ABŞ prezidenti Donald Tramp Kremlin siyasətindən məyus olduğunu bildirərək, Vladimir Putinə Ukraynada atəşi dayandırmaq üçün 10 gün vaxt verib. Kreml bundan imtina edəcəyi təqdirdə ABŞ Rusiyaya qarşı yeni iqtisadi tədbirlər görəcək. Bu, Amerika liderinin son aylarda ikinci ultimatumudur.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Atlantik Şura” analitik mərkəzinin təhlilində qeyd olunur.
Bildirilir ki, Tramp Putinə Rusiya üçün kifayət qədər əlverişli şərtlərlə sülh təklif etsə də, Rusiya prezidenti təkliflə razılaşmır.
Trampın son addımı ABŞ-nın eskalasiyanı azaltmaq müqabilində faktiki olaraq Rusiyaya güzəştlər təklif etdiyi əvvəlki diplomatiyadan kəskin dönüşdür.
Məlumata görə, Tramp hətta Krımın ilhaqını tanımaq barədə düşünüb, Ağ ev isə Kremli açıq şəkildə tənqid etməkdən yayınıb və Rusiyanı müharibə cinayətlərinə görə məsuliyyətə cəlb etmək təşəbbüslərini dəstəkləməyib.
Dönüş nöqtəsi Trampın Ukraynanı Avropa müttəfiqləri vasitəsilə silahlandırmaq barədə razılaşmasıdır ki, çoxları bunu gecikmiş, lakin vacib addım hesab edir. Vaşinqton hazırda bu cür hərbi yardımın effektivliyini müzakirəyə çıxarıb, çünki onun müharibənin gedişatını dəyişə biləcəyi bəlli deyil.
ABŞ-nın təklif etdiyi əlverişli şərtlərə baxmayaraq, Putin danışıqlardan imtina edir. Səbəblər əsasən üç əsas amillə bağlıdır:
Birinci, cəbhədə hərbi təşəbbüs.
Hücumun ləng tempinə baxmayaraq, Kreml Rusiyanın köhnəlmə müharibəsində qalib gəldiyinə əmindir.
İkinci, hərbi iqtisadiyyat.
2022-ci ildən Rusiya öz iqtisadiyyatını müharibə şəraitinə uyğun yenidən qurub. Zavodlar dayanmadan işləyir, hərbçi ailələrinin gəlirləri artaraq sanksiyalardan itkiləri kompensasiya edir.
Üçüncü, daxili sabitlik.
Dünya yüksək gəlirlərə öyrəşmiş və ölkə daxilində sabitliyi pozan amilə çevrilə biləcək yüz minlərlə cəbhə veteranının geri qayıtması ilə təhlükə altındadır.
Əsas odur ki, Putinin müstəqil Ukraynanın mövcudluğunun Rusiyanın imperiya kimliyini təhdid etdiyinə dair ideoloji qənaəti var. Məhz bu dərin inam ona məğlubiyyəti qəbul etməyə və ya güzəştə getməyə mane olur.
“Putinin Trampın əlverişli sülh şərtlərini qəbul etməkdən imtinası qismən onun qələbəyə dair artan gözləntiləri və hərbi əməliyyatları dayandırmaq üçün hər hansı danışıqlar yolu ilə əldə olunmuş razılaşmanın gözlənilməz nəticələri ilə bağlı təşviş hissi ilə izah edilir. Bununla belə, Putinin müharibəni davam etdirmək əzmini gücləndirən həlledici amil onun Ukrayna dövlətçiliyinin Rusiyanı tamamilə aradan qaldırmaq üçün mövcud təhlükə yaratdığına inanmasıdır”,- analitiklər qeyd edirlər.
Təhlildə bildirilir ki, Qərbin vəziyyəti dəyişmək şansı var və Putini sülhə məcbur etmək üçün Qərb döyüş meydanındakı reallıqları dəyişməlidir:
Ukraynaya müasir silahların verilməsi;
Cəbhədəki təşəbbüsü Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə qaytarmaq;
Hərbi əməliyyatları Rusiya ərazisinə köçürmək və Kremli təcavüzün qiymətini hiss etməyə məcbur etmək.