Suvarma – kənd təsərrüfatı üçün həyati əhəmiyyət daşıyan bu sahə Zərdabda nəzarətdən çıxıb. İdarəçilikdəki pərakəndəlik, qiymət manipulyasiyası və məsuliyyətsizlik rayon sakinlərini və fermerləri sözün əsl mənasında çarəsiz vəziyyətə salıb. Redaksiyamıza daxil olan məlumatlara əsasən, suyun dəyəri süni şəkildə şişirdilir, dövlətin təqdim etdiyi resurslar vətəndaşlara rəsmi mənbədən kənar, qeyri-rəsmi yollarla satılır.
Zərdab Su Meliorasiya Sistemlərinin İstismarı İdarəsinin rəisi Peyman Sadiqi ilə redaksiyamız tərəfindən əlaqə saxlanılıb. Sadiqi bildirir ki, idarə tərəfindən su “Sudan İstifadə Birliyi”nə hər kubmetri cəmi 50 qəpikdən verilir. Lakin həmin birlik bu suyu əhaliyə 7-10 manata qədər baha qiymətə satır. Qanunazidd bu əməl, əslində dövlət resurslarının şəxsi mənfəət naminə istismar olunmasından başqa bir şey deyil. Sadiqinin sözlərinə görə, birlik müstəqil hüquqi şəxsdir və idarənin bu qiymət artımına nəzarət səlahiyyəti yoxdur.
Peyman Sadiqi
Mövqeyini öyrənmək üçün redaksiyamız tərəfindən “Sudan İstifadə Birliyi”nin rəhbəri Eldəniz Vəliyevlə də əlaqə saxlanılıb. Vəliyev bu ittihamları təkzib edərək bildirib ki, suyun qiyməti yalnız üzv və qeyri-üzvlər arasında fərqləndirilir: üzvlərə 2 manat, qeyrilərə 2 manat 50 qəpik. Onun açıqlamasından belə çıxır ki, suyun 7-10 manata satılması barədə iddialar qərəzlidir.
Lakin reallıq başqa mənzərə ortaya qoyur. 13 saylı sahənin su istifadəçisi Natiq bəyin iddiasına görə, Eldəniz Vəliyev dövlətin 50 qəpiyə verdiyi suyu 7-10 manata satır və toplanan vəsaitin yalnız az bir hissəsi – 18 min manatı rəsmi hesabatlara düşür. Qalan 70 mindən artıq vəsait isə guya şəxsən Eldəniz Vəliyevin bank hesabına yönəldilir. Əgər bu iddialar doğrudursa, ortada açıq şəkildə cinayət tərkibli əməllər və vəzifə səlahiyyətlərindən sui-istifadə var.
Əslində, bu hal ölkədə illərdir müzakirə olunan su siyasətinin necə çökdüyünü sübut edir. Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi yaradılarkən ictimaiyyət bu sahədə sistemli nəzarət və şəffaflıq gözləyirdi. Lakin görünən odur ki, Zərdabda su resursları qeyri-rəsmi bazara çevrilib və nə Meliorasiya idarəsinin, nə də Agentliyin buna əngəl olacaq real mexanizmi yoxdur. Əksinə, bu strukturlar arasında əlaqə yoxluğu və məsuliyyətdən yayınma halları vəziyyəti daha da kritikləşdirir.
Burada əsas sual yaranır: suyu bu qədər baha satan “birlik” kimə və nə üçün cavabdehlik daşıyır? Dövlətə məxsus su resurslarını özəl kommersiya məhsuluna çevirməyə kim icazə verib? İdarələrin bir-birinə “bizimlə əlaqəsi yoxdur” cavabları verməsi, məsuliyyətin paylaşdırılması yox, bölüşdürülməsi deməkdir. Ortada isə bir həqiqət qalır – fermer susuz, torpaq məhsulsuz, cavabdeh şəxslər isə məsuliyyətsizdir.
Bu məqalə sadəcə Zərdab rayonunda baş verən bir hadisəni deyil, bütövlükdə ölkədəki su idarəçiliyi böhranını da açıq şəkildə göstərir. Mövcud vəziyyət təkcə hüquqi yox, həm də sosial və iqtisadi təhlükədir. Dövlətin susması isə bu korrupsiya mexanizmini stimullaşdırır.
Araşdırmamız davam edir.
DogruXeber.az