Moskva: Terror oldu... və bitdi... - Bundan sonra NƏ OLACAQ?
Tarix: 26-03-2024, 08:29 | Çap et
Moskva terrorunda hücumun baş verdiyi gecə “günahkarın” İŞİD-in elan edilməsinin mümkünlüyü haqda yazmışdıq: bu, Rusiyanın terroru Kiyevin üzərinə yıxmaq və Ukraynanın bombardman edilməsini “legitimləşdirmək” gedişinə qarşı atılan addım kimi görünür;
Və İŞİD-Xorasanın məsuliyyəti üzərinə götürməsi – terrorçuların tacik əsilli ekstremistlər olması diqqəti uzaq şərqə - qruplaşmanın mənzilləndiyi Əfqanıstana yönəltdi. Hərçənd, İŞİD də daxil olmaqla terror qruplarının hücumlarını “sifariş” əsasında etdiyi sirr deyil, bu baxımdan, Moskva terrorunun arxasında hansı gücün-tərəfin dayandığı hələ də sual altında qalır.
Hücumun arxasında Moskvanın diqqət çəkmək istədiyi Kiyevin dayandığı ehtimalı azdır:
- Belə bir addım Ukraynanı işğala məruz qalan ölkədən terrora əl atan ölkəyə çevirə,
- Baş verən terror aktı Rusiyanın Ukraynaya hücumunu “legitimləşdirməyə” kömək edə,
- Rusiya cəmiyyətinin Putinin siyasəti ətrafında həmrəyliyinin güclənməsi ilə nəticələnə bilər;
Terror aktını rus ictimai rəyini xarici düşmənə qarşı həmrəyliyə kökləsə də, Kiyevin iddia etdiyi kimi Moskvanın “əl işi” olması ehtimalı da zəifdir: çeçen müharibəsində mövcud olan iddialar fonunda müəyyən versiyalar önə çıxır, lakin xalqı xarici düşmənə qarşı səfərbər etmək üçün Moskvanın mərkəzində qanlı terrordan daha yüngül addımların atılması mümkündür, digər tərəfdən, mümkün “qazanc”la müqayisədə Rusiyanın daxili təhlükəsizliyindən tutmuş ictimai əhval-ruhiyyəsinə qədər ortaya çıxan mənfi nəticələr daha ağırdır;
Terror hücumu ilə müharibənin Rusiyanın daxilinə köçürülməsi ehtimalı da o qədər güclü deyil, çünki nəticə rus ictimai rəyinin Putin ətrafında cəmlənməsindən başqa bir şey olmayacaq. Bununla yanaşı, terror aktı bütün dünyanın Rusiya ilə həmrəy olması ilə nəticələndi, hətta Ukraynada Moskva ilə döyüşən Qərb ölkələrinin də.
Müəmmalar çoxdur, hərçənd, mümkün siyasi hədəflər fonunda bu terrorun “izlərinin” daha dərinə getdiyi görünür.
Terror aktının İŞİD-Xorasan qruplaşması üzərinə götürməsi, yaxud onun üzərinə qoyulması və terrorçuların xüsusilə tacik əsilli olması bir versiyanı önə çıxarır: Yaxın Şərqdə “missiyasını” başa vuran İŞİD-in yeni ünvanı Asiya ola bilər;
İŞİD-Xorasan 2014-cü ildə terror təşkilatının qolu kimi Əfqanıstanda meydana çıxsa da, “İslam dövləti” planının Yaxın Şərqdə “məğlub” olmasından sonra bu “ideya” “Böyük Xorasan” adlandırılan Cənubi - Mərkəzi Asiya bölgəsinə daşındı. Maraqlıdır ki, 2015-ci ildə Tacikistan xüsusi təyinatlı qüvvələrinin komandirlərdən polkovnik Gülmurod Halimovun İŞİD-ə qoşulması ilə terror təşkilatı daxilində ciddi gücə çevrilən “tacik qrup” Yaxın Şərqdəki “məğlubiyyətdən” sonra “Xorasanda” daha aktiv şəkildə ön plana çıxmağa başladı. Və belə görünürdü ki, 2017-ci ildən sonra terror planı Yaxın Şərqdən Asiyaya köçürülür. İŞİD-Xorasan qruplaşmasının aktiv terror hücumlarına ABŞ-ın Əfqanıstandan çıxmasından sonra başlaması da burada diqqətçəkən məqamlardandır. Qruplaşmanın son illər əsasən Rusiyanı – birbaşa Putini təhdid etməsi təsadüfə bənzəmirdi və bunun fonunda “Moskva teraktı ilə terrorun yeni ünvanının “Xorasan vilayəti” olması aktivləşdirilir” sualını aktuallaşdırır.
Bu amillər Moskva teraktının siyasi hədəfləri ilə bağlı mümkün ehtimallar yaradır.
Birincisi, Rusiyaya qarşı Asiyadan – “yumşaq qarnı”ndan yeni “cəbhə” açılır;
Bu, Ukrayna müharibəsi fonunda ilkin hədəflərdən biri kimi görünür. Çünki bu terakt Rusiyanın diqqətini Asiyaya da yönəldəcək və Moskvanın bu coğrafiyada mümkün anti-terror əməliyyatı qüvvələrini parçlaya bilər. Hərçənd, Rusiya belə bir əməliyyata KTMT-ni də cəlb edəcək və bu, “hərbi ittifaqı güclənməsi” kimi üstün tərəfləri ilə yanaşı, “ittifaq daxili ixtilafların dərinləşməsi” kimi risklər də vəd edir. Bütün hallarda Asiyadan gələn təhlükə Rusiyanın qüvvələrinin bölünməsi ilə nəticələnə bilər.
İkincisi və daha uzağa gedən hədəf Yaxın Şərqdəki qeyri-stabilliyin Cənubi – Mərkəzi Asiya coğrafiyasına köçürülməsidir: bu, həm Rusiya ətrafında, həm də Çin və bu ölkənin üstünlük verdiyi nəqliyyat dəhlizlərində qeyri-stabilliyin yaranması ilə nəticələnə bilər. Baş verənləri dəhlizlər uğrunda mübarizənin tərkib hissəsi kimi də dəyərləndirmək mümkündür.
Asif Nərimanlı - diaaz.space
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Xarici Münaqişələr Nazirliyi" - AKTUAL
Dünən, 18:03 |
|
|
|
| • Vergi borcu olan şirkət məktəblilər üçün hədiyyə paketi satacaq – Direktoru “Bakubus”da işləyir
Dünən, 18:02 |
|
|
|
| • Siqaret əvəzinə başqa ZƏHƏR – Xaricdə qadağan olunan məhsul Azərbaycanda reseptsiz satılır!
Dünən, 17:59 |
|
|
|
| • Litva Rusiyaya nota verib
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Bakı ilə sülhü pozmaq istəyən qüvvələr var - Ermənistanın Baş naziri
Dünən, 17:55 |
|
|
|
| • “Mən Səhiyyə Naziri deyiləm ki, bu problemi həll edim” - Rəşid Mahmudovdan poliklinikalardakı sıxlıqla bağlı AÇIQLAMA
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • Putin Polşaya niyə hücum etdi? - Moskvanın hədəfləri
Dünən, 17:50 |
|
|
|
| • Ağalarovun Rusiyadakı restoranlarının bağlanması xəbəri TƏSDİQLƏNDİ - AÇIQLAMA
Dünən, 17:46 |
|
|
|
| • Tağı İbrahimov zərərçəkənlərə dəyən ziyanı ödəyib? - Məhkəmə
Dünən, 17:43 |
|
|
|
| • Ermənilər yavaş-yavaş dünya ilə tanış olurlar - Paşinyan
Dünən, 17:28 |
|
|
|
| • Azərbaycanda iki şirkət ləğv edildiyini açıqladı
Dünən, 17:19 |
|
|
|
| • Dövlət təşkilatları eyni nöqsanları təkrarlayır - Hesablama Palatası
Dünən, 17:16 |
|
|
|
| • Ağalarov biznesini Rusiyadan ÇIXARIR? - İDDİA
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • Vəkil boşanma prosesində vətəndaşı təhqir etməkdə ittiham olunur - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • Ermənistanla Azərbaycan arasında eskalasiya riski minimaldır - Mirzoyan
Dünən, 16:55 |
|
|
|
| • Paşinyan Fransanın yeni Baş nazirini təbrik edib
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • Aygün Kazımovanın sərt reaksiyası ilə üzləşən Eldənizdən AÇIQLAMA
Dünən, 16:48 |
|
|
|
| • Qaydaları kobudcasına pozan "BakuBus" avtobusları yolda TƏHLÜKƏ SAÇDI - VİDEO
Dünən, 16:42 |
|
|
|
| • LDU “MM İNŞAAT GROUP” iki gündə iki dəfə anlaşdı - Şirkət haqqında maraqlı iddialar var
Dünən, 16:38 |
|
|
|
| • Taksilər aeroporta buraxılmayacaq? - AÇIQLAMA
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • Sərkisyan: Paşinyan ya öldürülməlidir, ya da... - KİV
Dünən, 16:27 |
|
|
|
| • “Sovet dövrü AYİ ilə bugünkü AYB-ni müqayisə etmək yanlışdır” - Firuz Mustafa
Dünən, 16:26 |
|
|
|
| • Ermənistanla əlaqələri bərpa edən Pakistandan yeni həmlə
Dünən, 16:23 |
|
|
|
| • Milli Məclisin prosedur qaydalarında dəyişikliklər ediləcək
Dünən, 16:19 |
|
|
|
| • TƏBİB-də və İcbari Tibbi Sığorta Agentliyində yoxlamalar genişləndi - "Fitili" Hesablama Palatası çəkib
Dünən, 16:06 |
|
|
|
| • Azərbaycanda əməkhaqqı 80 qəpik artdı – Rəsmi
Dünən, 16:04 |
|
|
|
| • "DeFacto" Azərbaycandakı mağazalarını bağlayır?
Dünən, 15:59 |
|
|
|
| • “Azəriqaz” rəhbərinin səhhətində problemlər yaranıb, vəziyyəti ağırdır - xəstəxanaya yerləşdirilib
Dünən, 15:48 |
|
|
|
| • Aygün Kazımova tanınmış xanəndəni səhnədə pərt etdi: "Bu nə hörmətsizlikdir?" - VİDEO
Dünən, 15:45 |
|
|
|
| • Nazirlik və komitələrin birləşdirilməsi... - həm də büdcə QƏNAƏTİDİR...
Dünən, 15:41 |
|
|
|
| • Vüsal Kərimliyə yeni vəzifə verilib - BUNDAN SONRA...
Dünən, 15:34 |
|
|
|
| • Novxanı bağlarında ANTİSANİTARİYA: - Kanalizasiya suları Samur-Abşeron kanalına axıdılır
Dünən, 15:21 |
|
|
|
| • Qaradağın daş karxanaları elə bil DƏDƏ MALIDIR... - Başçının müavini İTTİHAM OLUNUR
Dünən, 15:19 |
|
|
|
| • Biləsuvar İcra Hakimiyyətinin tenderinə lisenziyası olmayan şirkət qatılıb: - Tender ləğv edildi
Dünən, 15:08 |
|
|
|
| • Millimizin baş məşqçisinə cinayət işi açılıb: Gömrük Komitəsini ittiham etdi - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:02 |
|
|
|
| • “Erkən nikahla mübarizədə hər kəs məsuliyyət daşıyır” - Novella Cəfəroğlu
Dünən, 15:00 |
|
|
|
| • Məktəblərdə rüşvət, repetitor biznesi, pul yığımı... – Nazirliyin əndrabadi təhsil ANLAYIŞI
Dünən, 14:55 |
|
|
|
| • Yeni inqilab “silah”ı işə düşdü – Azərbaycanın iki qonşusu təhlükədə
Dünən, 14:52 |
|
|
|
| • Rusiya ilə münasibətlərimiz əvvəlki səviyyəyə qayıtmayacaq - Zülfüqarov
Dünən, 14:46 |
|
|
|
| • Mərkəzi Bank "SF Azerbaijan"ın vəzifəli şəxsini cərimələdi
Dünən, 14:44 |
|
|
|
| • Gürcüstanla quru sərhəd açıla bilər? - AKTUAL
Dünən, 14:42 |
|
|
|
| • Abbas Abbasov Rusiyadakı biznesini satıb - DETALLAR
Dünən, 14:33 |
|
|
|
| • Ermənistanda dövlət və kilsə qarşıdurması dərinləşir - “The Loot” portalı
Dünən, 14:27 |
|
|
|
| • Ukrayna Cənubi Qafqazda əsas tərəfdaş kimi Azərbaycana üstünlük verir
Dünən, 13:10 |
|
|
|
| • Aİ Rusiyanın SPFS sistemi ilə işləyən banklara sanksiya hazırlayır - KİV
Dünən, 13:08 |
|
|
|
| • Elman Nəsirovu İşçi Qrupuna salmadılar: Narazılıq etdi - "Nədənsə mən müraciət edəndə..."
Dünən, 13:06 |
|
|
|
| • "Ətirşah Lounge" qanunu pozdu, sahibi cərimə olundu - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 13:05 |
|
|
|
| • "Nar" şəhid övladlarını sevindirdi - FOTOLAR
Dünən, 13:03 |
|
|
|
| • Tanınmış aktrisadan QALMAQALLI SÖZLƏR - “İndiki kişilər qız kimi naz edir”
Dünən, 12:58 |
|
|
|
| • Misli.az qanunları bilərəkdən, anlaqlı şəkildə pozur - Bəs bu hal nə qədər davam edəcək?...
Dünən, 12:53 |
|
|
|
|
