“Dağılmış imperiyanı yenidən diriltmək istəyirlər” - GƏLİŞMƏ
Tarix: 5-11-2021, 18:15 | Çap et
Məlum olduğu kimi, Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin və Belorus Respublikasının Prezidenti Aleksandr Lukaşenko, “2021-2023-cü illərdə Belorusiya və Rusiya İttifaq Dövlətinin yaradılması haqqında Müqaviləsinin icrasının əsas istiqamətlərinə dair” sənədləri qarşılıqlı imzalayıblar. Bu, iki slavyan dövləti arasında müdafiə, xarici siyasət, energetika siyasəti, iqtisadiyyat da daxil olmaqla 28 sahə üzrə daha da sıx inteqrasiyanı nəzərdə tutur. Əgər bu sənədlər icra olunarsa, iki dövlətin vahid mərkəzdə birləşməsi prosesinin getdiyi təəssüratı yaranır. Bəzi analitiklər, bunu yeni SSRİ-nin yaradılmasına doğru bir addım kimi qiymətləndirir. Siyasi ekspert, tarix elmləri doktoru, professor Sabir Məmmədli Bizimyol.info saytına müsahibəsində bu hadisəni şərh edib:
- Sizcə, bu sənədlər, bu qərarlar hansı zərurətdən doğur? Bunun postsovet presedenti baxımından təhlükəsi nədir?
- Postsovet dövründə keçmiş dövlət məmurlarından doğan təhlükə, əsasən də elə bu kimi addımlarla bağlıdır. Lukaşenko da, real olaraq öz havadarlarının əlində bir oyuncağa çevrilir.
- Yeni İttifaq dövləti təhlükəsini nəzərdə tutursunuz? Dövlətlərin müstəqilliyindən vaz keçməyə “dəvət” olunmasını...
- Həqiqətən, bir çox parametrlərinə görə bu tipli inteqrasiya müstəqilliyə, suverenliyə birbaşa təhlükədir.
- Amma bu proses çoxdan başlamışdı.
- Bəli, Belorusla Rusiyanın yaxınlaşması, xeyli müddət bundan əvvəl başlanıb. Buna baxmayaraq proses faktiki olaraq sürünürdü.
- Səbəb nə idi?
- Çox banal. Lukaşenko, ikili oyun oynamağa və Rusiyadan daha çox divident qoparmağa çalışırdı. Amma imperiya ilə bu cür oyunlar, elə də rahat keçmir. Lukaşenko, son seçkilərdə böyük problemlər yaşadı və faktiki olaraq onu hakimiyyətdə məhz Moskva saxladı.
- Yəni onun hakimiyyətini Moskva, belə demək olarsa, silkələdi və laxlatdı, elədirmi?
- Bəli. Doğrudur. Elə həmin günlər bəlli idi ki, Kreml Lukaşenkonun qarşısına ciddi öhdəliklər qoyacaq. Çünki Rusiya, Belorusa böyük miqdarda kredit ayırırdı və bütün vasitələrlə ona dəstək verirdi. Açığı, Lukaşenkonu hakimiyyətdə elə Kreml, Putin saxladı. Lukaşenko artıq Putinin qarşısında hətta bir gənc tələbə kimi otururdu. Nəticə də göz qabağındadır. Demək olar ki, artıq İttifaqın birinci mərhələsi yekunlaşır.
- Demək istəyirsiniz ki, SSRİ-nin “Putin variantı” formalaşır?
- Bəli, vaxtilə SSRİ-də buna oxşar sənədləşmə ilə formalaşırdı, yaradılırdı.
- Onda bunun bu və ya başqa şəkildə bizə də təsiri mümkündür, elə deyilmi?
- Bizə gəldikdə, vəziyyət fərqlidir. Bu cür "inteqrasiya" real deyil. Hərçənd ki, Rusiya hər addımında buna çalışır. Yuxarı Qarabağ ərazisinə Rusiya sülhməramlılarının yerləşdirilməsi də, strateji baxımdan Kremlin bu istəyindən doğur. Amma Rusiya ilə birləşmək - müəyyən qruplar istəsələr belə, yenə də mümkün deyil. Bir çox daxili və xarici amillər buna imkan verməz. Biz öz xalqımızı və millətimizi, belə sakit və hər şeyə razılaşacaq toplum kimi qiymətləndirməyək. Kim istəsə də, Azərbaycan xalqı buna imkan verməz.
- Sabir bəy, məlumdur ki, bu İttifaq oyunu Qərblə açıq və kəskin qarşıdurmaya - Qərb təhlükəsinə də bir reflektik reaksiyadır. Amma belə də güman etmək olar ki, Putinin siyasətdə qalması üçün yeni bir platformaya - dövlətlərüstü mexanizmə də ehtiyac yaranıb. İttifaq dövləti yaratmaq cəhdi, ya da bunun bəyanı Ukrayna krisizi ilə də bağlıdır yəqin ki. Siz necə baxırsınız?
- Məsələ ondadır ki, bir çox sahələr üzrə sənədlər imzalanıb. İnteqrasiya həddən artıq çox sahələri əhatə edir. Kremli maraqlandıran əsas məsələ, İmperiyadır. Qərbin təzyiqi, bufer zona... bunlar Kremlin əsl hədəfi qarşısında kiçik məsələlərdir.
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Trampın gəlini ABŞ Senatına namizədliyini geri götürüb
Bu gün, 13:22 |
|
|
|
• "Əməliyat etdirməyə gücümüz çatmır..." - Heydər Əliyev Fonduna MÜRACİƏT
Bu gün, 13:19 |
|
|
|
• “Söz savaşına çıxsaydılar yaxşı olardı, xanımlara bunu yaraşdırmadım” - ETİRAZ
Bu gün, 13:04 |
|
|
|
• Minimüharibə olacaq: ya məcburi, ya da… – Manukyan
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
• "Vörkşoplar regionlarda da gənclərin yararlanması üçün əlçatan olmalıdır" - deputat
Bu gün, 12:37 |
|
|
|
• Azərbaycanın məşğulluq bazarında vəziyyət qadınların xeyrinə deyil - MALƏSƏF...
Bu gün, 11:17 |
|
|
|
• Elə qəzəllər var idi ki, onları “oğurlayırdım”... - Xalq artisti ETİRAF ETDİ
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
• "Bizdə nə qədər problem olsa da... böyüklər heç vaxt bunu uşaqlara bildirməməlidir"
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
• Aişə əl-Dibs Azad Suriyanın ilk yüksək səviyyəli qadın məmur oldu
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
• Azərbaycan Prezidentinin bu səsini, çağırışlarını lazımınca qiymətləndirməyiblər - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
• Əsəddən sonra Suriyanı nələr gözləyir? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
• “Qanunla qadağandır, müraciət etsinlər” - 35 yaşla bağlı problem
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
• "Yaşamaq istəyirdi, amma..." - Vəfat edən aktyorun xanımından açıqlama
Bu gün, 09:09 |
|
|
|
• Bu necə olur, Məmməd Abbasbəyli? - Riskli vergi ödəyicisi, vergi borcu olan “İnpeks.N” MMC tenderdə qalib seçilib
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
• Nazir xəstə heyvan məsələsindən necə yayınır? - İLGİNC GƏLİŞMƏ
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
• Göyçay sakini dərdini KİMƏ DESİN? - VİDEO
Bu gün, 08:52 |
|
|
|
• “Nar” və “NETTY” ölkənin ən yaxşı rəqəmsal təşəbbüslərini mükafatlandırdı - FOTO
Bu gün, 08:47 |
|
|
|
• Azərbaycana qarşı qarayaxma: Qaz uğrunda geosiyasi mübarizə - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 08:41 |
|
|
|
• Estetik əməliyyatlar epidemiya şəklini alıb - Qazanan yalnız plastik cərrahlardır
Bu gün, 08:37 |
|
|
|
• Azərbaycanda şirkət açmağın xərci nə qədərdir?
Bu gün, 08:30 |
|
|
|
• Feministlərin “xaç anası”nı Emin Əmrullayevlə nə bağlayır? - 700 min, nazirlik, vəzifə…
Bu gün, 08:28 |
|
|
|
• "Xoşbəxtəmsə, söhbət bağlanıb..."
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
• Pentaqon silahlanır - 12 milyarda 145 ədəd “F-35” sifariş verib
Bu gün, 08:21 |
|
|
|
• Avtomobil bazarında bu maşına tələbat artdı... - "Dəmir tabutlar"ın bahalaşma səbəbi budur...
Bu gün, 08:19 |
|
|
|
• Xankəndidə “cızılan plan” Tiflisə yönəldi - Bakı 4 tərəfli hədəfdə
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
• “Bunsuz sülh olmayacaq!” - FAKT BUDUR!
Bu gün, 08:12 |
|
|
|
• Makronun təşəbbüsü keçmədi - AB liderləri razılaşmır
Bu gün, 08:09 |
|
|
|
• Sülh heç üfüqdə də görünmür - Azərbaycan və Ermənistan liderləri o zaman masaya oturacaqlar ki....
Dünən, 20:22 |
|
|
|
• Üçtərəfli görüşdə fiasko: - Son plan işə düşdü, o ərazilər vurulacaq
Dünən, 20:19 |
|
|
|
• Simvolik məbləğ: artan əmək haqqımız sevindirici deyil - FAKT BUDUR!
Dünən, 18:00 |
|
|
|
• Milli kimliyimizə təhlükə: - Öz dilində danışmağı ar bilən, fasonlu ədəbazlar...
Dünən, 17:56 |
|
|
|
• “Məktəb məsələsində hər kəs diqqətli olmalıdır” - deputat
Dünən, 17:53 |
|
|
|
• Ermənistanı Maskın “Starlink”i də xilas etməyəcək – İrəvanın 2025 dilemması
Dünən, 17:48 |
|
|
|
• “4 ildir Şuşada işləsəm də, müavinət ala bilmirəm...” - GİLEY
Dünən, 17:46 |
|
|
|
• Naxçıvanda ÇÖRƏK BÖHRANI: İşçilər tətil edir... - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Dünən, 17:43 |
|
|
|
• Xaçmaza yeni polis rəisi təyin olunub - ƏMR
Dünən, 17:43 |
|
|
|
• “Bu məsələ nəzarətdə saxlanılmalıdır, çünki böyükməkdə olan nəsil...” - Misir Mərdanov
Dünən, 16:31 |
|
|
|
• “Müəllimlər İnstitutunun açılması yanlış təşəbbüs idi...” - MÜTƏXƏSSİS
Dünən, 15:10 |
|
|
|
• Canilərə ən ağır cəza tələbi: terrorçuların mühakiməsindən gözləntilər - AKTUAL
Dünən, 15:02 |
|
|
|
• “Paşinyan ictimaiyyəti aldatmaq, sülh prosesini uzatmaq üçün...” - ŞƏRH
Dünən, 15:00 |
|
|
|
• Yeni il qabağı SEVİNDİRİCİ XƏBƏR açıqlandı - Artım ikirəqəmli OLACAQ
Dünən, 14:58 |
|
|
|
• Bəşər Əsədin həyat yoldaşının Moskvada xərçəngdən müalicəsi başlayıb
Dünən, 13:01 |
|
|
|
• MAHMUDOVLARI VİDEOKONFRANSLA DİNDİRİBLƏR! - Eldar Mahmudovun övladlarının 60 obyekti ilə bağlı cinayət işi
Dünən, 12:57 |
|
|
|
• Paşinyan Makronu iki il ərzində 5-ci dəfə Ermənistana dəvət etsə də, səfər baş tutmur - KİV
Dünən, 12:50 |
|
|
|
• “Baha getmək üçün soyunmaq lazımdır, kaş ki...” - Mənzurə Musayeva
Dünən, 12:26 |
|
|
|
• Avropa Parlamentinin riyakar qətnaməsinin arxasında Makron durur - deputat
Dünən, 12:22 |
|
|
|
• Sement ixracı bu il Azərbaycana 48 milyon dollar - GƏLİR GƏTİRİB
Dünən, 12:12 |
|
|
|
• Polkovnik-leytenantın 14 yaşlı qızı Türkiyədə vəfat etdi
Dünən, 12:07 |
|
|
|
• Tokayev milli iqtisadiyyat nazirini vəzifəsindən azad edib
Dünən, 12:03 |
|
|
|
• "Vəsiyyət etmişəm ki, vida mərasimində məni aparanda..."
Dünən, 11:48 |
|
|
|
|