Donaldla hara qədər GEDƏ BİLƏRİK? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 6-11-2024, 15:33 | Çap et
Donald Tramp qalib gəldi: indi əsas sual geosiyasi müstəvidə nələrin dəyişə biləcəyidir? Trampın ABŞ prezidenti olduğu dövrdə izlədiyi xəttə və seçkiöncəsi verdiyi bəyanatlara, o cümlədən, respublikaçıların siyasi yanaşmalarına istinadən müəyyə təxminlər irəli sürmək mümkündür.
1. Ukrayna müharibəsində Rusiyanın mövqeyi güclənə, Kiyev “güzəştəli sülhə” məcbur edilə bilər: respublikaçıların əvvəldən dəstəklədiyi xətt ABŞ-ın Ukraynaya yardımı azaltmasıdır və bu, cəbhədə onsuz da çətin vəziyyətdə olan Kiyev üçün riskli perspektiv vəd edir; təslim olmayan Zelenskinin dəyişdirilməsi ssenarisi də gündəmə gələ bilər, hərçənd, prosesin döyüş meydanından masaya keçməsi yaxın dövr üçün çətin görünür, əvəzində Ukraynada və Ukrayna ətrafında müharibəyə paralel olaraq, siyasi qarşıdurma güclənə bilər;
2. Yaxın Şərqdə toqquşma daha da güclənə, İran ətrafında eskalasiya riskləri arta bilər: Ağ Evdə olarkən İranla nüvə danışıqlarını ləğv edən Tramp Təl-Əvivin Tehrana qarşı siyasətinin əsas dəstəkçisidir; istisna deyil ki, İsrail İrana hücumlarını intesivləşdirə, Tehranı birbaşa müharibəyə cəlb etmək istiqamətində müəyyən nəticələr əldə edə bilər;
Beləliklə, Ukraynada səngiməsi gözlənilən müharibənin Yaxın Şərqdə daha da alovlanacağını görə bilərik.
3. Trampın Ağ Evə qayıdışı Avropada ciddi çalxalanma yarada bilər:
- Avropada millətçilik güclənəcək: Tramp ilk dəfə seçiləndə - 2016-cı ildən sonra qitədə ultra-sağçıların yüksəlişi dövrü başlanmışdı; Baydenin dövründə mövqeləri zəifləyən bu kəsim Trampın ikinci dəfə prezidentliyə namizədliyini açıqladıqdan sonra yenidən aktivləşdi, hətta Almaniya və Fransada nəzərəçarpan nəticələr əldə etdilər;
- Ultra-sağçıların yüksəlişi Avropa İttifaqında, həmçinin, NATO-da birliyə risklər yarada bilər;
- “Avropa ordusunun” yaradılması, Avropanın NATO-dan kənar təhlükəsizlik sisteminin qurulması ideyalarının yenidən aktuallaşması gözləniləndir;
4. Tramp ABŞ-ın strateji rəqibinə - Çinə qarşı mübarizəni gücləndirəcək, xüsusilə “iqtisadi müharibə” taktikasını yenidən işə sala bilər, hərçənd, bu mübarizədə demokratlardan fərqli olaraq, Rusiya ilə əməkdaşlıq, ən azı qarşıdurmadan qaçmaq xəttini izləyə bilər;
Azərbaycan üçün ən önəmli məsələ Trampın Ermənistana və erməni diasporu/lobbisinə münasibətidir. Onun pezidentliyi dövrü (2016-2020) ermənilər üçün müsbət xatirələrlə yadda qalmayıb. Seçki kampaniyasında “xristianların qovulması” və I Arama zəngi isə ermənilərdə müəyyən ümidlər yaratsa da, hər şeyin seçkiyə hesablandığı ehtimalı daha böyükdür. Ağ Evə qayıdan Trampın Cənubi Qafqazda mövqelərini qoruması böyük ölçüdə Azərbaycanla münasibətlərdən asılı olacaq.
Asif Nərimanlı - "DİA-AZ"
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • İrəvanın YUNAN BİRLİYİNDƏ... NƏ İTİ AZIB?
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • Qərbi Azərbaycanda xarici ölkələrin hərbçiləri olmamalıdır - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Banklar depozit faizlərini aşağı sala bilər? - AKTUAL
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • “Xalq Bank”a sığorta agenti fəaliyyəti üçün lisenziya verilib
Bu gün, 18:12 |
|
|
|
| • Paşinyanın Qərbpərəst mövqeyi... Lukaşenko kimi ənənəvi siyasətçiləri həmişə narahat edib
Bu gün, 18:08 |
|
|
|
| • Təyyarə qəzasının Rusiyanın HHM sisteminin işi nəticəsində baş verməsinə şübhə yoxdur - Arkadi Dubnov
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
| • Qəzanı öncədən bilən türk astroloqdan Azərbaycana yeni xəbərdarlıq - FOTO
Bu gün, 17:59 |
|
|
|
| • Abşeron Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına yeni direktor təyin olunub - ƏMR
Bu gün, 17:50 |
|
|
|
| • Şuşa şəhər Peşə Təhsili Mərkəzinin təmiri 6,4 mln. manata başa gələcək
Bu gün, 17:46 |
|
|
|
| • Təhsil müəssisəsi mühafizə xidməti aldı – MƏBLƏĞ
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
| • Rusiya niyə üzr istəmir? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 17:39 |
|
|
|
| • Təyyarədə döyüş elementlərini, yəni şrapnellərin izlərini gizlətmək mümkün deyil - Rusiyalı hərbi ekspert
Bu gün, 17:36 |
|
|
|
| • Qaradağ rayonunda şəhid, qazi və aztəminatlı ailələrin övladları üçün Yeni il şənliyi təşkil olunub - FOTO
Bu gün, 17:31 |
|
|
|
| • "TikTok"er xanımlar həbs edildi
Bu gün, 17:27 |
|
|
|
| • Ukrayna XİN Azərbaycan təyyarəsinin vurulması ilə bağlı ŞOK açıqlama verdi: - “Rusiyaya imkan verməyin…”
Bu gün, 17:25 |
|
|
|
| • Tanınmış həkimə cinayət işi açıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:20 |
|
|
|
| • Qəbələ RLS-in rəhbərliyi dəyişib - ƏMR
Bu gün, 17:17 |
|
|
|
| • “Flydubai” Soçi və Mineralnıye Vodıdan Dubaya reysləri yanvarın 5-dək ləğv edib
Bu gün, 17:15 |
|
|
|
| • "Ərazi də Rusiyanındır, silah da!" - ODRU Kİ...
Bu gün, 17:13 |
|
|
|
| • Ruslar hara qədər BURCUDACAQ?.. - Peskov deyir ki...
Bu gün, 17:10 |
|
|
|
| • DSX generalı Müzəffər Pirizadə batan gəmilərdən milyonlar qazanır - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • Təyyarə fiziki və texniki kənar müdaxilə nəticəsində qəzaya uğrayıb - AZAL-dan RƏSMİ MÖVQE
Bu gün, 17:01 |
|
|
|
| • Rusiya Azərbaycandan üzr istəməlidir! - İctimai xadimlərdən TƏLƏB
Bu gün, 16:54 |
|
|
|
| • AZAL-ın keçmiş prezidentindən sensasion müsahibə – Təyyarə qəzası ilə bağlı yeni FAKTLAR
Bu gün, 16:53 |
|
|
|
| • Xüsusi Təftiş Komissiyası yaradıldı - Plastik cərrahların sənədləri yoxlanılacaq
Bu gün, 16:49 |
|
|
|
| • Nursultan Nazarbayev Azərbaycana başsağlığı verib
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 1,7 milyona çağrı mərkəzində süni intellekt həlləri - TƏTBİQ EDƏCƏK
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • Azərbaycanın ƏN `ZASTOY` MƏKTƏBİ... - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 16:24 |
|
|
|
| • Səhiyyə nazirliyində həbslər: KİMLƏR QANDALLANDI? - RƏSMİ AÇIQLAMA
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
| • Prezident İlham Əliyev Kasım-Jomart Tokayevə zəng edib - Telefon söhbəti zamanı...
Bu gün, 16:15 |
|
|
|
| • Qroznı üzərindəykən zərbə səsi eşidildi - Təyyarə qəzasında sağ qalan bələdçi
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • İlahə Əhmədova 390 min manatı hansı ehtiyaclarına xərcləyib? - Dələduzluq işi
Bu gün, 16:11 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 70 yaşlı "professor" həbs edildi - 15 minə FHN-də işə düzəldirmiş
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
| • İş adamı MTN-nin keçmiş idarə rəisindən maddi ziyan tələb edir - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • Rasim Musabəyovdan Peskova CAVAB: - “Məsuliyyət "çeçen knyazı" Kadırovun üzərinə düşür”
Bu gün, 15:58 |
|
|
|
| • MAZIXDA CIZIĞINDAN ÇIXAN KİMDİR? - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • “Rosaviasiya” açıqlama verdi... BOYNUNA ALMADI... - ÜZR İSTƏYƏNƏ OXŞAMIRLAR...
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
| • Distant iş Trampın və Maskın planlarına ciddi maneədir - WP
Bu gün, 15:44 |
|
|
|
| • Talıbovsuz Naxçıvanın ikinci ili - NƏLƏR DƏYİŞDİ?
Bu gün, 15:40 |
|
|
|
| • Məktəblərin yaxınlığındakı bu obyektlər bağlanmalıdır - Uşaqlar niyə zəhərlənirlər?
Bu gün, 15:38 |
|
|
|
| • Təyyarənin vurulmasında Zelenskinin məsuliyyət payı var? – “Dəqiq araşdırılmalıdır”
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
| • Azərbaycana Rusiyadan pul köçürmələri azalıb... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
| • Ərazilərin ələ keçirilməsi qələbə deyil: - Rusiya müharibəni artıq uduzub
Bu gün, 15:19 |
|
|
|
| • Müştəri 4,2 manata görə mərkəzin müdirini döydü - 1000 manat cərimə
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • “Qara qutu”dan gələn səsə doğru - Qəlpələrin izi ilə
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • İrəvan silah almadı - Rusiya borcunu silir
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • “Tiktokerlər tutulmamalıdır” - Hüquqşünas səbəbləri AÇIQLADI
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • Ramzan Kadırov necə şişibsə... – Özbəkistana əl və dil uzadır
Bu gün, 14:53 |
|
|
|
| • Daha bir tiktoker HƏBS OLUNDU
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Ekipaj komandirinin, ikinci pilotun qəhrəmanlığı nəticəsində sağ qalmışıq - Bələdçi
Bu gün, 14:50 |
|
|
|
|
