İran: dərinləşən iğtişaş, rejimə qarşı blok səfərbərliyi və saatlı bomba effekti - İNCƏLƏMƏ...
Tarix: 15-10-2022, 11:00 | Çap et
Bəzi ekspertlər hesab edirlər ki, İran rejimi ictimai quruluşda müəyyən güzəştlər edəcək. Yəni qamçı göstərdilər, indi kökə vaxtı gəldi. Yəni onların devrilməməsi, inqilab baş verməməsi üçün bəzi yumşaldıcı tədbirlər, o cümlədən hicab məsələsində və s. yumşalmalar ehtimal edilir.
Bu fərziyyə nə dərəcədə reallaşa bilər? İrandakı hazırkı etiraz hadisələri necə bitə bilər? Mollakratiya rejiminin zəifləməsi nə dərəcədə gözlənilir? Neft-qaz sənayesində Rusiya ilə 40 milyard dollardan çox dəyərə malik olan yeni müqavilə ona hansısa şəkildə kömək edə bilərmi?
Bu yaxınlarda tərəflər yataqların işlənməsi üçün anlaşma memorandumu, həmçinin mayeləşdirilmiş təbii qazın istehsalı üçün qaz kəmərlərinin və qurğularının tikintisinə dair saziş imzalayıblar. Ola bilsin ki, yaxın illərdə İranda hadisələrin inkişafı ehtimalı ilə bağlı başqa fikirlər də ortaya çıxsın.
DİA.AZ xəbər verir ki, baş verənləri AYNA-ya ukraynalı analitik, Yaxın Şərq Araşdırmaları Mərkəzinin (Kiyev) icraçı direktoru İqor Semivolos şərh edib:
“Belə fərziyyələr var. Xüsusilə də, rejim ənənəvi təsir üsullarının və zorakılıqdan hissə-hissə istifadənin nəticə əldə etmədiyini dərk etdiyi üçün bu yumşalmalara təkan verə bilər. Əslində, biz son onilliklərin ən böyük siyasi etirazı ilə üzləşirik, bu, əlbəttə ki, hələ inqilabi xarakter almayıb, lakin artıq “böyük iğtişaşlar” kimi qiymətləndirilə bilər.
Rejimin dialoqa hazır olduğunu nümayiş etdirməklə geri çəkilə biləcəyinə dair siqnallar həqiqətən də gəlir, lakin onlar mollakratiyanın əleyhdarlarının kifayət qədər aşağılayıcı şərhləri ilə müşayiət olunur. Yəni etirazçılar xoş niyyətə inanmırlar və onlar özləri belə söz-söhbətləri zəiflik əlaməti kimi qiymətləndirirlər. Bu paradoks totalitar rejimin “Axilles dabanı”dır – opponentlərlə aktiv qarşıdurma şəraitində hakimiyyət daim zorakılıq səviyyəsini artırmalı, eyni zamanda bunun müqabilində hansısa güzəştlərə getməlidir.
Problem ondadır ki, islamçı rejim əhalinin əksəriyyətinə yoxsulluq və hüquqsuzluqdan başqa bir şey təklif edə bilməz və İslamda vacib olan ədalət anlayışına ənənəvi arxalanma küçələrdəki qırğınlardan sonra öz effektivliyini dayandırır. Nəhayət, etirazın sönmək əvəzinə, onun daha genişləndiyini və dərinləşdiyini görürük ki, bu da rejimin özünün davamlı mövcudluğu üçün həqiqətən təhlükəli olur. Ənənəvi və rahat şəhər siniflərinə “bazari”lər – bir vaxtlar rejimin dayağı olan kiçik bazar tacirləri, neft emalı zavodunun işçiləri, gənclər və onların valideynləri də qoşulur. Problemlərə qarşı blok səfərbərliyi üzdədir - milli problemlər saatlı bombaya çevrilir.
Bunun necə bitəcəyini proqnozlaşdırmaq çətindir. Ümumiyyətlə, hər şey rejimin dağılmasına doğru gedir, lakin bu yolda çoxlu sualtı cərəyanlar var - raketlər, dronlar, aviasiya və donanma ilə Stalinist NKVD-nin reinkarnasiya edilmiş versiyasına çevirilən SEPAH-ın (İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun) - dövlət daxilindəki dövlətin gücü nə qədərdir? Bu qrup nəinki daxili siyasi vəziyyətə nəzarət edir və məqbul zorakılıq səviyyəsini müəyyənləşdirir, onlar mahiyyətcə dövləti özəlləşdirdilər, nəhayət, onun institutlarını ələ keçirdilər və islamçı siyasi sistem çərçivəsində müxtəlif siyasətçiləri barışdırmağa imkan verən respublikaçılıq ideyasını məhv etdilər.
Ortamüddətli perspektivdə, məsələn, bir il ərzində hadisələrin inkişafını qiymətləndirsək, o zaman İranda inqilabdan və Ruhullah Musəvi Xomeyninin Tehrana qayıdışından əvvəl baş vermiş 1978-ci il hadisələri ilə nəticələrinə oxşar eskalasiya ssenarisini aydın görə bilərik. Kim bilir, gələn il Rza Pəhləvinin təyyarədə uzun sürgündən sonra zəfərlə ölkəyə qayıtmasını görəcəyikmi?
Rusiya-İran münasibətlərinə gəlincə, bu münasibətlər nə qədər uzansa, bir o qədər də Moskvanın Ukraynaya qarşı apardığı müharibənin girovuna çevrilir. İranın kamikadze pilotsuz təyyarələrinin çatdırılması, Ukraynanın mülki və infrastruktur obyektlərinə zərbələrin endirilməsində iranlı təlimatçıların birbaşa iştirakı Putin əleyhinə koalisiya ölkələrinə qarşı müharibə aktıdır. Diktatorlar indi öz-özlərinə nə düşünürlərsə etsinlər, nə qədər şişirtməyə və inam nümayiş etdirməyə çalışsalar da, onların sonu eyni olacaq. Uduzmaq və unudulmaq”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Ümidim sənədir 2025..."
Bu gün, 23:02 |
|
|
|
| • Ukraynalı general Kurskda - FOTO
Bu gün, 22:59 |
|
|
|
| • Suriyanın yeni lideri PKK-çılarla görüşdü – Qərar…
Bu gün, 22:56 |
|
|
|
| • Lalə Şövkətin partiyası fəaliyyətini bərpa edir
Bu gün, 22:53 |
|
|
|
| • 2025-ci il bürclər üçün nə vəd edir?
Bu gün, 18:12 |
|
|
|
| • Ermənistan iki məsələdən imtina etdi: Sülh şərtləri dəyişir - ŞƏRH
Bu gün, 18:08 |
|
|
|
| • Bəşər Əsəddən sonra ilk Yeni il... - belə qeyd etdilər...
Bu gün, 17:56 |
|
|
|
| • Pullarınızı kibercinayətkarlardan belə qoruyun: -10 MƏSLƏHƏT
Bu gün, 17:54 |
|
|
|
| • Ucuz qiymətə satılan geyimlər - Onlar hansı materiallardan hazırlanır?
Bu gün, 17:51 |
|
|
|
| • İrəvan iki yoldan birini seçməlidir - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 17:45 |
|
|
|
| • Gürcüstanda dollar kreditlərinin verilməsi qaydaları sərtləşdirilir
Bu gün, 17:43 |
|
|
|
| • “Azəriqaz”dan deyirlər ki... - "Bu mövcud qaydaların tələbidir..."
Bu gün, 17:41 |
|
|
|
| • Suriya İranın səhvini təkrarlamayacaq: Azərbaycanla bağlı - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 17:12 |
|
|
|
| • “Bizim üçün üzrlə yanaşı, həqiqətlərin üzə çıxması vacibdir” – SABİQ NAZİR
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • Prezidentin xalqa müraciətdində vacib detal: Əsas hədəflər açıqlandı - AKTUAL
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
| • Rusiyanın vurduğu DAHA BİR ZƏRBƏ... - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 17:01 |
|
|
|
| • Hüseyn Həsənov pis vərdişindən qurtulduğunu açıqladı - VİDEO
Bu gün, 16:43 |
|
|
|
| • "Bu antenanı dəyişməyə şirkətin pulu yoxdur?" - GİLEY
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • Amili təfəkküründə olan yetərsiz MOLLA SİYASƏTİ... - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 16:29 |
|
|
|
| • ABŞ-la siyasətimizin DAVAMI... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 16:27 |
|
|
|
| • “Kim dostdur, kim dost deyil, bunu gördük” - Qafar Dəmirçi
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • “Premium Bank” `gözüyumulu` şəkildə milyon veribsə... - ZƏRURİ QEYD...
Bu gün, 16:24 |
|
|
|
| • Yevlaxda kuryoz hadisə: Qatil qaçarkən bilmədən polisin maşınına əyləşib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:17 |
|
|
|
| • Naxçıvanda ilin ilk körpələri əkiz olub
Bu gün, 16:15 |
|
|
|
| • "Anti-Azərbaycan siyasətlərindən əl çəkmək istəmirlər” - FAKT BUDUR!
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • "Kaspi" qəzeti 144 illiyini qeyd edir
Bu gün, 13:47 |
|
|
|
| • Bakıdan İrəvana Yeni il ismarışı - Barışıq əli bu il “dəmir yumruğ”a çevrilə bilər!
Bu gün, 13:39 |
|
|
|
| • Ermənistanda əsgər meyitləri hələ də basdırılmayıb - Ölüsü də dəyərsiz... dirisi də...
Bu gün, 10:40 |
|
|
|
| • Bayram günlərində işləyən banklar - SİYAHI
Bu gün, 10:32 |
|
|
|
| • Vergi Xidməti bu il də `OVA ÇIXACAQ`... - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • "Deyir, dükan düzdür... siz səhvsiniz..." - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 10:20 |
|
|
|
| • Əli Əsədov yenə də BUNU ETMƏDİ... - REAKSİYA
Bu gün, 10:15 |
|
|
|
| • "Şəhidliyi batırdılar, heç olmasa əlillik haqqım bərpa olunsun” - ETİRAZ
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • "Çalışın, bu şirkətdən UZAQ OLUN..." - Ünvanı da dəyişdi, amma...
Bu gün, 10:02 |
|
|
|
| • Mikayıl Cabbarovun fövqəlnazirliyinə SON QOYULUR? - "Böyük ehtimalla yeni ildə də..."
Bu gün, 09:56 |
|
|
|
| • Keçmiş deputatın şirkəti vətəndaşı ƏLƏ SALIR... - Bunun başqa ADI YOXDUR...
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • ` World Telecom` yeni ilə yeni narazılıqla... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • Fikrət Məmmədov bu sistemə elə zərbə vurub ki... - bundan sonra HARA GEDƏCƏK?
Bu gün, 09:30 |
|
|
|
| • Təyyarə terroruna münasibətdəki DAHA BİR QƏNAƏT - BU, BİZİK!!!
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • Münasibətləri Bayden administrasiyası korladı... - Trampla isə...
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Nərimanov Tibb Mərkəzinin direktoru ətrafında 400 minlik qalmaqal - Borcunun əvəzinə vəzifə verdi
Bu gün, 08:25 |
|
|
|
| • Suriyanın yeni ordusuna türk briqada generalı təyin edilib
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
| • Vanqanın 2025-ci il proqnozları: - Dəhşətli müharibə, təbii fəlakət və daha nələr...
Bu gün, 08:11 |
|
|
|
| • “Nar” Yeni il sevincini ucqar kəndlərdə yaşayan uşaqlarla paylaşıb - FOTO
Bu gün, 08:08 |
|
|
|
| • Fransa hərbçiləri daha bir Afrika ölkəsindən çıxarılır
Bu gün, 08:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanın 2025-ci il üçün ulduz falı: BİZİ NƏ GÖZLƏYİR? - Transformasiya və strateji dirçəliş ili
Bu gün, 07:58 |
|
|
|
| • Açıq etirafdan yayınma və ya “bu, ən sadə, təbii həll yolu idi” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 07:53 |
|
|
|
| • Qazax qardaşlarımız belə yad etdi... - DƏNİZ ÜRƏYİ...
Bu gün, 07:45 |
|
|
|
| • ABŞ bu günə kimi Ukraynaya 65,4 milyard dollar yardım ayırıb - Pentaqon
Bu gün, 07:39 |
|
|
|
| • “Paris – Bakı gərginliyi heç bir tərəfə fayda gətirmir” - Fransalı politoloq
Bu gün, 07:37 |
|
|
|
|
