“Dağılmış imperiyanı yenidən diriltmək istəyirlər” - GƏLİŞMƏ
Tarix: 5-11-2021, 18:15 | Çap et
Məlum olduğu kimi, Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin və Belorus Respublikasının Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, “2021-2023-cü illərdə Belorusiya və Rusiya İttifaq Dövlətinin yaradılması haqqında Müqaviləsinin icrasının əsas istiqamətlərinə dair” sənədləri qarşılıqlı imzalayıblar. Bu, iki slavyan dövləti arasında müdafiə, xarici siyasət, energetika siyasəti, iqtisadiyyat da daxil olmaqla 28 sahə üzrə daha da sıx inteqrasiyanı nəzərdə tutur. Əgər bu sənədlər icra olunarsa, iki dövlətin vahid mərkəzdə birləşməsi prosesinin getdiyi təəssüratı yaranır. Bəzi analitiklər, bunu yeni SSRİ-nin yaradılmasına doğru bir addım kimi qiymətləndirir.
Siyasi ekspert, tarix elmləri doktoru, professor Sabir Məmmədli Bizimyol.info saytına müsahibəsində bu hadisəni şərh edib:
- Sizcə, bu sənədlər, bu qərarlar hansı zərurətdən doğur? Bunun postsovet presedenti baxımından təhlükəsi nədir?
- Postsovet dövründə keçmiş dövlət məmurlarından doğan təhlükə, əsasən də elə bu kimi addımlarla bağlıdır. Lukaşenko da, real olaraq öz havadarlarının əlində bir oyuncağa çevrilir.
- Yeni İttifaq dövləti təhlükəsini nəzərdə tutursunuz? Dövlətlərin müstəqilliyindən vaz keçməyə “dəvət” olunmasını...
- Həqiqətən, bir çox parametrlərinə görə bu tipli inteqrasiya müstəqilliyə, suverenliyə birbaşa təhlükədir.
- Amma bu proses çoxdan başlamışdı.
- Bəli, Belorusla Rusiyanın yaxınlaşması, xeyli müddət bundan əvvəl başlanıb. Buna baxmayaraq proses faktiki olaraq sürünürdü.
- Səbəb nə idi?
- Çox banal. Lukaşenko, ikili oyun oynamağa və Rusiyadan daha çox divident qoparmağa çalışırdı. Amma imperiya ilə bu cür oyunlar, elə də rahat keçmir. Lukaşenko, son seçkilərdə böyük problemlər yaşadı və faktiki olaraq onu hakimiyyətdə məhz Moskva saxladı.
- Yəni onun hakimiyyətini Moskva, belə demək olarsa, silkələdi və laxlatdı, elədirmi?
- Bəli. Doğrudur. Elə həmin günlər bəlli idi ki, Kreml Lukaşenkonun qarşısına ciddi öhdəliklər qoyacaq. Çünki Rusiya, Belorusa böyük miqdarda kredit ayırırdı və bütün vasitələrlə ona dəstək verirdi. Açığı, Lukaşenkonu hakimiyyətdə elə Kreml, Putin saxladı. Lukaşenko artıq Putinin qarşısında hətta bir gənc tələbə kimi otururdu. Nəticə də göz qabağındadır. Demək olar ki, artıq İttifaqın birinci mərhələsi yekunlaşır.
- Demək istəyirsiniz ki, SSRİ-nin “Putin variantı” formalaşır?
- Bəli, vaxtilə SSRİ-də buna oxşar sənədləşmə ilə formalaşırdı, yaradılırdı.
- Onda bunun bu və ya başqa şəkildə bizə də təsiri mümkündür, elə deyilmi?
- Bizə gəldikdə, vəziyyət fərqlidir. Bu cür "inteqrasiya" real deyil. Hərçənd ki, Rusiya hər addımında buna çalışır. Yuxarı Qarabağ ərazisinə Rusiya sülhməramlılarının yerləşdirilməsi də, strateji baxımdan Kremlin bu istəyindən doğur. Amma Rusiya ilə birləşmək - müəyyən qruplar istəsələr belə, yenə də mümkün deyil. Bir çox daxili və xarici amillər buna imkan verməz. Biz öz xalqımızı və millətimizi, belə sakit və hər şeyə razılaşacaq toplum kimi qiymətləndirməyək. Kim istəsə də, Azərbaycan xalqı buna imkan verməz.
- Sabir bəy, məlumdur ki, bu İttifaq oyunu Qərblə açıq və kəskin qarşıdurmaya - Qərb təhlükəsinə də bir reflektik reaksiyadır. Amma belə də güman etmək olar ki, Putinin siyasətdə qalması üçün yeni bir platformaya - dövlətlərüstü mexanizmə də ehtiyac yaranıb. İttifaq dövləti yaratmaq cəhdi, ya da bunun bəyanı Ukrayna krisizi ilə də bağlıdır yəqin ki. Siz necə baxırsınız?
- Məsələ ondadır ki, bir çox sahələr üzrə sənədlər imzalanıb. İnteqrasiya həddən artıq çox sahələri əhatə edir. Kremli maraqlandıran əsas məsələ, İmperiyadır. Qərbin təzyiqi, bufer zona... bunlar Kremlin əsl hədəfi qarşısında kiçik məsələlərdir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bakıda itkin düşən musiqiçi 7 ay sonra polis tərəfindən tapıldı - FOTO
Bu gün, 18:12 |
|
|
|
| • Türkiyə MMU-nun nümayəndə heyətinin ölkəmizə səfəri davam edir
Bu gün, 18:09 |
|
|
|
| • Ərdoğanın zəfəri: PKK niyə silahı yerə qoyur? - “Regnum”
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
| • "Ağsaqqal sayılanları SSRİ-yə - imperiyaya meyilləndirən amillər... - Onlar aradan qaldırılmalıdır..."
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
| • Müğənni Kəmalə Sərxana od püskürdü
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanda uşaq futboluna vurulan "badalaq": - Kim və niyə?
Bu gün, 17:53 |
|
|
|
| • 3,4 milyon manat vergi borcu olan şirkət nizamnamə kapitalını azaldır
Bu gün, 17:49 |
|
|
|
| • Parlament Assambleyasına qatılıb-qatılmamaq Gürcüstana heç bir şey verməyəcək - ÇÜNKİ...
Bu gün, 17:48 |
|
|
|
| • "Georgi lenti"ni həmin tədbirə gətirənlər bəlli oldu - FOTO
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
| • PKK bitdi, Türkiyə üçün qorxunc problem başladı – Ərazi itkisi təhlükəsi
Bu gün, 17:40 |
|
|
|
| • DSMF sədrinə yeni müşavir təyin edildi - DOSYE
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Bəysiz toy edən müğənniyə SƏRT İRAD: - "Bu cür yanaşma yalnız..."
Bu gün, 17:33 |
|
|
|
| • Ayşən Həsənova “Expressbank”da şöbə rəhbəri təyin olundu - ƏMR
Bu gün, 17:32 |
|
|
|
| • İsrailin “Avroviziya 2025” təmsilçisi azərbaycanlıdır - FOTO
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • "Taleh" ASC səhmdarlarının növbəti ümumi yığıncağı keçiriləcək
Bu gün, 17:27 |
|
|
|
| • Qətər əmiri Trampdan İranla bağlı görün nə xahiş etdi - ŞOK DETAL
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • Dövlət qurumunun avtobusu qəzaya uğradı - FOTO
Bu gün, 17:24 |
|
|
|
| • Vasif Talıbovun sonu: Şirkətləri ləğv edilir - PROSES DAVAM EDİR
Bu gün, 17:22 |
|
|
|
| • Prezident şəhid ailələri üçün təqaüdü 2 il əvvəl artırıb – Nazirliyin bundan xəbəri yoxdur?
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • “Bahar Enerji”də əməkhaqqı böhranı DAVAM EDİR - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • Lavrovun səfəri Ermənistanın yenidən Rusiyanın orbitinə qayıtması ilə nəticələnə bilər - AKTUAL
Bu gün, 17:07 |
|
|
|
| • Zaurla Günayın ATV-dən getməsi barədə AÇIQLAMA
Bu gün, 17:05 |
|
|
|
| • Konstitusiya quruluşuna qarşı çağırış etməkdə təqsirləndirilən şəxs: - Prezidentə bağışlanmağım üçün müraciət etmişəm
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • “Paşinyan suyu süzülə-süzülə İrəvana dönüb” - İLGİNC DETALLAR
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Elşad Miridən valideynlərə ÇAĞIRIŞ: - Oğlan övladlarınızı sünnət etdirməyin, İslamda yoxdur
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • Azər Qasımovdan yarım milyonluq borc məsələsinə İLK REAKSİYA
Bu gün, 15:42 |
|
|
|
| • Biz istəyirik ki, hər kəs əfv olunsun - Novella Cəfəroğlu
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • "Ağsaqqal sayılanları SSRİ-yə - imperiyaya meyilləndirən amillər... - Onlar aradan qaldırılmalıdır..."
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • Elşad Miridən şok açıqlama: - Bürclərə inananlar zavallıdır
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • AHİK-lə bağlı İLGİNC İDDİALAR - Turniketlər axşam saatlarında niyə söndürülür?
Bu gün, 15:31 |
|
|
|
| • Əfvlə bağlı mühüm gəlişmə: Gözlənilən qərar verilir? – Sabah…
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
| • Pakistan qırıcılarımızı Çin silahları ilə məhv edib - Fransadan etiraf
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • “Xalq” və “Əməkdar” fəxri adlarını daşıyanların sayı azalıb
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusu miqyasında komanda-qərargah məşqi keçirilir
Bu gün, 15:16 |
|
|
|
| • Mərdəkanda çirkab suları evlərə dolur - Sakinlər PA rəhbərinə müraciət etdi
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • “Dövlətimizin başçısı və Mehriban xanım çox sağ olsun”
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • “Rasim Balayev, cinayətlərin ilə səni rüsvay edib məhkəməyə verərəm!” - Şeyx Əbdül OD PÜSKÜRDÜ
Bu gün, 14:47 |
|
|
|
| • PKK-nın sivil fəaliyyət göstərəcəyi inandırıcı görünmür - Əlibəyli
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Ermənistan atəşkəsi pozur: - Moskvanın kölgəsində yeni planlar qurulur
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • “Bakı Şampan Şərabları” şirkəti mənfəətdən zərərə keçib - HESABAT
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Nigar Rəhimovaya “Vətən müharibəsi iştirakçısı” medalı buna görə verilibmiş - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • Nikol Paşinyanın partiyası: - Sərkisyan və Köçəryan bizdən qorxur
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • “Sumqayıt Aşqarlar”ın Direktorlar Şurasının sədri və üzvləri seçiləcək
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • Putin Ukrayna tərəfi ilə danışıqlar üçün Türkiyəyə getməyəcək - QƏTİ QƏRARDIR...
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Tender tələbləri əldə qaldı: Heç kim şərtlərə cavab vermədi - TENDER LƏĞV EDİLDİ
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
| • Qazaxıstandan Gürcüstana SƏRT ETİRAZ - Rəsmi Astana HƏRƏKƏTƏ KEÇDİ
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
| • "Eurovision" Mahnı Müsabiqəsi siyasi oyundur" - Mübariz Tağıyev
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
| • Vüqar Səfərli ilə həbs edilən şirkət rəhbəri azadlığa buraxıldı
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Teymur Kərimovun cəzası 1 İL AZALDILDI - QƏRAR
Bu gün, 12:37 |
|
|
|
| • Bakıda vəkilin şikayəti əsasında tanınmış müğənni həbs edilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
|
