Qardaş Türkiyə ilə dost İsrail arasında gərginlik - çözüm variantı varmı...
Tarix: 1-04-2021, 10:05 | Çap et
Türkiyə ilə İsrail arasında son aylarda müşahidə olunan yumşalma meylləri yenidən gərginliklə əvəz olunub. Hər keçən gün iki dövlət arasında münasibətlər kritikləşir. Bu vəziyyətin haraya və nə zamana qədər davam edəcəyi sualı isə açıq qalır. Azərbaycanın Türkiyə ilə qardaş, müttəfiq olduğu, həmçinin İsraillə də çox sıx strateji əməkdaşlığı, dostluğu olduğu məlumdur. Bir tərəfdə qardaş ölkə, o biri tərəfdə yaxın dost ölkə. Belə biz vəziyyətdə Azərbaycan bu məsələdə hansı mövqeni tutacaq? Bu iki dövləti barışdırmaq mümkündürmü?
Azad Demokratlar Partiyasının sədri Sülhəddin Əkbər “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, yeni dünya nizamı quruculuğu gedir və bu, geopolitik qarşıdurmalarla müşayiət olunur: “Artıq bu proses həlledici mərhələyə daxil olub. Təbii ki, indi yeni düzən qurulduğu üçün hər bir dövlət, xüsusən də iddiaçı və iddialı dövlətlər çalışırlar yeni münasibətlər sistemi formalaşmamışdan burada özlərinə layiq, milli maraqlarına cavab verən yerlərini tutsunlar, öz təsir zonalarını genişləndirsinlər. Bu zaman da təbii ki, iddialı dövlətlərin maraqları bir-biri ilə toqquşur, nəticədə gərginliklər yaranır. Buna təbii baxmaq lazımdır. Yəni bu prosesin təbiətindən irəli gələn bir şeydir. Rəqabət olan yerdə gərginliklər zaman-zaman qaçılımazdır. Amma nəzərə alaq ki, artıq uzun müddətdir Türkiyə kollektiv Qərbin-NATO-nun üzvüdür, Avropa Birliyinə namizəd ölkədir, İsraillə strateji münasibətləri var. Bütün bunları və Azərbaycanda da Türkiyə ilə İsrailin birgə, eyni istiqamətdə paralel hərəkət etdiyini nəzərə alsaq, onlar arasında qapalı kanallarla həm siyasi diplomatik, həm iqtisadi, həm kəşfiyyat kanalları ilə danışıqların getdiyini nəzərə alsaq mən düşünürəm ki, müşahidə olunan sərt rəqabət sonucunda da bir uzlaşma ortaya çıxacaq. Çünki böyük güclər də onları bu istiqamətdə uzlaşmaya zorlayacaqlar. Böyük güclər deyəndə mən burada ilk növbədə ABŞ-ı və Böyük Britaniyanı nəzərdə tuturam. ABŞ-ın iki çox yaxın strateji müttəfiqi var. Bunun biri Böyük Britaniyadır, digəri İsraildir. İndi ABŞ-ın başlatmaq istədiyi qlobal və regional siyasətə baxsaq, burada əsas niyyət Avropatlantik xəttin gücləndirilməsidir”.
S.Əkbər qeyd etdi ki, Avroatlatntik xəttin gücləndirilməsinin tərkib hissələrindən biri də NATO-nun kollektiv birgə hərəkət etməsidir. Bu isə o deməkdir ki, ABŞ NATO-nun üzvü olan Türkiyə ilə, strateji müttəfiqi olan Britaniya və İsraillə birgə hərəkət etməlidir: “Qarşıda Çin kimi böyük rəqib və Rusiya kimi böyük strateji milli təhlükəsizlik təhdidi var. Ona görə də bütün bu amillər Amerikanı və onun yaxın strateji müttəfiqlərini Türkiyə ilə uzlaşmağa məcbur edəcəklər. Sadəcə olaraq, bu, müəyyən zaman alacaq. Həm Türkiyə müəyyən maraqların təmin olunması üçün güzəştlərə getməli olacaq, həm də qarşı tərəf. Söhbət kimin maraqlarını haraya qədər inkişaf etdirə biləcəyindən gedir. 11-13 iyun ayında Şotlandiyada böyük yeddilərin görüşü gözlənilir, iyunun sonunda isə NATO-nun sammiti olacaq. Fikrimcə, ilkin razılaşmalar iyunun sonuna qədər əldə olunmalıdır. Ola bilsin çərçivə anlaşması əldə olunacaq, amma çərçivənin içini doldurmaq üçün ayrı-ayrı bölmələr üzrə danışıqlar davam edəcək. Gərginliyin intensivliyi aşağı düşəcək”.
Azərbaycana gəldikdə isə Sülhəddin Əkbər hesab edir ki, ölkəmizin milli maraqlarına uyğun olan Türkiyənin ABŞ və İsraillə strateji dialoqunun olmasıdır. Bu dialoq artıq başlayıb: “Mən düşünürəm ki, sonucda tərəflər bir-birinin maraqlarını nəzərə alaraq qarşılıqlı güzəştlərə getmək üçün çərçivə anlaşması əldə edəcəklər. Azərbaycanın da maraqlarına bu cavab verir. Azərbaycan Türkiyə və İsrail arasında münasibətlərin normal olmasında maraqlıdır və zaman-zaman bunu sübut edib, hətta müəyyən təşəbbüslər göstərib ki, münasibətlər normallaşsın. Bizim marağımıza uyğundur ki, Azərbaycanın bir nömrəli müttəfiqi, arxası olan Türkiyə həm İsraillə, həm ABŞ-la anlaşsın, dil tapsın. Belə olarsa, Azərbaycan da Türkiyə ilə birgə hərəkət etməklə kollektiv demokratik dünya ilə birgə hərəkət edər və qarşıdakı böyük toqquşmalarda da öz maraqlarını qoruya bilər. İkinci Qarabağ savaşında Azərbaycan necə uğurlu bir geopolitik şərtləri yaxalayıb Türkiyə, Pakistan, İsrail, Böyük Britaniya və Çinlə birgə hərəkət etdisə, indi də geopolitik dəyişən şəraitdə yeni vəziyyəti nəzərə almalıdır, artıq ABŞ-ı da nəzərə almalıdır. Supergüc olan Amerikanı nəzərə almadan hərəkət etmək yanlış olar və bu, bizə baha başa gələr. Azərbaycan həm Türkiyə, həm də İsraillə bu günə qədər əldə etdiyi münasibətləri daha da inkişaf etdirməlidir. Biz yeni təşəbbüslərlə çıxış etməliyik”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Azərbaycanda bəzi siqaretlər bahalaşdı - YENİ QİYMƏT
Bu gün, 20:49 |
|
|
|
| • "Qurani-Kərimdə ehsan və ya yas süfrəsi haqqında birbaşa bir ayə yoxdur" - İsrafçılığa qurulan "məclis"...
Bu gün, 18:16 |
|
|
|
| • Rusiya Azərbaycandan rəsmi qaydada ÜZR İSTƏMƏLİDİR - Başqa cür ola da bilməz...
Bu gün, 18:04 |
|
|
|
| • Paşinyan II Qaregini dəyişdirmək üçün təkliflə çıxış edib
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
| • Bir sıra dövlət xadimlərinin adından saxta açıqlamalar yayılıb - MEDİA
Bu gün, 17:54 |
|
|
|
| • “Naxçıvan Petrol”un rəhbəri dəyişdi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:49 |
|
|
|
| • 14 milyonluq alış dayandı: - Nazirliyin tenderləri niyə ləğv edildi?
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • Azərbaycanın bu ərazisi üstündə İran Ermənistanla savaşacaq – Vəziyyət gərginləşir...
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
| • Məşhur prokurorun oğlu camaata pul atıb… - FOTO
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • Trampın paylaşımı və Azərbaycan prezidentindən cavab: nə baş verir? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 17:29 |
|
|
|
| • Tələbələrə verilən cəmi 7 gün: Universitetlər ciddi problem yaradır - AKTUAL
Bu gün, 17:21 |
|
|
|
| • “Çox istərdim ki, birinci mərhələdə Ağdam şəhərinə köçürülənlər sırasında olum” - Ağdamın sabiq deputatı
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • Paşinyanın Rusiya səfərinin PƏRDƏARXASI
Bu gün, 17:05 |
|
|
|
| • SOCAR-ın vitse-prezidentləri “Azər Türk Bank”ın rəhbərliyinə təyin edilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:01 |
|
|
|
| • Xadimələrə maşın yuduzduran direktor “Tərəqqi”ni necə alıb? – Nazirlik susur
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Rusiyanı məhkəməyə vermək istəyirik - Hökumənin atası
Bu gün, 16:51 |
|
|
|
| • Dövlət Agentliyi “Bravo”ya protokol yazdı – Məhsulu müştəriyə baha satıb
Bu gün, 16:49 |
|
|
|
| • Ədliyyə Nazirliyinin İstintaq idarəsinə rəis təyin edildi - ƏMR
Bu gün, 16:46 |
|
|
|
| • Neft pulları HAVAYA SOVRULUB? - NHMT sədri BU DƏFƏ...
Bu gün, 16:42 |
|
|
|
| • İstanbulda Azərbaycan-Pakistan hərbi əməkdaşlığının yeni perspektivləri müzakirə edilib
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • "Müştəri məmnuniyyətiniz HARDA QALDI?" - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
| • “Embawood” qüsurlu malı geri götürməkdən imtina etdiyinə görə cərimələndi
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Təmiz poqon, təmiz vicdan - Müdrik hökumətimizə atəşin alqış və təşəkkürlər
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • "Elgizlə gedib ərəb ölkəsində dilənçilik etmək istəyirdik"
Bu gün, 16:21 |
|
|
|
| • FHN şefi Axundova GÖRƏV VERDİ - ƏMR
Bu gün, 16:17 |
|
|
|
| • Xarici qrant şəbəkəsi yenidən aktivləşdi - Azərbaycana gizli gətirilən pullar BELƏ İFŞA EDİLDİ
Bu gün, 16:15 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı iş adamı klubu aldı, oğlunu transfer etdi - DETALLAR
Bu gün, 16:11 |
|
|
|
| • Füzuli Ələkbərovun şirkəti 470 minlik borcu ödəmir - Sabiq nazirin biznesdəki problemləri
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Fazil Məmmədovdan sonra böhran yaşayan “Synergy Group” - 3 milyondan çox borc yaranıb
Bu gün, 16:08 |
|
|
|
| • Magistratura səviyyəsinə elektron sənəd qəbuluna sabahdan start verilir - DİQQƏT!
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • Bəlkə Azərbaycan XİN hərəkətə keçə... - AKTUAL
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
| • Deputat sülh müqaviləsindən danışdı: - ""Top" Ermənistandadır"
Bu gün, 14:47 |
|
|
|
| • "Şlyapa Zahid"in tələbi rədd edildi: 42 milyonluq MƏNİMSƏMƏ İŞİ - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:40 |
|
|
|
| • Niderland Azərbaycana yeni səfir təyin edib
Bu gün, 14:37 |
|
|
|
| • Rusiyada vətəndaşların kredit borcu "qartopuna" çevrilib
Bu gün, 14:34 |
|
|
|
| • ABŞ senatorlarından Azərbaycana qarşı təxribat - YENİ GƏLİŞMƏ
Bu gün, 14:24 |
|
|
|
| • Şərura prokuror təyin olunub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 14:21 |
|
|
|
| • Beyləqanda 39 yaşlı kişi özündən 24 yaş kiçik qızla ailə qurdu: “Mənimlə birlikdə...” - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:19 |
|
|
|
| • Cəlilabada yeni prokuror təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 13:25 |
|
|
|
| • Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin Əməliyyat İdarəsinə yeni rəis təyin olunub - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 13:17 |
|
|
|
| • Ermənistan Zəngəzur dəhlizini ABŞ şirkətinə verməyə razılaşıb - "Periodista Digital"
Bu gün, 13:12 |
|
|
|
| • Külli miqdarda vergi borcu olan şirkət Zakir Quliyev rəisi olduğu qurumdan iki tender uddu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • Ermənistan hökuməti Karapetyana uduzdu - KİV
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 100 minə yaxın daşınmaz əmlaka “amnistiya” veriləcək - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • İki aydır 200 manatlıq sifarişi icra olunmur... - MÜRACİƏT
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • “Kişilər əsl sevginin nə olduğun onda anlayır” - Lalədən ETİRAF
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
| • 35 gün erməni əsirliyində qalan Mobilə vəzifə verildi - ƏMR
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Həbs edilən "Epi" ləqəbli reper: - "3 dəfə qeyri-etik ifadədən istifadə edilib"
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
| • Bazarda yeni fırıldaq dönür: - Evi satıb sonra boşanırlar və...
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
| • Elxan Əbdürrəhimov 11 il əvvəlki vəzifəsinə TƏYİNAT aldı - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
|
