Koronavirus təzyiqi, yeni məhdudiyyətlər gözləntisi və “qara qızıl”ın aqibəti – Şərtlər dəyişir
Tarix: 22-07-2022, 08:19 | Çap et
Dolların kəskin möhkəmlənməsi, neftin ucuzlaşması və Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) açıqlaması ilə yeni COVID-19 ajiotajı bu ayın əsas gündəliyidir. Qlobal iqtisadi böhranın risklərinin əsas göstəricisi - neftin qiyməti investorların növbəti məhdudlaşdırıcı tədbirlərlə bağlı qorxularını nümayiş etdirir. Axı neft istehlakı qlobal iqtisadi vəziyyətin inkişafı ilə sıx bağlıdır.
Bazar analitikləri neftin ucuzlaşmasını resessiya ehtimalının artması və tələbin azalması, həmçinin ABŞ dollarının möhkəmlənməsi ilə əlaqələndirirlər. 2020-ci il koronavirus məhdudiyyətlərindən sonra belə bir ssenarini artıq görmüşük. Bu hadisələr ərəfəsində “Brent” 7,1% ucuzlaşıb, WTI isə 7,9% ucuzlaşaraq apreldən bəri ən aşağı səviyyəyə çatıb.
Bundan sonra qiymətlər bir qədər düzəldici artıma keçib. Çərşənbə günü Londonun ICE birjasında “Brent” 0,10 ABŞ dolları azalaraq 99,59 ABŞ dollarına qədər geriləyib. Nyu-York Fond Birjası NYMEX-də “Light” brendi 0,03 ABŞ dolları bahalaşaraq 95,87 ABŞ dolları təşkil edib.
İndi bazarın diqqəti Çində koronavirusla bağlı vəziyyətə və ÜST məlumatlarının dərcinə yönəlib. ÜST rəhbəri Tedros Adhanom Ghebreyesus mətbuat konfransında bildirib ki, virus bütün dünyada sərbəst hərəkət edir və bir çox ölkə bu yükün öhdəsindən gələ bilmir: "Virusun yeni dalğaları, xəstələrin kəskin formada xəstəxanaya yerləşdirilməsi və eyni zamanda, COVID-dən sonrakı ağırlaşmaların müalicəsi bu virusun hələ bitmədiyini açıq şəkildə nümayiş etdirir”.
ÜST rəhbəri artıq hökumətləri pandemiya ilə mübarizə üçün "sübut edilmiş" üsulları - maskalar taxmaq, təkmilləşdirilmiş ventilyasiya, testlər və müalicə proqramlarını tətbiq etməyə çağırıb.
“Trading Economics”in məlumatına görə, Çində 30 milyondan çox insan bu və ya digər şəkildə səyahət məhdudiyyətlərindən təsirlənib. Bazar iştirakçıları qorxurlar ki, koronavirusun yeni dalğası karantin məhdudiyyətlərinin yenidən sərtləşdirilməsinə gətirib çıxaracaq ki, bu da dünyada karbohidrogenlərin ən böyük idxalçısı kimi tanınan dünyanın ikinci iqtisadiyyatında yanacağa tələbatın azalmasına səbəb olacaq.
Ancaq kritik nəticələr hələ də uzaqdır. Bazar araşdırmaçılarının fikrincə, dolların möhkəmlənməsi və yeni qadağalar nefti hələ o qədər də təhdid etmir. Neft və qaz üzrə analitik Abzal Narımbetovun fikrincə, neft və qazın qiymətinin formalaşmasında əsas amil anti-Rusiya sanksiyalarıdır.
“Hazırda Qərbin Rusiya karbohidrogenlərindən imtina perspektivləri ilə bağlı ritorikası stavkaları ardıcıl olaraq yüksək səviyyədə saxlayır. Neft Rusiyanın Avropaya idxalına qismən qadağa qoyulması səbəbindən bahalaşıb. Dəniz daşımalarına qoyulan embarqo tədarük edən tərəfi vuracaq. Axı biz tədarükün sutkada 2 milyon barel azalmasından danışırıq – belə həcmləri qısa müddətdə kompensasiya etmək qeyri-realdır”, - deyə mütəxəssis bildirib.
Onun sözlərinə görə, ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin (FED) məzənnəsinin artması və dolların möhkəmlənməsi neftin ucuzlaşmasına gətirib çıxarır: “Lakin bu, iqtisadiyyata ciddi zərbə vurduğundan, belə siyasətin davam etdirilməsi böyük sual altındadır. Deməli, “qara qızıl”ın qiymətində ciddi azalma gözləməyə ehtiyac yoxdur. Əgər pandemiya ciddi dönüş alsa, neftin maya dəyəri 50 dollardan aşağı düşməyəcək”.
Maraqlıdır ki, Azərbaycanın gələn il üçün büdcəsində mövcud yüksək qiymətləri nəzərə alaraq, kəsmə dərəcəsi mühafizəkar proqnozlara əsaslanaraq bir barel üçün 50 dollar təşkil edir.
Bu arada, dollar əksər dünya valyutaları qarşısında möhkəmlənir. Avronun məzənnəsi son 23 ildə ilk dəfə ABŞ valyutasından aşağı düşüb. Təkcə son bir ildə avro zonasının vahid valyutası 18% dəyər itirib.
“Avropa valyutasının devalvasiyası Ukraynada hərbi münaqişə başlayandan sonra sürətləndi. Nəticədə Rusiya qazının Avropaya tədarükü məhdudlaşır, inflyasiya gözləntiləri artıb. Burada əsas amil təbii yanacağın qiymətinin kəskin bahalaşmasıdır ki, bu da “Köhnə Dünya” ölkələrinin iqtisadiyyatının inkişafına mane olur və vahid valyutanın ucuzlaşmasına səbəb olur”. DİA.AZ xəbər verir ki, bunu Azərbaycan Milli Məclisinin üzvü, iqtisadçı alim Vüqar Bayramov AYNA-ya şərhində söyləyib.
Onun sözlərinə görə, ötən ay FED 1994-cü ildən bəri ən yüksək faiz artımını edib – məzənnəni 1,75%-ə çatdırıb: “ABŞ üçün rekord 7%-lik inflyasiyaya görə, ABŞ Mərkəzi Bankı iyul ayında növbəti artımı istisna etmir. Planlara görə, ilin sonuna orta faiz dərəcəsi 3,4% olmalıdır. Digər məsələlər arasında ABŞ-ın ÜDM artımı 1,7% təşkil edib və proqnozlaşdırılan 2,8%-ə çatmayıb. Bütün bunlar birlikdə pul siyasətinin sərtləşdirilməsinə töhfə verir”.
“Avronun zəifləməsi Avropadan Azərbaycana idxal olunan məhsulların maya dəyərinə təsir edə bilər. Amma avrozonada yüksək inflyasiya olduğundan oradan idxal olunan malların qiymətində xüsusi endirim gözlənilmir. Bundan başqa, Avropa istehsalı olan avtomobillərin qiymətində müəyyən qədər ucuzlaşma da istisna edilmir. Manatın məzənnəsinə gəlincə, bu, ölkəyə daxil olan və ARDNF tərəfindən hərraclara çıxarılan valyutanın miqdarından asılıdır. Praktikada manatın məzənnəsi Mərkəzi Bankın mövqeyindən və qərarlarından asılıdır”, - deyə Bayramov vurğulayıb.
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Dövlət qurumu 1 milyon manata yaxın laborator avadanlıqlar aldı - QALİB ŞİRKƏT
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
• Xankəndidə 100 manat sərmayə ilə tibb mərkəzi yaradılıb
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
• Prezident İlham Əliyevdən İranla bağlı sərt mesajlar - “O molla qovulmalıdır, Azərbaycandan üzr istəməlidir"
Dünən, 22:38 |
|
|
|
• Azərbaycanın 3 gəmisi heyətlə birgə girov götürülüb - VİDEO
Dünən, 22:36 |
|
|
|
• Biri-birini təkzib edən açıqlamalar: - İranda hakimiyyət bir nöqtədən idarə olunmur
Dünən, 19:00 |
|
|
|
• "Nikol Paşinyan Ermənistan ordusuna nəzarəti itirib, sülh müqaviləsini gündəlikdən çıxartmağa çalışır"
Dünən, 18:58 |
|
|
|
• Paşinyanın qadınlarla bağlı qərarı etiraz yaratdı
Dünən, 18:09 |
|
|
|
• Sülh olmasa, müharibə başlaya bilərmi? - ŞƏRH
Dünən, 18:08 |
|
|
|
• Kiyev xaricdəki ukraynalıları geri qaytarmaq istəyir
Dünən, 18:01 |
|
|
|
• Ərini öldürüb, meyitini parçalayan qadınla bağlı ŞOK FAKTLAR - VİDEO
Dünən, 17:56 |
|
|
|
• Azərbaycanda dəhşət: Fəhlə betonqarışdıranın içində öldü - "İş düzgün araşdırılmır"
Dünən, 17:52 |
|
|
|
• İki ölkəni hədəf alan plan Bakıda məhv edildi – Qafqazda yeni təhlükə
Dünən, 17:48 |
|
|
|
• “Premium Bank”a sığorta agenti fəaliyyəti lisenziyası verilib
Dünən, 17:45 |
|
|
|
• Yardımlı sakini ünvanlı sosial yardım ala bilmir - nazirlikdən xahiş edir
Dünən, 17:36 |
|
|
|
• Naxçıvan Dövlət Milli Dram Teatrına direktor təyin edilib - FOTO
Dünən, 17:35 |
|
|
|
• Köçəryanın oğlunun işi üzrə məhkəmə iclası keçirilir
Dünən, 17:23 |
|
|
|
• Nazirin bacanağının şirkəti ilə dövlət qurumu arasında sığorta qalmaqalı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:21 |
|
|
|
• Suraxanıda ağacları kəsib yerində obyekt tikirlər - BU DA BU...
Dünən, 17:16 |
|
|
|
• Moskvanın “ölüm səssizliyi”... DAVAM EDİR!
Dünən, 17:10 |
|
|
|
• "Putinin dövlət başçımıza iki dəfə zəng etməsi və üzr istəməsi..." - deputat
Dünən, 17:06 |
|
|
|
• Sankt-Peterburqdan Özbəkistana uçan təyyarə Moskvaya məcburi eniş edib
Dünən, 17:00 |
|
|
|
• İsrail Türkiyə ilə müharibəyə hazır olmalıdır? - AKTUAL
Dünən, 16:45 |
|
|
|
• Türkiyə 2 min km mənzilli raket istehsal edib - Ərdoğan
Dünən, 16:40 |
|
|
|
• Bu şirkət icarə xidmətindən 1,5 milyon manat – QAZANACAQ
Dünən, 16:36 |
|
|
|
• Naxçıvanda camaata NƏ YEDİRİRLƏR: BİLMƏK İSTƏYİR... - "...camaat da məcbur qalıb keyfiyyətsiz çörək alır"
Dünən, 16:30 |
|
|
|
• Saxta həkimlərin qurbanı olanlar: Bu qadınlar ərindən xəbərsiz süni mayalanmaya gedir - BU NƏDİ BELƏ?..
Dünən, 16:26 |
|
|
|
• Qazaxıstan ədalətli araşdırmadan yayınacaqmı? - SUAL BUDUR... BU!
Dünən, 16:17 |
|
|
|
• Şahin Bağırov şöbə rəisini işdən çıxardı: Xidmətə müavin təyin etdi - FOTO
Dünən, 16:13 |
|
|
|
• Gəncədəki Mərkəzi Qan Bankına SU DAMIR... - VİDEO
Dünən, 16:08 |
|
|
|
• Azərbaycanda bir sıra büdcə təşkilatlarında əməkhaqları artırılıb - SİYAHI
Dünən, 16:03 |
|
|
|
• "Mən ailəmin çörəyindən kəsib, odun alıram" - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 16:01 |
|
|
|
• “Dedilər ki, bu qədər ödə, sizə “Əməkdar artist” adı verək" - İTTİHAM VAR...
Dünən, 15:55 |
|
|
|
• AYNA-dan qulaqardı YANAŞMA – “Təkliflər versəm də, nəzərə almadılar”
Dünən, 15:52 |
|
|
|
• Sərhəddə atılan güllələrin üzərində hansı paytaxtların adı yazılıb? - Ermənistan hücuma keçdi
Dünən, 15:49 |
|
|
|
• Vüqar Qurbanov onu baş həkim təyin etdi - ƏMR
Dünən, 15:47 |
|
|
|
• ABŞ-dan Bakıya gözlənilən məktub: - Əliyev 13 gün sonra Vaşinqtona gedəcək?
Dünən, 15:28 |
|
|
|
• Lalə Şövkətdən yeni qərar: Əvəz Temirxana qadağa qoydu - AÇIQLAMA
Dünən, 15:26 |
|
|
|
• Azərbaycan niyə İranda bu qədər qıcıq yaradır? - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Dünən, 15:24 |
|
|
|
• “Veysəloğlu”da yeni təyinat - ƏMR
Dünən, 15:22 |
|
|
|
• Pentaqon “WeChat”ın tərtibatçısını Çin ordusu ilə əlaqəli olan şirkətlərin siyahısına saldı - “Reuters”
Dünən, 15:22 |
|
|
|
• Azərbaycanda DƏHŞƏT: - Qollarını doğradı, sonra özünü asdı
Dünən, 15:15 |
|
|
|
• MN-də 143 milyon mənimsəmə faktına görə təqsirləndirilən sabiq vəzifəli şəxslər barələrindəki hökmdən apellyasiya şikayəti veriblər - DETALLAR
Dünən, 15:13 |
|
|
|
• AQTA-da hansı ölkənin qanunları işləyir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 15:08 |
|
|
|
• Ukraynaya Belarusu müharibəyə sürükləmək əmri verilib - Lukaşenko
Dünən, 15:02 |
|
|
|
• BRICS-in Kazan sammiti narahatedici siqnaldır - Fransa XİN
Dünən, 15:01 |
|
|
|
• İran-Azərbaycan münasibətləri niyə gərginləşib? - AKTUAL
Dünən, 14:02 |
|
|
|
• Tehran Zəngəzur dəhlizi problemini Türkiyəyə "aparır" - RƏY
Dünən, 14:00 |
|
|
|
• “Unibank”da səhmdarların növbədənkənar yığıncağı keçiriləcək
Dünən, 13:58 |
|
|
|
• Tehranın Zəngəzur qorxusu: - Pərdə arxasındakı 4 SƏBƏB
Dünən, 13:05 |
|
|
|
• Bakı Tbilsi və İrəvandan daha ucuz şəhərdir - “Numbeo”
Dünən, 13:02 |
|
|
|
|