362-ci gün: Rusiyanın itkiləri yeniləndi
Dünən, 10:46 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevin Ucardakı camışçılıq təsərrüfatı NECƏ OLDU... - İLGİNC
Dünən, 10:40 |
|
|
|
| • İşçilərin bunları bilməsi MÜTLƏQDİR... - DİQQƏT
Dünən, 10:19 |
|
|
|
| • "Belə deputatları "buraxmaq" yox, tutmaq lazımdır!.." - Xeyrəddin Qoca
Dünən, 10:09 |
|
|
|
| • Trampın oğlu o xəbəri eşitdi, ermənilərə “yox” dedi: İrəvanda yeni savaş - GƏLİŞMƏ
Dünən, 10:01 |
|
|
|
| • İslam Mahaçev UFC çempionu oldu
Dünən, 09:59 |
|
|
|
| • Gizli məqamlar: Ölkədə pensiya yaşı niyə artırılır? - ARAŞDIRMA
Dünən, 09:57 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyev işində son gəlişmə – İki nəfər cəzalandırılıb
Dünən, 09:55 |
|
|
|
| • NATO Rusiya ilə açıq müharibəyə hazırdırmı? - ŞƏRH
Dünən, 09:53 |
|
|
|
| • Böyük Britaniya sabah sığınacaq qaydasındakı dəyişikliyi elan edəcək
Dünən, 09:51 |
|
|
|
| • “İbrahim sazişləri” Azərbaycana nə verəcək? - AKTUAL
Dünən, 04:37 |
|
|
|
| • Almaniya texnologiyalar sürətlə dəyişdiyi üçün dron ehtiyatı yaratmayacaq - "Frankfurter Allgemeine Zeitung" qəzeti
Dünən, 04:24 |
|
|
|
| • LAL DEPUTATIN SƏSİ... görün, haralardan çıxır... - BU DA FAKT...
Dünən, 04:21 |
|
|
|
| • Tofiq Heydərovun Ziba Mustafayevaya məktubunda NƏLƏR YAZILIB... - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 04:13 |
|
|
|
| • Məşhur bloger narkotik ittihamı ilə HƏBS EDİLDİ - NBC
Dünən, 04:07 |
|
|
|
| • “Pilgrim Education“ rəhbəri “yoxa” çıxıb - Vətəndaşları aldadıblar?
Dünən, 03:55 |
|
|
|
| • Naftalanın yeni başçısı KİM OLACAQ?.. - İDDİA
Dünən, 03:50 |
|
|
|
| • 8 saatlıq iş rejimində... - Ekspertdən TƏKLİF
Dünən, 03:41 |
|
|
|
| • 2026-cı ildə BU ƏRZAQLARIN QİYMƏTİ ARTACAQ... - BELƏ HARA GEDİRİK?
Dünən, 03:38 |
|
|
|
| • "Hələ də inana bilmirəm..." - FOTO
Dünən, 03:31 |
|
|
|
| • AntiAzərbaycan şəbəkə YENİDƏN İŞ BAŞINDA... - BU DƏFƏ İSƏ...
Dünən, 03:27 |
|
|
|
|
