Bu gün dünyada gedən böyük dəyişikliklər hər bir ölkəni daha güclü tərəfdaşlarla əməkdaşlıq etməyə vadar edir. Azərbaycan da bu dəyişikliklər fonunda öz milli maraqlarını qorumaq və inkişafı davam etdirmək üçün müxtəlif ölkələrlə, xüsusilə də Çinlə münasibətlərini gücləndirir. Çin hazırda dünyanın ən güclü iqtisadiyyatlarından biri sayılır və onunla əməkdaşlıq həm iqtisadi, həm də texnoloji baxımdan ölkəmiz üçün böyük əhəmiyyət daşıyır.
Prezident İlham Əliyev Şuşa Qlobal Media Forumunda çıxışı zamanı qeyd etdi ki, Azərbaycan öz milli maraqlarını qətiyyətlə qoruyur və ölkəmizin beynəlxalq aləmdə artan nüfuzu yeni əməkdaşlıqlar üçün geniş imkanlar açır.
Heydər Əliyev adına Hərbi İnstitutun professoru, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru Ramid Hüseynov mövzu ilə bağlı Sherg.az-a açıqlama verib:
"Vaxtilə Çin iqtisadiyyatının indiki gücdə olmaması ölkənin demoqrafik vəziyyətinə ciddi təsir etməklə, vətəndaşların ölkə xaricinə kütləvi miqrasiya etməsinə səbəb olurdu. Bunu praktik formada biz Azərbaycanda da açıq-aşkar görə bilirdik. Ölkənin hər tərəfində çinlilərin yolboyu gəzərək qeyri-qanuni xırda ticarətlə məşğul olduğunu görmək adi hala çevrilmişdir. Prosesin kritikliyini görən Azərbaycan dövləti məsələnin hüquqi çərçivədə, miqrasiya qaydalarına uyğun tənzimləməyə start verdi və çinlilərin sayı getdikcə azalmağa başladı. Amma zaman ötdükcə Çin iqtisadiyyatının ciddi formada dəyişməsi, güclənməsi və şaxələnməsi vətəndaşların yaşam tərzinə hiss olunacaq dərəcədə təsir göstərməyə başladı. Elmi-texnoloji yeniliklərə əsaslanan sənayesinin durmadan inkişafı, zavod, fabriklərin ard-arda açılması, kütləvi məhsul istehsalı və ixracı işçi qüvvəsinə tələbatı artırdı. Qısa zamanda ölkənin iqtisadi sıçrayışı, sosial rifahın yaxşılaşması çinlilərin hansısa başqa ölkələrə miqrasiya etməsinə və iş axtarmasına ehtiyacı azaltdı.
Belə olan təqdirdə ölkənin digər ölkələrlə münasibətlərində ciddi fərqlər hiss olundu. O cümlədən, Azərbaycanla da əlaqələr çoxşaxəli və dinamik şəkildə inkişaf etməkdədir. Bu münasibətlər dostluq, qarşılıqlı hörmət, iqtisadi əməkdaşlıq və regional təşəbbüslərə dəstək prinsipləri əsasında qurulur. Ölkənin bir çox iri şirkətlərini, fabriklərini məhz çinli iş adamları idarə edirlər. Ölkəyə idxal olunan müxtəlif çeşidli məhsullar arasında Çin istehsalı olanlar əsas yeri tutur.
Bu baxımdan Çin kimi iqtisadi, siyasi, hərbi, texnoloji güc baxımından dünya nəhəngi ilə münasibətlərin gələcək perspektivlərini düzgün dəyərləndirən Azərbaycan hazırkı vəziyyətdə daha düşünülmüş, strateji addımlar atır və atmaqdadır. Azərbaycan Prezidentinin Çinə səfəri və iki ölkənin maraqlarına xidmət edən mühüm sənədlərin imzalanması, ardınca Çinlə viza rejiminin ləğv edilməsi də bunun bariz nümunəsidir".
Politoloq Çinlə əlaqələrin genişləndirilməsinin olduqca vacib olduğunu söyləyib:
"Böyük iqtisadi gücə, rəqabətqabiliyyətli və çevik bazar iqtisadiyyatına malik, müasir texnologiyanın tətbiq edildiyi, yüksək təhsilin və elmin təşviq olunduğu Çinlə əməkdaşlığın daha da dərinləşdirməsi, onun təcrübəsindən effektiv və səmərəli istifadə etməsi olduqca vacibdir.
Xüsusən də Çinin vaxtilə tətbiq etdiyi açıq qapı strategiyasından istifadə olunması-uzunmüddətli vergi güzəştlərinin, liberan gömrük rüsumlarının və s. tətbiq olunması Qarabağ və Şərgi Zərgəzur bölgəsinə investorların (əsasən də çinli investorların) marağının artmasına, maliyyə resurslarının cəlb olunmasına müsbət təsir göstərər. Texnoloji yenilikləri özündə etiva edən zavod və fabriklərin açılması ora köçürülən vətəndaşların daimi işlə təmin olunmasına, sosial rifah halının yükləsməsinə xidmət etmiş olar. Beləliklə, dövlətin bu istiqamətdə yükünün nisbətən azalması ilə paralel iqtisadi gücünün artmasına, iqtisadi sabitliyinin və dayanıqlığının təmin olunmasına, bölgədəki suverenliyinin güclənməsinə imkan yaradacaq.
Digər tərəfdən müasir dünya nizamının yenidən formalaşdığı, milli dövlətlərə basqının artdığı bir məqamda super gücə çevrilməkdə olan Çinlə iqtisadi-siyasi yaxınlaşma ölkənin geosiyasi mövqelərinin möhkəmlənməsinə, hərbi-siyasi gücünün artmasına və nəticə etibarilə milli təhlükəsizliyinin təmin olunmasına öz töhfəsini verəcək".
Ekspert ikitərəfli münasibətlərin qarşılıqlı maraqlara əsaslandığını bildirib:
"Azərbaycan kimi Çin də bölgədə möhkəmlənməkdə maraqlıdır. Yüklərin rahat və təhlükəsiz formada Avropaya daşınmasında Azərbaycanın tranzit ölkə kimi rolunun getdikcə artması Çinin diqqətini cəlb etməkdədir".
