Misir Mərdanovun BATIRDIĞI SAHƏ... - Bu yolda milyonlar yeyilib...
Tarix: 29-10-2018, 15:00 | Çap et
Azərbaycanda son illər orta məktəb dərslikləri üzərində aparılan “eksperimentlər”, məğzi vaxtilə heç təhsilə rəhbərlik edənlərin özlərinə də axıra qədər aydın olmayan kurrikulum sistemi və dərsliklərin yazılması, çapı sahəsində kök salmış korrupsiya bu sahədə ciddi böhran yaranıb. Virtualaz.org vaxtaşırı olaraq bu problemə işıq salmağa çalışır, ekspertlərin, təhsil işçilərinin rəylərini öyrənir.
Acınacaqlı da olsa bu gün vəziyyət belədir ki, məzmunu tez-tez dəyişən, heç kimin tanımadığı səriştəsiz müəlliflər tərəfindən yazılan orta məktəb dərslikləri şagirdlərə bilik qazandırmaqdan daha çox elmin tənəzzülünə gətirib çıxarır.
Təhsil məsələləri üzrə ekspert Kamran Əsədov da dərsliklərdəki nöqsanlardan şikayətçidir. Onun fikrincə, hazırda orta məktəb şagirdləri üçün nəzərdə tutulmuş dərs vəsaitləri 6-17 yaşında olan insanın beyninə uyğun deyil. Dərsliklərin məzmunundan belə məntiq çıxır ki, bu dərslikləri oxuyub başa vuran şagirdin elmi dərəcəsi olmalıdır. Çünki dərsliklərə demək olar ki, bakalavr, magistr pilləsində keçilən mövzular daxil edilib.
“Hesab edirəm ki, bu gün dərsliklər şagirdlər üçün yox, müəllimlər üçün yazılır. Çünki bu kitabları müəllimlər özləri güclə qavrayıb başa düşür”, -K.Əsədov virtualaz.org-a açıqlamasında deyib.
Ekspertin fikrincə, dərslik siyasətində hansı prioritetin seçilməsi önəmlidir. Birincisi, məktəbin qarşısına qoyulan vəzifə savadlı, kifayət qədər sözəbaxan, sosial baxımdan qeyri-aktiv şagird hazırlamaqdırsa o zaman dərsliklər sovet dövründəki kimi yazılmalıdır. Yəni artıq-əskik mətnlərə yer verilməməli, hər şey ölçülü-biçili olmalıdır. Məsələn, birmənalı suallara birmənalı cavablar olmalıdır.
Ancaq müasir məktəbdən söhbət gedirsə, o zaman dərslik tamam başqa funksiyaları daşımalıdır: “Hazırda informasiya texnologiyaları əsridir. Bizdə isə informasiya texnologiyalarına istinad etmədən hazırlanan dərsliklər səssiz filmlər kimidir, görüntü var, amma səs yoxdur. Təəssüflər olsun ki, bu gün dərsliyə səhifələrin sayına görə yanaşırlar. Yəni səhifələr bitdi, işimiz də bitdi, buna görə də sonda hamı narazı qalır”.
Ekspert hesab edir ki, bu gün orta məktəblərin bütün siniflərində istifadə olunan dərsliklər əzab mənbəyidir, sanki şagirdə əzab vermək üçündür, bilik qazandırmaq üçün deyil.
“Avropa dərsliklərinə fikir verin, maraqlı, rəngarəng mətnlər, şəkillər, yaradıcı tapşırıqlarla zəngindir. Müəllim bunların 100-də 10-nu istifadə edə bilər. Dərslik fikir laboratoriyasıdır, tapşırıqlarda əlavə göstərişlər olmalı, şagirdə seçim imkanı verilməlidir. O zaman şagird riyaziyyatı yox, riyaziyyatın köməyi ilə həyatı öyrənəcək. Bizdə isə dərsliklərə jarqon ifadələr, vulqar cümlələr verilib, guya ki, uşağa seçim imkanı yaradılır. Halbuki mahiyyətindən asılı olmayaraq, dərsliklərdə jargon ifadələr, küçə sözləri işlədilə bilməz. Çünki bu ifadələr şagirdlərə pis nümunə ola bilər”, -K.Əsədov əlavə edib.
Qeyd edək ki, dövlət məktəblərində istifadə ediləcək dərsliklərin seçilməsi Təhsil Nazirliyi tərəfindən elan olunmuş tender əsasında aparılır. Nazirlik nəşriyyatların müəllif seçiminə müdaxilə etmir. Müsabiqəyə təqdim edilən dərslik layihələri Dərslikləri Qiymətləndirmə Şurasına təqdim olunur ki, şurada həm də Dövlət İmtahan Mərkəzinin ekspertləri iştirak edir. Qiymətləndirmə nəticəsində qalib gəlmiş dərslik geniş ictimiyyət üçün açıq elan edilir və ona dair ictimai rəyin öyrənilməsinə başlanılır.
Təhsil Nazirliyindən bildiriblər ki, 2018-2019-cu tədris ilinə dövlət ümumtəhsil müəssisələrinin I-XI sinifləri üçün 332 adda 6 726 029 nüsxə dərslik və müəllimlər üçün metodik vəsait çap edilib. Dərslik layihələri çapdan öncə ən azı 6 ay ictimai müzakirəyə çıxarılıb. Bu müzakirələrin nəticəsi olaraq, irad və təkliflər diqqətlə araşdırılaraq yekun variantda əks olunur. Hər dərsliyin istifadə müddəti onun buraxılış ilindən etibarən 4 ildir.
Mütəxəssislər isə hesab edirlər ki, bu sahədə dönüş yaratmaq üçün dərsliklərin yazılması və sifarişi mexanizmi kökündən dəyişməlidir. Dərsliklərin yazılması hər küçədən keçənə həvalə edilməməlidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusunun yaradılmasından 107 il ötür
Bu gün, 00:08 |
|
|
|
| • Banklarda nağd pul çatışmazlığı yaranıb?
Dünən, 18:04 |
|
|
|
| • "Azəriqaz"ın baş direktoruna yeni müavin təyin edildi - ƏMR
Dünən, 18:01 |
|
|
|
| • Nazir bu xəstəxanaya direktor təyin etdi - BUNDAN SONRA...
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • 240 Nömrəli məktəbdə nələr baş verir? - ŞOK TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Deputatın partiyası da qurultaya gedir
Dünən, 17:55 |
|
|
|
| • 6 manatlıq şirkətlə 429 min AZN-lik müqavilə: - Lənkəranda su borusu təmirinə görə...
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • "Rəşidə xanım bir dəfə bizə müraciət etmişdi, o da oğlu Rəşid ilə bağlı idi"
Dünən, 17:47 |
|
|
|
| • Ter-Petrosyan II Qareginlə Ermənistandakı siyasi vəziyyəti müzakirə edib - KİV
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • 16 yaşlı qızı qaçıran axundla bağlı müəmma: Niyə həbs edilmir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 17:37 |
|
|
|
| • "Bu, tamam başqa bir hissdir"
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • “Azərbaycan Dəmir Yolları”nda yeni təyinat olub - CAVAB
Dünən, 17:32 |
|
|
|
| • "Azəriqaz"ın baş direktoruna yeni müavin təyin edilib
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • İrəvanda görünməmiş çaxnaşma: ciddi siqnallar gəlir – Paşinyan devrilir?
Dünən, 16:33 |
|
|
|
| • Bundan sonra: Bakı-Tehran əlaqələri necə olacaq? - AKTUAL
Dünən, 16:31 |
|
|
|
| • Akopyanın Antalyada xərclədiyi şok etdi: Şampan vannası... - Türkiyə mediası
Dünən, 16:28 |
|
|
|
| • Xırda biznesmenlər üçün böyük fürsət - GƏLİŞMƏ
Dünən, 16:24 |
|
|
|
| • Tanınmış təhsil eksperti xəstəxanaya yerləşdirilib
Dünən, 16:21 |
|
|
|
| • Rəsmi Tehran nüvə təsisatlarının ciddi şəkildə zədələndiyini etiraf edib
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • Ermənistanda milliləşdirmə dalğası: Paşinyan Zəngəzur dəhlizinə hazırlıq görür? - KİV
Dünən, 15:58 |
|
|
|
| • Baqrat Qalstanyanın hakimiyyəti ələ keçirmə cəhdi ilə bağlı səs yazıları dərc edilib - KİV
Dünən, 15:56 |
|
|
|
| • Putin Ermənistanda “peşka”larını qurban verir - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Dünən, 15:26 |
|
|
|
| • Azərbaycanda kredit faizləri artıb - DETALLAR
Dünən, 15:24 |
|
|
|
| • Ermənistanda dövlət çevrilişi hazırlamaqda şübhəli bilinən 14 nəfər saxlanılıb
Dünən, 15:19 |
|
|
|
| • “Pozğun qadınların atası da, qardaşı da əri də susur“
Dünən, 15:17 |
|
|
|
| • İsrail-İran müharibəsi Azərbaycanda istehlakçıları “vurdu” - AKTUAL
Dünən, 15:02 |
|
|
|
| • QANUNDANKƏNAR YASAMAL... - Başçısı Elşad olanın...
Dünən, 14:57 |
|
|
|
| • “Baku Electronics” rəqabət qanunvericiliyini pozub - RƏSMİ İTTİHAM
Dünən, 14:52 |
|
|
|
| • Biz Silahlı Qüvvələr Gününü artıq müzəffər ordu kimi, qalib xalq kimi qeyd edirik - MƏQALƏ
Dünən, 14:49 |
|
|
|
| • Ərdoğan Xankəndiyə gəlir - diplomatik mənbə
Dünən, 13:04 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizinə qarşı “Sülh kəsişməsi” iddiası: - Paşinyanın Türkiyəyə apardığı "layihə" açıqlandı
Dünən, 13:01 |
|
|
|
| • Həbsdə olan azərbaycanlı alimin həyatı təhlükədədir
Dünən, 12:58 |
|
|
|
| • LEQAL QUMAR: Azərlotoreya yarıtmışdı ki, kazinolar da yarıtsın? - GÖZÜMÜZ QORXUB...
Dünən, 12:53 |
|
|
|
| • BUNUN NƏYİ İXTİSAR OLDU Kİ? - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 12:42 |
|
|
|
| • “Yaxın Şərqdə münaqişənin tam bitəcəyini, sülhün bərqərar olacağını iddia etmək doğru deyil” - deputat
Dünən, 12:34 |
|
|
|
| • Qadın sərnişinlərə "padxod" edən daha bir taksi sürücüsü tutuldu - ŞOK GÖRÜNTÜLƏR
Dünən, 12:30 |
|
|
|
| • Ermənistan MTX keşiş Baqrat Qalstanyanı saxlayıb
Dünən, 12:27 |
|
|
|
| • Mülayim cənub küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Dünən, 12:25 |
|
|
|
| • Arkoz Holdinq... ÇOBANLARA QARŞI! - İşləsələr də, pullarını ala bilmirlər...
Dünən, 12:23 |
|
|
|
| • BƏƏ-dən 190 min manatlıq qızıl gətirməkdə təqsirləndirilən DGK-nın sabiq vəzifəli şəxsləri azadlığa buraxılıb
Dünən, 12:21 |
|
|
|
| • Tramp savaşa DUR dedi... DURDU! - Sülhə OL desə... OLACAQMI?
Dünən, 12:19 |
|
|
|
| • Mürsəl İbrahimova “general-mayor” ali hərbi rütbəsi verildi - SƏRƏNCAM
Dünən, 11:19 |
|
|
|
| • Prezident onlara “general-mayor” rütbəsi verdi - ADLAR
Dünən, 11:17 |
|
|
|
| • Prezident sərəncam imzaladı - ONLARI TƏLTİF ETDİ
Dünən, 11:15 |
|
|
|
| • Məhkəmə sabiq bələdiyyə sədrinə 9 il həbs cəzası verdi - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 11:10 |
|
|
|
| • Bakıda icra başçısı birinci müavinini işdən çıxardı - ƏMR
Dünən, 11:08 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı müğənninin rus sevgilisi - FOTO
Dünən, 11:01 |
|
|
|
| • SEPAH və ETTELAAT yeni qurum yaradır
Dünən, 10:59 |
|
|
|
| • Ermənistanda hakimiyyəti ələ keçirmək planı pozulub - Paşinyan
Dünən, 10:57 |
|
|
|
| • Atası da həbs edilmiş şirkət rəhbəri ilə bağlı QƏRAR
Dünən, 10:07 |
|
|
|
|
