Gömrükdəki son dəyişikliklər İNHİSARÇILARIN MARAĞINDADIR... - Detal-detal İZAHAT...
Tarix: 9-09-2020, 09:21 | Çap et
22 avqust 2020 tarixində gömrük sistemi ilə bağlı qanunvericiliyə yeni əlavələr edildi. Nazirlər Kabineti 14 oktyabr 2013-cü il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Fiziki şəxslər tərəfindən istehsal, yaxud kommersiya məqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan malların gömrük sərhədindən keçirilməsinin güzəştli və sadələşdirilmiş Qaydaları”nda dəyişiklik etdi. Dövlət Gömrük Komitəsi ölkəyə idxal olunan mallarla bağlı yeni qaydaları sadə izah etsək; Hər bir vətəndaş bir ay ərzində şəxsi istehlakçı üçün heç gömrük rüsumu ödəmədən 1000 dollarlıq mal gətirə bilərdisə, bundan sonra o, 300 dollarlıq mal gətirə biləcək. Əvvəl ümumi dəyəri 1500 dollaradək gömrük rüsümundan azad olan mallar limiti, yeni qayda ilə ayda 1 dəfə və 800 dollar səviyyəsinə endirildi. Hər iki dəyişiklik üzrə sərtləşdirilmiş qanunlar sentyabr ayının 19-dan qüvvəyə minəcək. Əlbətdə ki, bu qərarın qəbul olunmasında hökumətin bir neçə hədəfi var. Həmin hədəflər bunlardır: Monetar riski önləmək: milli valyutanın ölkədən çıxışını mümkün olduğu qədər tormozlamaq və valyuta axının həcminin azaldılması. Belə olan halda manatın mövcud məzənnəsini saxlamaq daha asan olacaq və bununla manata olan real təzyiqləri neytrallaşdırmaq mümkündür. Şəxsi istehlakı kommersiya məqsədinə çevirməmək; Gömrük Komitəsinin bu qərarı əsaslandırmasında bu amil qeyd olunur: şəxsi istehlak məqsədli olan məhsulların kommersiya məqsədi ilə ölkəyə gətirilməsi yolverilməzdir. Yəni vətəndaşlar yaxın insanlarının adından ölkəyə rüsum ödəmədən mal gətirirlər və gömrük rüsumuna məruz qalmırlar. Bu qərarda GK xətti ilə dövlət büdcəsinə daxil olan vəsaitlərin artırılması hədəfi gizlənir. Halbuki GK son illərdə büdcəyə əvvəlki illərlə 1 milyard manatdan çox vəsait cəlb etmişdi. Bu qərarın fiskal hədəfi kimi dövlət büdcəsinə daha çox vəsait toplamağa hesablanıb. Çünki pandemiya zamanı iqtisadi fəallıq aşağı düşüb. Büdcə qarşısında öhdəliyin icra olunması üçün fərqli mənbələr axtarılır. Halbuki dünya təcrübəsinə baxdığımızda gömrük sisteminin əsas vəzifəsi vergi toplamaq deyil. Əsas vəzifəsi daxili istehsalı və daxili bazarı qorumaqdı. Məsələn, ölkədən istehsal olunan telefonun istehsalçısını qorumaq üçün xaricdən gələn telofon markalarına əlavə vergilər tətbiq edə bilər. Gömrük Komitəsi daha çox çalışmalıdır ki, bizim kimi istehsalı zəif olan ölkələrdə idxalçılar arasında reqabət güclənsin və sonda bizlərin istehlakçıların daha ucuz və keyfiyyətli mal ala bilsin. Gömrük rüsumunun ümumillikdə son ödəyicisi iş adamları deyil. Son vergiləri ödəyən vətəndaşdır. Bu qərarla onların ödəmə qabiliyyəti çətinləşir və xərcləri artır. Bu qərarın təsirlərini bir neçə istiqamətlər üzrə qruplaşdırmaq olar: İndiyə qədər şəxsi istehlak üçün məsələn, elektrotexnika məhsulları aldıqları üçün bu bazarda qiymət enişi etmək məcburiyyətində qalan elektrotexnika məhsulları satış firmaları bundan sonra daha yüksək qiymətlər diktə edə biləcəklər. Ölkə idxaldan çox asılıdı. Ölkəyə gələn mallar azaldıqca aktivlik də azalacaq, gəlirlər artmayacaq. Daha sonra is yerlerində bağlanmalar müşahidə ediləcək. Onsuz da pandemiya vaxtında bir çox sahibkara xüsusilə xırda və orta sahibkara zərər dəydi. Əslində hökümətin manatın sabit məzənnəsi ilə bağlı bir neçə rıçaqları da var. Məsələn bir vətəndaş il boyu bankdan 11000 dollardan çox valyuta ala bilməz ya da 500 dollar bankdan valyuta dəyişdikdə onun hesabatın vermək məcburiyyətindəsən. Verilən qərar dolanışığını xaricdən mal alıb və daxildə satmaqla təmin edən xırda ticarətçilər üçün, əlbəttə ki, ağır zərbədir. Bu yolla ailə dolandıranların yalnız qazancları azaldılmır, həm də onlar bazardan sıxışdırılaraq çıxarılır. Şirkətlərin inhisarçı mövqeləri güclənəcək. Xaricdən onlayn ticarətin insanlar arasında populyarlaşması, əlbəttə, daxildəki iri ticarət sahiblərinə zərbə vururdu. Bu isə sonradan vergi yığımında ciddi problemlər yarada bilərdi. Tutaq ki, hər vətəndaş ayda bir dəfə 300 dollar dəyərində məhsul sifariş verə bilər. Əgər ikinci dəfə sifariş verildikdə gömrük idarəsində 15%-ə qədər vergi ödənməlidi. Həm də 18% ƏDV gömrüyə rüsum verilmədir. Əlavə dəyər vergisinin vergi növü olmasına baxmayaraq, onu gömrük idarəsinin almağı məntiqi cəhətdən izah etmək çox çətindi. Vətəndaşlarımız istənilən X məhsulunun baha alması səbəbinə görə analoji məhsulların xaricdən alınmasını məhdudlaşdıracaq; Daşıma şirkətlərinə az sifarişlər verildiyi üçün onların dövriyyələri azalacaq ki, bu da onların vergi ödəmək imkanlarını azaladacaq; Xüsusilə elektrotexnika məhsullarında qiymət artımları baş verəcək; İdxal inhisarçılığı meyllər güclənək və inhisarçı şirkətlərin bazar payları daha da artacaq; Nə etməli? Bu qərarın təkmilləşdirilməsi üçün açıq tərifi budur: şəxsi istehlakın limitini aylar üzrə yox, illik hesablamaq lazımdır. Məsələn, şəxs ola bilsin ki, ildə bir dəfə kompüter sifariş verir və onun məbləği 900 dollardır. O, həmin komputer üçün 600 dolları üçün rüsum ödəməli olur. Lakin aylıq 300 dollarlıq limiti 12 aya vursaq 3600 dollarlıq limiti müəyyənləşmiş olur. 3600 dollarlıq limitdən 900 dolların çıxıb yerdə qalan limitindən istifadə etmir və əlavə ödəniş etmir. İdxalın coğrafi təsnifatı ilə bağlı bir sirri bölüşməyə dəyər. İdxal olunan aşağı keyfiyyətli məhsullar MDB məkanından gəlir. Şəxsi istehlak üçün modern avadanlıqlar və keyfiyyətli məhsullar isə avrozonadan idxal olunur. Məntiqlə, biz yüksək rüsumu MDB ölkələrinə tətbiq etməliyik ki, əvvəla analoji malların istehsalı üzrə rəqibik, digər tərəfdən isə aşağı keyfiyyətli məhsullara ölkəmizin qapıların açmayaq. Biz nə edirik? Bunu Avropa ölkələrinin narahatlıqla ifadə etdikləri Hesabatdan iqtibas gətirmək istəyirəm: "MDB ölkələrindən idxal edilən mallara heç bir rüsum tətbiq olunmadığı halda, Avropadan idxal olunan mallara ən yüksək tarif planı tətbiq olunur. MDB ölkələri dünya standartlarına cavab verən keyfiyyət təmin edə bilmir. Avropa bu keyfiyyəti təmin edir, lakin gömrük prosedurları bizə bu üstünlükdən yararlanmağa imkan vermir." Məhəmməd Talıblı, Heydər Abdullayev, İqtisadi Təhlil İnsitutu (İB) (Mənbə: Alman-Azərbaycan Xarici Ticarət Palatası, "Biznes Mühiti Hesabatı, 2019" Hesabatı)
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Tramp-Putin görüşünə hazırlıqlar başlayır
Bu gün, 11:38 |
|
|
|
• "Bakıda hesab edirlər ki, bu, onlara dəhlizi nəzarətə götürmək hüququ verir" - Vardan Oskanyan
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
• “Yararlı hərbi qulluqçular yararsız kimi qeyd olunur” - RƏSMİ İTTİHAM
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
• Jurnalistə vəzifə verildi - ƏMR
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
• Neftçilərdən SOS: Heç birimizin ərzağı qalmayıb!!! - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:18 |
|
|
|
• Şərurda valideynlər məktəbdən İMTİNA EDİR? - "Siniflərdə oturmaq mümkün deyil..."
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
• İri Şəhərlərin Birləşmiş Su Təchizatı Xidməti jilet, papaq, dəbilqə, eynək alacaq - 343 min xərcləyəcək
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
• Paşinyan gecikmiş etirafından peşmandır - KİV
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
• Elvin Məmmədova yeni vəzifə verildi - ƏMR
Bu gün, 10:58 |
|
|
|
• Qardaşına görə arvadının başını kəsdi – Xırdalanda dəhşət
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
• Bakıda daha bir lizinq şirkəti təsis edilib
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
• Bakı həbsxanasında DAHA BİR ÖLÜM
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
• Emin Əmirullayevin `skoç`lanan və tüstülənən məktəbləri... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
• 4 günlük gecikməyə görə İŞDƏN QOVULDU VƏ... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
• “Soyuqdan donsam da, heç vaxt qazı yanılı qoyub yatmıram” – Razi Nurullayev
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
• Fakt istəyən nazirə FAKT YAĞIŞI davam edir... - Nəticəsi OLACAQMI?
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
• Afaqın verilişi nə vaxt yayımlanacaq?
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
• Dələduzluqda ittiham olunan “Moon Kids” uşaq bağçasının direktoru özünü təqsirli bilməyib
Bu gün, 10:06 |
|
|
|
• Naxçıvanda ÇÖRƏK BÖHRANI: İşçilər NİYƏ İŞLƏMİR? - Vasif Talıbovun da adı çəkilir...
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
• Ermənistanın dəmir yolu təklifi: Paşinyan əslində nə istəyir? - AKTUAL
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
• Geri çağrılan səfirdən GERİYƏ QALANLAR... - İLGİNC İDDİA
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
• AMEA-nın hər köşəsi BAZAR İMİŞ... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
• Ermənistanda “iqtisadi sıçrayış” bitdi: nələr gözlənilir? - "...çıxılmaz vəziyyətə düşüb"
Bu gün, 09:27 |
|
|
|
• Zəngəzur dəhlizi uğrunda gərgin SAVAŞ - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
• Zurabişvili İvanişvilini öz iqamətgahında danışıqlara çağırdı... - "Newsgeorgiya"
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
• `Armada` şirkəti də ÖLKƏDƏN VALYUTA ÇIXARIBMIŞ... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
• Bu həftə ardıcıl 7 gün iş olacaq - DİQQƏT!
Bu gün, 09:09 |
|
|
|
• "Siyasi istəklərdə yenidən güc amili ön plana çıxır" - deputat
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
• Qrenlandiya Amerikanın mülkiyyətinə keçməlidir - Tramp Kanadadan sonra yeni ərazi iddiası İRƏLİ SÜRDÜ
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
• Müştərilər üçün KAPTAL BANK məngənəsi... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
• "`Kristal Abseron`dan ev alanda 100 ölcüb, 1 biçin..." - "Dərəbəylikdir!!!"
Bu gün, 08:55 |
|
|
|
• Kartına 400 manat yüklədi... YOXA ÇIXDI! - GİLEY
Bu gün, 08:47 |
|
|
|
• Ərdoğanın Suriya səfəri... GÖZLƏNİLƏNDİR!
Bu gün, 08:39 |
|
|
|
• "Bu əsasla Əmək müqaviləsinin ləğv edilməsi..." - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:35 |
|
|
|
• BU FAKTDIR: `Azəriqaz` işçiləri öz hesablarına avadanlıq alır... - "Deyirsiniz `Azəriqaz` ziyanla işləyir, AMMA..."
Bu gün, 08:31 |
|
|
|
• Suriyanın yeni sahibi NECƏ DAVRANACAQ... - Hər kəsi YAXŞI TANIYIR...
Bu gün, 08:19 |
|
|
|
• Ceyhun Bayramov Serbiyaya səfər edib
Bu gün, 08:17 |
|
|
|
• `Azercell` istehlakçı hüquqlarını NECƏ POZUR... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
• Makronun BATIRDIĞI FRANSA... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 07:15 |
|
|
|
• İranın sərhəddə 150 minlik ordusu var, ancaq Azərbaycan… - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:11 |
|
|
|
• "HƏMAS, Hizbullah, İslami Cihad bizim deyil" - Xamenei İranın proksi qüvvələrindən imtina etdi
Bu gün, 06:19 |
|
|
|
• Ermənilərdən “Dubay şokoladı” ilə bağlı ŞOK iddia: Şuşa detalı - Rəsmən xəstədirlər...
Bu gün, 06:17 |
|
|
|
• "Valmarket Şəbəkə Supermarket" dövlətə külli miqdarda vergi borcu üzə çıxdı - FOTO
Bu gün, 06:12 |
|
|
|
• Dezinformasiya ilə necə mübarizə aparaq? - AÇIQLAMA
Bu gün, 00:48 |
|
|
|
• Gürcüstan Prezidenti hakimiyyətə 1 HƏFTƏ VAXT VERDİ - "Sputnik Georgia"
Bu gün, 00:43 |
|
|
|
• İsrail və Türkiyə arasında MÜHARİBƏ riski artdı: Azərbaycan isə... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:36 |
|
|
|
• Bəzi Qərb dairələrinin “qarın ağrısı” nədir? - COP29-a qarşı HİBRİD HÜCUMLAR
Dünən, 22:39 |
|
|
|
• "İçim parça parçadır"
Dünən, 22:34 |
|
|
|
• "Mahnını ilk eşidəndə oxumaq istəmədim..." - AUDİO
Dünən, 18:37 |
|
|
|
• Ukrayna xüsusi xidmət orqanları İsrail “Mossad”ından nümunə götürür - ARAŞDIRMA
Dünən, 18:35 |
|
|
|
|