Ermənistanda hakimiyyətlə kilsə arasındakı qarşıdurma bu günlərdə pik səviyyəyə çatıb. Bu gün Ermənistan hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları Eçmiədzin kilsəsinin həyətinə daxil olublar. Kilsədə olan vəkil Miqran Poqosyan deyib ki, hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşları əraziyə gəliblər, lakin Eçmiədzin Ana Taxt-Tacının binasına daxil olmayıblar. Onlar bu gün din xadimlərinin toplantısında iştirak edən arxiyepiskop Mikael Ajapaxyanla maraqlanıblar.
Qeyd edək ki, səhər tezdən polis Şirak yeparxiyasının rəhbərinin iqamətgahına baş çəkib, lakin həmin vaxt Mikael Ajapaxyan orada olmayıb. Vətəndaşlar binanı mühafizə etmək üçün iqamətgahda toplaşıblar. Polis onlardan bir neçəsini saxlayıb.
Xatırladaq ki, dünən arxiyepiskop Ajapaxyana qarşı Ermənistan Respublikası Cinayət Məcəlləsinin 422-ci maddəsinin 2-ci hissəsi (hakimiyyəti ələ keçirməyə, ərazi bütövlüyünü pozmağa, suverenlikdən imtinaya və ya konstitusiya qaydalarını zorakılıqla devirməyə açıq çağırışlar, konstitusiya qaydalarını zorla devirmə, konstitusiyaya qarşı cəza nəzərdə tutulur) cinayət işi açılıb.
Bu gün bütün ermənilərin katolikosu II Qaregin özü təhlükəsizlik qüvvələrinin qarşısına çıxıb. Jurnalistlər ərazidən uzaqlaşdırılıb. Bundan əvvəl Eçmiədzinin polis rəisi kilsəyə gəlib. II Qareginin ruhanilərlə toqquşmanın qarşısını almaq üçün xüsusi təyinatlıların qarşısına çıxdığını deyib. Tərəflər arasında müzakirə aparılıb. Lakin kilsədə Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin xüsusi təyinatlıları ilə keşişlər arasında toqquşma baş verib.
Ajapaxyan Eçmiədzinin Ana Taxt-Tacının həyətində baş verənləri şərh edib.
“İndi baş verənlər tamamilə qanunsuzluqdur. Mən heç vaxt gizlənməmişəm və indi də gizlənmək fikrində deyiləm. Qardaşlarımın arxasında gizləndiyim təəssüratı yaratmaq istəmirəm. Onlar mənim üçün gəliblər - mən də onlarla gedəcəm. Bu dəlinin vəsiyyətini yerinə yetirənlər güc təhdidləri ilə gəliblər. Mən onlarla gedəcəm, ruhanilər də mənim arxamca gələcəklər”, - arxiyepiskop bildirib.
Ajapaxyan bildirib ki, o təhlükə deyil: “Mən bu ölkə üçün təhlükə deyiləm, əsas təhlükə hökumətdədir”.
Xatırladaq ki, əvvəlki günlərdə “Müqəddəs mübarizə” hərəkatı üzrə Ermənistan İstintaq Komitəsinin açdığı cinayət işi çərçivəsində “Vətən uğrunda Tavuş” hərəkatının rəhbəri, arxiyepiskop Baqrat Qalstanyanın evində axtarışlar aparılıb və keşiş saxlanılıb.
“B.G. (Baqrat Srbazanın baş hərfləri — red.) “Müqəddəs mübarizə” adlı hərəkatı təşkil edib ona rəhbərlik etmiş, bir neçə ay ərzində Konstitusiyada nəzərdə tutulmuş qanuni vasitələrlə Ermənistanda hakimiyyəti ələ keçirmək məqsədinə nail ola bilməyib. O 2024-cü ilin noyabrından bunu Konstitusiyada nəzərdə tutulmayan üsullarla həyata keçirməyi qarşısına məqsəd qoyub. Bu məqsədlə hərəkatın bir sıra iştirakçıları ilə ilkin razılığa əsasən, qrupun tərkibində terror aktı törətmək və hakimiyyəti ələ keçirmək üçün zəruri olan vasitələri əldə edib, habelə planın həyata keçirilməsi üçün qəsdən başqa şərait yaradıb, bununla da hakimiyyətin qəsb edilməsinə zəmin hazırlayıb”, - İstintaq Komitəsinin məlumatında qeyd edilib.
İstintaq Komitəsinin məlumatında daha sonra qeyd edilir: “B.G. 2024-cü ilin yayında “Müqəddəs mübarizə” adlı hərəkat yaradıb və bir neçə ay ərzində Ermənistan Respublikasının daxili və xarici siyasəti ilə bağlı müxtəlif məsələləri müzakirə etmək, hərəkat tərəfdarlarının Ermənistan hökumətinin mövqeyi ilə razılaşmadığını bildirmək, həmfikirləri öz tərəfinə çəkmək və nəticədə ölkəni qanuni və hakimiyyətdən məhrum etmək məqsədi ilə mitinqlər və yürüşlər təşkil edib və keçirib. Siyasi ictimai tədbirlər çərçivəsində qarşıya qoyulan məqsədi reallaşdıra bilməyən hərəkat onların keçirilməsini dayandırıb. Eyni zamanda, B.G. Ermənistan Respublikası Konstitusiyasının 2-ci maddəsinə əsasən Ermənistan Respublikasında hakimiyyətin xalqa məxsus olduğunu və azad seçkilər, referendumlar və Konstitusiya ilə müəyyən edilmiş digər orqanlar və vəzifəli şəxslər yolu ilə həyata keçirildiyini, habelə hər hansı şəxsin və ya təşkilatın hakimiyyətin qəsb edilməsinin cinayət olduğunu başa düşərək, Konstitusiya ilə təmin edilmiş bir fikir azadlığının və sərbəst toplaşmaq azadlığının yayılması imkanının mövcudluğunu bilir. Buna baxmayaraq, hərəkatın iştirakçıları və tərəfdarları ilə görüşlər zamanı B.G. seçkilərə hazırlaşmaq, seçkilərdə iştirak etmək və qanuni yolla hakimiyyəti əldə etmək imkanlarını qəti şəkildə istisna edib. O inandırma və təşviqat üsullarından imtina edərək hərəkatın metodologiyasını dəyişmək niyyətində olduğunu bəyan edib və son məqsədi hakimiyyətə toplantıların məntiqi ilə deyil, ən uyğun məqamda kiçik tətil qruplarının razılaşdırılmış zorakı hərəkətləri ilə nail olmağı müəyyənləşdirib. Müntəzəm müzakirələr nəticəsində B.G., M.Ş., X.Ş., T.P., L.M., X.X., İ.S., A.R., A.R., A.İ., A.A., M.M., D.G. və cinayətkar qrupun digər üzvləri əsasən keçmiş hərbçilərdən və polislərdən ibarət hər biri 200-250 nəfərdən ibarət tətil qrupları yaratmaq qərarına gəliblər. Hər bir qrup 25 nəfərdən çox olmamalı və nəyin bahasına olursa olsun yerinə yetirilməli olan dəqiq müəyyən edilmiş tapşırıqları yerinə yetirməli imişlər. Bir qrupun iştirakçıları isə digər qrupların tapşırıqları və hərəkətləri barədə məlumatlı olmamalı və hərəkətlərindən asılı olmayaraq onlarla birləşmək hüququna malik deyilmişlər. Nəzərdə tutulub ki, tətil qrupları formalaşdıqdan və tapşırıqları yerinə yetirmək üçün lazımi vasitələr əldə edildikdən sonra B.G. narazılığını bildirmək üçün əvvəlcədən təyin olunmuş vaxtda Ermənistan Respublikası Hökumətinin binasında iclas çağırılacağını elan etməli, bundan sonra tətil qrupları əvvəlcədən müəyyən edilmiş mövqelərini tutmalı və heç bir halda sayca az da olsa, hakimiyyətin diqqətini yayındırmaq məqsədi daşıyan mitinqə qatılmalı imişlər. Cinayətkar dəstənin üzvləri açıq şəkildə planlaşdırıblar ki, hərəkatın son məqsədi kütləvi toplantılar vasitəsilə deyil, bu qrupların koordinasiyalı tətil aksiyaları ilə əldə olunacaq və onlar qısa müddətdə - 24 saatdan 36 saata qədər öz tapşırıqlarını yerinə yetirəcəklər, Ermənistan Respublikasının əhalinin məskunlaşdığı ərazilərdə idarəolunmaz vəziyyət yaradacaqlar. Qrup rəhbərləri cinayət məqsədlərinə çatmaq üçün psixoloji və təbliğat üsullarından istifadə edərək, əsas qanunsuz əməllərin icrasını “riskli avantüristlərin” ixtiyarına veriblər. Ermənistan Respublikasında hakimiyyəti ələ keçirmək məqsədi ilə B.G. və cinayətkar dəstənin digər üzvləri dinc əhalinin həyatına son qoymağa, sağlamlığa ağır və ya orta dərəcəli zərər vurmağa, xeyli maddi ziyan vurmağa və digər ağır nəticələrə səbəb olan terror aktları törətməyi planlaşdırıblar. Xüsusilə, İrəvanda və ölkənin digər yollarında tunellərin minalanması, əsas və hərəkətin intensiv olduğu küçə və prospektlərdə onlarla kütləvi yol-nəqliyyat hadisələrinin törədilməsi, avtonəqliyyat vasitələrinin qəsdən toqquşmasının təşkili, habelə nəqliyyat vasitələrinə ziyan vurmaqla və yandırmaqla ölkə ərazisində nəqliyyatın dayandırılması nəzərdə tutulurmuş – həm də minlərlə eyni vaxtda istifadə edilən partlayıcı qurğunun köməyi ilə”.
“Cinayətkar dəstə əhaliyə nəzarəti pozmaq və əhaliyə xidmət göstərən obyektlərdə vəziyyətin nizama salınması məqsədi ilə elektrik enerjisi və internet kabel xətlərini, habelə elektrik enerjisi və rabitəni təmin edən digər avadanlığı zədələmək və sıradan çıxarmaqla binalara basqınlar və sonradan atəş açaraq, elektrik enerjisinin kütləvi şəkildə kəsilməsini və yolayrıclarında işıqforların nasazlığını, trolleybusun elektrik təchizatı xətlərini sıradan çıxarmağı, yanğınlar törətməyi planlaşdırıb. Cinayətkar qrup eyni zamanda, daxili polis qüvvələrinin yerləşdiyi yerlərdən çıxış yollarını bağlamaq, polis avtomobillərinin hərəkətinə mane olmaq, habelə hökumətin və digər dövlət qurumlarının internet saytlarına kiberhücumlar təşkil etməklə, elektron nəzarət sistemlərini iflic etməklə, onların nəticələrinin aradan qaldırılması üçün məsul dövlət orqanlarının işinə mane olmaq niyyətində olub. Son nəticədə məqsəd dövlət orqanlarının fəaliyyətini qeyri-mütəşəkkilləşdirmək və Konstitusiya ilə müəyyən edilmiş qaydada hakimiyyətə gələnləri öz səlahiyyətlərindən imtina etməyə məcbur etmək olub. Göstərilən cinayət əməllərinə hazırlıq məqsədilə 2025-ci ilin yanvar ayından cinayətkar qrupun üzvləri hərəkatın iştirakçıları və tərəfdarları vasitəsilə artıq 1000-dən çox insanı öz sıralarına cəlb ediblər. Əməliyyatların planlaşdırılması və əsas küçələrin bağlanması üçün İrəvan şəhərinin müfəssəl planı alınıb. Bundan əlavə, işıqforların, elektrik paylayıcı qurğuların və internet kabellərinin yerləşdiyi yer barədə məlumat alıb, həmçinin minlərlə partlayıcı qurğu və yanğınsöndürmə vasitələri sifariş edib alıblar. Hərəkəti iflic etmək üçün avtomobil təkərlərini zədələmək üçün iti metal hissələr - "ulduzlar" da alınıb. Zərb alətləri qruplarına yeni üzvlərin qəbulu davam edib. Qrupların rəhbərləri tabeliyində olanları təklif olunan hərəkətlərin uğura aparan yeganə yol olduğuna inandırır və onlardan sayıqlıq, hazırlıq və əmrləri qeyd-şərtsiz yerinə yetirmələrini qətiyyətlə tələb edirlər. B.G. və cinayətkar dəstənin digər üzvləri Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin hazırlıq hərəkətlərini vaxtında açması sayəsində terror aktları törətmək və hakimiyyəti zorakılıqla ələ keçirmək, habelə Konstitusiyada nəzərdə tutulmuş Ermənistan hökumətinin və Milli Assambleyasının səlahiyyətlərini qanunsuz ələ keçirmək planlarını həyata keçirə bilməyiblər”, - deyə qeyd olunub.
Bildirilib ki, başlanmış cinayət işi çərçivəsində təxirəsalınmaz istintaq və digər prosessual hərəkətlər həyata keçirilir. Çox güman ki, bu gün Eçmiədzində baş verənlər də həmin istintaqın davamıdır.
Erməni fəal, bloger Natali Aleksanyan baş verənlərlə bağlı AYNA.AZ-a bildirib ki, faktiki olaraq Ermənistanda dövlət çevrilişinə cəhdin qarşısı alınıb: “Baş nazir Nikol Paşinyanı devirmək üçün keşişin timsalında müxalif qüvvələr hakimiyyəti zorakı yolla ələ keçirməyə cəhd ediblər. Baş verənlər demokratiyanın pozulması yox, dövlətə qarşı terror törətmək cəhdi edənlərin niyyətlərinin qarşısının alınmasıdır. Dövlət nizamı cinayət törədənlərin cəzalandırılmasını tələb edir. Hesab edirəm ki, Paşinyan hökumətinina addımları doğrudur. Ermənistanı uçuruma aparmaq istəyənlərin zorakı yolla hakimiyyətə gəlməsinə imkan vermək olmaz”.
“Nizam kilsə siyasətə qarışanda, xarici qüvvələrin aləti olanda pozulub. Baş nazir Paşinyan da bu nizamı bərpa etməyi qarşısına məqsəd qoyub. Hesab edirəm ki, hökumət bu məqsədinə çatacaq. Çünki erməni cəmiyyəti revanş hissi ilə yaşayanları, Rusiyanın əlaltısı olub zorakılıqla hakimiyyəti ələ keçirmək istəyənləri deyil, sülhü, regionda inkişafı istəyən qüvvələri dəstəkləyir. Bu qüvvə isə Paşinyanın “Mənim addımım”ıdır. Əgər müxalifət tərəfdarlarının çox olduğunu iddia edirsə, o zaman gələn il keçiriləcək seçkilərə hazırlaşsın. Amma onlar yaxşı bilirlər ki, seçkilərlə hakimiyyətə gələ bilməyəcəklər. Bunmdan sonra terrorla, cinayətkar üsullarla hakimkiyyətə gəlmək planları qurublar. Onu isə hakimiyyət orqanları ifşa edib, qarşısını alıb. Bundan sonra da Ermənistan dövlətinə ziyan vurmaq istəyənlərin qarşısı qətiyyətlə alınacaq”, - Aleksanyan fikrini tamamlayıb.
