“Üç xurafatçı mollaya qulaq asıb ateist olur” - ETİRAZ
Tarix: 19-04-2025, 09:29 | Çap et
Müsəlman ölkəsi olmasına baxmayaraq Azərbaycanda bu gün yetəri qədər ateist, inancsız insanlar var. Bu məsələ sanki bir tendensiyaya çevrilib və gənclər arasında müşahidə edilir. Bu ifadənin mahiyyətinə və dərinliyinə varmadan özlərini ateist adlandıranlar var. Hətta ictimaiyyətdə bunu açıq təbliğ edənlər də az deyil.
Mövzu ilə bağlı Bizim.Media-ya danışan ilahiyyatçı Tural İrfanın sözlərinə görə insanları dinə yaxud hansısa inanca bağlayan səbəblər, hadisələr olduğu kimi dindən, inancdan uzaqlaşdıran səbəblər də var:
“Uzaqlaşdıran səbəbin ilki inkar etdiklərinin mahiyyətini tam bilməməkdir. Həzrət Əli deyirdi ki, insan bilmədiyini inkar edir, yaxud bilmədiyinin düşmənidir. Müasir dövrdə dünyada baş verən siyasi hadisələr, ziddiyətlər, ideoloji təlatümlər, mübarizələr dinlərin, inancların da təhrif olunmasına, əsl mahiyyətini itirməsinə səbəb olur.
Bəzən də dinlər siyasi - ideoloji məqsədlərə alət edilir, öz təbii, insani, humanist, əxlaqi mahiyyətindən uzaqlaşdırılır. Nəticədə din adı ilə mənfi hadisələr meydana çıxır, xurafat yayılır, mövhumat ayaq açır. Gənclər də bu mənzərə qarşısında tərəddüddə qalaraq, çaşqınlığa düçar olurlar və çox zaman da dindən, hətta milli adətlərdən də uzaq dururlar”.
Bu səbəbdən gənclər dindən uzaq dururlar
İlahiyyatçının fikrincə, din düzgün təbliğ olunmayanda, əsl mahiyyəti üzrə təqdim edilməyəndə təhlükəli nəsnə kimi görünür və ikrah oyadır:
“Məzhəbçi din adamları mübahisələr, ziddiyyətli tarixi hadisələr üzərindən o qədər mənfi aura yaradırlar ki, müasir insan onlardan da, dindən də, şirrdən qaçan kimi qaçır. Orta əsrlərdə elə bir dövr olub ki, elm və din paralel, bəzən də birgə, yanaşı addımlayıb. İslami elmlərin, fəlsəfə, kəlam, İslam hüququ və digər dünyəvi sahələrin inkişafı da həmin dövrdə baş verib.
Əl Kindi, İbn Rüşd, İbn Sina, Fərabi kimi filosoflar hamısı dinə inanır, hətta ilahiyyatla fəlsəfəni sintez edir, dinin elmi yönləri üzərindən işlər aparıb bəşəriyyətin bu gün də bəhrələndiyi böyük töhfələr verirdilər. Lakin sonra nə oldu? Onların yerində mühafizəkar, xurafatçılar gəldi və din adı ilə əslində mövhumatçılığı yaydılar. Yəni, endirilən yox, uydurulan dini yaydılar. Beləcə iki din yarandı”.
Ateist olmaq müasirləşmək deyil…
Tural İrfan deyib ki, gənclərin dinimizi elmi və müasir şəkildə anlamaları üçün vasitələr olmalıdır:
“Dindən çıxmaq, ateist olmaq heç də müasirləşmək demək deyil. İnsan gərək inkar etdiyini də əvvəldə tam öyrənsin, sonra inkar etsin. Amma insanlar üç xurafatçı mollaya qulaq asıb dindən ikrah edir və ateist olur. Belələri ateist də qala bilmirlər. Çünki ateizm də oxumaq, elm tələb edir. Ateistin daha çox suallara cavab verməsi ehtiyacı meydana çıxır. Odur ki, dinin mahiyyətini tam təbliğ etmək lazımdır”.
Təhlükəli tendensiya
İlahiyyatçının qənaətincə ateist olanların çoxu heç də Quranı, İbn Rüşdün, Fərabinin, Maymonidin, Əl Kindinin ilahiyyat sahəsindəki fəlsəfi traktatlarını oxuyub sonra dindən çıxmırlar:
“Sadəcə səthi olaraq gördükləri xurafatçıların əməllərinə, yaxud cəfəng nağıl kitablarına baxıb sanki din bunlardan ibarətmiş qənaətinə gəlirlər. Bu da çox təhlükəli tendensiyadır. Xalqımızın ənənəvi dini inancı var. Bu, inancdan döndərmək üçün əsasən Qərb institutları böyük “əmək” və vəsait sərf edirlər.
Xalqın, millətin birliyini, vəhdətini genetik olaraq, təbii olaraq təmin edən amillərdən biri də onun ənənəvi inancı, dinidir. Bu dini gərək sağlam şəkildə təbliğ edək, sağlam şəkildə anladaq ki, müasir insanımız da savadsız, məlumatsız qalıb ateizmə, deizmə meyl etməsin. Bu cür insanların çoxalması tolerantlıq baxımından təbiidir. Lakin mahiyyəti etibarı ilə cəmiyyəti parçalayır. Çünki xalqımız üçün ənənəvi və xarakterik deyil”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Vallah, yalan eşidəndə dözə bilmirəm..."
Bu gün, 13:37 |
|
|
|
| • Xankəndi zirvəsi: ZİRVƏDƏ XANKƏNDİ... - MƏQALƏ
Bu gün, 12:30 |
|
|
|
| • Moskva Bakı ilə gərginlik fonunda Ermənistanda hərbi mövcudluğunu gücləndirir - KİV
Bu gün, 10:35 |
|
|
|
| • Rusiya nəşri Xankəndi sammitindən görün nələr yazdı? - det
Bu gün, 10:25 |
|
|
|
| • Pezeşkianın səfərində Zəngəzur detalı – “Dəyişilik gözlənilir”
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Bəstəkar Ruslan Əhmədoğlu vəfat etdi
Bu gün, 07:01 |
|
|
|
| • Vəkillər Kollegiyasına üzv olmaq istəyən 421 nəfər bu gün imtahan verəcək
Bu gün, 06:59 |
|
|
|
| • Bu gün 41 mindən çox abituriyent qəbul imtahanı verəcək - DİQQƏT
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • Müştərisi 'Unibank'a ÜSYAN ETDİ - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 06:54 |
|
|
|
| • Pezeşkianın Xankəndi səfəri: Zəngəzur dəhlizi açılır? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • "Rüstəm Behrudi və Şəmistan Əlizamanlı ilə də müqavilə bağlanacaq"
Bu gün, 06:16 |
|
|
|
| • İranlı ekspertdən ŞƏRƏFSİZLİK - “Azərbaycana qarşı döyüşməyə hazıram”
Bu gün, 06:12 |
|
|
|
| • Vəzifəli şəxsin qardaşı “Access Bank” da Vətən müharibəsinin iştirakçısını necə aldatdı? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 06:09 |
|
|
|
| • Azərbaycan məktəblərində ikinci xarici dil bu ola bilər - AKTUAL
Bu gün, 06:01 |
|
|
|
| • Böyük gərginliyin kölgəsində: Rusiyadakı azərbaycanlıları nə gözləyir? - “Kreml günahkar axtaracaq, kimsə cəzalandırılacaq”
Bu gün, 00:45 |
|
|
|
| • Paşinyanla kilsə arasındakı savaşın arxasında nə dayanır? - Erməni erməniyə qarşı
Bu gün, 00:41 |
|
|
|
| • “Mənə qadağa qoydurmaq istədilər, Toliklə Zaur israrla efirdə...” - Afətdən ODLU-ALOVLU AÇIQLAMALAR
Bu gün, 00:38 |
|
|
|
| • "Bu məsələ həm də Regional təhlükəsizlik baxımından çox əhəmiyyətlidir" - deputat
Bu gün, 00:33 |
|
|
|
| • Ərdoğanın Moskva-Bakı açıqlamasına Rusiyadan REAKSİA - Zatulin deyir ki...
Bu gün, 00:27 |
|
|
|
| • Ulvira Qarayevaya vəzifə verildi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 00:22 |
|
|
|
| • Öldüyü deyilən müğənni SAĞ İMİŞ - AÇIQLAMA
Dünən, 23:38 |
|
|
|
| • Hazırda Azərbaycan 12 ölkəyə təbii qaz ixrac edir - MƏQALƏ
Dünən, 23:33 |
|
|
|
| • Azərbaycan üçün önəmli regional əməkdaşlıq platforması - İsrafil Kərimovun yazısı
Dünən, 23:31 |
|
|
|
| • 71 min rusa 340 məktəb, 3 milyon azərbaycanlıya isə… – Bakıdan kritik qərar
Dünən, 18:33 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı müğənni ABŞ-da faciəli şəkildə öldü - FOTO
Dünən, 18:25 |
|
|
|
| • Qarabağda milyonlar qazanan nazir müavininin qardaşının şirkəti cərimələndi - Rəfiyevlərin tender SİYAHISI
Dünən, 18:22 |
|
|
|
| • Ermənistana yeni konstitusiya lazımdır -Paşinyan
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • Ermənistan qətiyyətli qərar verib: - Rusiyasız Zəngəzur dəhlizinin açılmasına ikiəlli razıdır
Dünən, 16:54 |
|
|
|
| • Naxçıvan stadionunun layihələndirilməsinə 718 min manatlıq ayrılıb
Dünən, 16:51 |
|
|
|
| • Yoxsulluqla mübarizə resepti: səbətimizə yenidən baxılacaq - AKTUAL
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • Aşura günü ümumilikdə 2 mindən çox şəxs könüllü qan verib
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • Dövləti bax, belə qurar, belə qoruyar və tanıdarlar! - Prezidentin açıq ismarışı
Dünən, 16:18 |
|
|
|
| • Bizim Azərbaycanla münasibətlərimiz digər dövlətlərdən fərqlidir -Ərdoğan
Dünən, 15:00 |
|
|
|
| • İşçilərin belə bir hüququ varmı? - ekspert danışır...
Dünən, 14:57 |
|
|
|
| • Ərdoğan Rusiya və Azərbaycan arasında gərginliyə münasibət bildirib - "İlham Əliyev burada çox diqqətli və ehtiyatlı addım atır"
Dünən, 14:52 |
|
|
|
| • Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - SƏRƏNCAM
Dünən, 14:46 |
|
|
|
| • “İki lider Bakı üçün hərəkətə keçə bilər, lakin…” – Gözlənilən ETİRAF
Dünən, 12:54 |
|
|
|
| • Səfərovlar işi: İstintaq birbaşa Moskvanın nəzarətindədir - AÇIQLAMA
Dünən, 12:47 |
|
|
|
| • Ermənistanda müxalif hərəkat rəhbəri iki ay müddətinə həbs edilib
Dünən, 12:36 |
|
|
|
| • Rusiya Bakının bu planından qorxuya düşüb: Şifrələr açılır – Gürcü ekspertdən şok
Dünən, 11:51 |
|
|
|
| • Onları da hədəfə aldılar: - Baş prokurora müraciət
Dünən, 11:45 |
|
|
|
| • "Anar müəllim Azərbaycan ədəbiyyatının klassiki, müdrik bir insandır... - Solovyov kimdir ki, ona cavab verir?"
Dünən, 11:41 |
|
|
|
| • BDU, GDU və UNEC-in nəzdindəki kolleclərdə yeni rəhbər təyinatları olub - DETALLAR
Dünən, 11:39 |
|
|
|
| • Məzahir Pənahovun işçisi haqqında şok ittihamlar - KÜLLİ MİQDARDA YEYİNTİYƏ YOL VERİB
Dünən, 11:31 |
|
|
|
| • DEPUTAT HAQDA ŞOK İDDİA: Gecə zorla katibəsinin evinə soxulub, əri görüb və... - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 11:24 |
|
|
|
| • "Mən dövlətdən nə artıq, nə əskik – yalnız qanuni haqqımı tələb edirəm" - GİLEY
Dünən, 11:16 |
|
|
|
| • Xamenei kanalizasiyada gizlənir: - İranlılar dini lideri ələ salırlar
Dünən, 10:41 |
|
|
|
| • Pezeşkian Xankəndidədn qayıdıb BUNLARI DEDİ: Dedilər ki, səfər təhlükəli ola bilər... - AMMA...
Dünən, 10:33 |
|
|
|
| • "Təxminən 1 milyona yaxın rus turist Azərbaycana gəlmişdi..." - İNDİ İSƏ...
Dünən, 10:27 |
|
|
|
| • Futbolun gələcəyi haqqında düşünən yoxdur: - Qəbələ Futbol Akademiyası da dayandı
Dünən, 10:21 |
|
|
|
|
