“Söyüş söyənlər fikrini ifadə edə bilməyən aqressivlərdir”
Tarix: 7-02-2019, 08:24 | Çap et
Son illərdə özünü “radikal müxalifət” adlandıranlar, xüsusilə Avropaya sığınmış bəlli bir kəsim söyüş söyməyi az qala adi hala çevirib. Bir zamanlar Qərb filmlərində, mahnılarında, müəyyən bir zamanda isə Qərb siyasətçilərinin leksikonunda rast gəlinən söyüş indi siyasətə transformasiya olunmaqdadır.
Söyüş tendensiyasında sosial şəbəkələrin xüsusi rolu danılmazdır. Heç bir cəza mexanizmi olmadığına arxayınlaşan insanlar youtube, facebook üzərindən məmurlara, ayrı-ayrı şəxslərə ən ağır hədyanlar, ibarələr yağdırmağa başlayıblar.
Kimlərsə buna “azadlıq” donu geyindirməyə çalışsa belə, əsas amil siyasi mübarizəni mədəni şəkildə aparan siyasətçilərin tədricən meydandan çəkilməsi ilə əlaqəlidir.
Hətta son prezident seçkiləri ərəfəsində YAP-çı deputat Siyavuş Novruzov partiya sədrlərinə səslənərək bildirmişdi ki, biz siyasi mübarizədə heç vaxt onları və ailələrini təhqir eləməmişik, bizi, iqtidarın ən yüksək eşelonunda olan şəxsləri aşağılayanları bir durdurun.
Ola bilsin ki, indi dəbdə olan söyüş mübarizəsi zamanla özü lazımsızlaşacaq və siyasi arenanı tərk edəcək.
İndiki halda isə trendə çevrilmiş proses davam edir, təkcə siyasətdə yox, adi insanlar da hansısa ictimai məsələni müzakirə edəndə bir-birini təhqir etməkdən çəkinmirlər.
Jurnalist-psixoloq Azər Qaraçənli “Yeni Müsavat”a dedi ki, “söyüş və cəmiyyət” yeni mövzu deyil və belə məsələlər onu çox-çox qabaqlar da düşündürüb: “Bu mövzuda şəxsi arxivimdə qeydlərim də var. ”Təkrar biliyin anasıdır" prinsipi ilə həmin qeydlərə qayıtsam, yenə eyni qaydada deyə bilərəm ki, söyüş aqressiyanın bir növüdür.
O, verbal (sözlü) aqressiyalara aiddir və qeybətdən, dedi-qodudan fərqli olaraq birbaşa, açıq-aşkar, əzabverici susqunluqdan fərqli olaraq aktiv, fəal aqressiyadır.
Söyüş həm də xalis aqressiyadır. Yəni zorakılıq naminə zorakılıqdır. Tutaq ki, girovları azad eləməyə çalışan polisin gülləsi də zorakılıqdır, ancaq burada aqressiya məqsəd deyil, vasitədir.
Söyüşdəsə aqressiv davranışın xətər yetirməkdən, insanı yaralamaqdan başqa bir məqsədi yoxdur. Burada aqressiya həm məqsəd, həm vasitədir".
A.Qaraçənlinin zənnincə, söyüş fikir deyil, emosiyadır: “O, sözdən ibarət olsa da, fikri ifadə eləmir. Ona görə də fikrini ifadə eləməyə çətinlik çəkən, yaxud ifadə eləməyə fikir tapmayan adamlar tez-tez söyüşə üz tuturlar.
Deməli, söyüş təkcə aqressiyanın deyil, həm də fikri-fəlsəfi-filoloji problemlərin nəticəsidir. Və söyüşün ictimai polemikalar səviyyəsində artması da cəmiyyətdə öz fikrini ifadə eləməyə çətinlik çəkən aqressiv adamların fəallaşması, sözün kəsərini onun arxasında mənalı fikir dayanmaya-dayanmaya gücləndirmək üsullarının genişlənməsi deməkdir.
Cəmiyyət söyüşə qarşı mübarizəni zorakılığa qarşı mübarizənin tərkib hissəsi kimi aparmalıdır. Nəzərdən qaçırmaq olmaz ki, söyüş də zorun bütün növləri kimi cəmiyyətin müqavimət qabiliyyətini sınağa çəkir və onu zəif görəndə, əlbəttə ki, daha da güclənir, birinin üstünə beşini qoyur".
A.Qaraçənlinin düşüncələrinə görə, söyüş - mənalı fikir söyləməyi bacarmayan insanın öz daxili boşluğuna qarşı qiyamıdır: “İnsan həmişə birinci özünü, öz istedadsızlığını, savadsızlığını, öz mənəvi zəifliyini söyüb sonra başqasını söyür.
İnsanın dilinə gətirdiyi söyüşün şiddəti onun daxilən duyduğu mənəvi zəifliyə qarşı keçirdiyi hiddətə bərabər olur.
Özünü söymədən başqasını söymək insanın imkanı xaricindədir. Çünki insan başqasına üz tutmamışdan əvvəl özünə üz tutur, öz içində söz axtarır, fikir axtarır.
Özü də heç kim, heç kim (!) ən əvvəl söyüş axtarmır. Hamı əvvəlcə sanballı, tutarlı bir fikir axtarır. Və bu axtarışdan əliboş, içinə tüpürüb çıxan adamı tanımaq çətin deyil: o, çöldə də tüpürür.
Bu axtarışdan narazı, acıqlı qayıdan adamların içinə münasibəti çölünə vurur: onlar çox narazı, acıqlı görünürlər. Mən inanıram ki, hər bir söyüşə söyüşsüz, sanballı və sanballı olduğuna görə də sərt olan cavabı vermək mümkündür".
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "10 min cibimə qoyun, mən də gəlim"
Bu gün, 00:12 |
|
|
|
| • Cavid Qurbanovun oğluna yeni vəzifə verildi - ƏMR
Bu gün, 00:07 |
|
|
|
| • Qaradağ rayon Ağsaqqalar Şurasının növbəti hesabat-seçki yığıncağı keçirilib
Dünən, 20:54 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bəzi siqaretlər bahalaşdı - YENİ QİYMƏT
Dünən, 20:49 |
|
|
|
| • "Qurani-Kərimdə ehsan və ya yas süfrəsi haqqında birbaşa bir ayə yoxdur" - İsrafçılığa qurulan "məclis"...
Dünən, 18:16 |
|
|
|
| • Rusiya Azərbaycandan rəsmi qaydada ÜZR İSTƏMƏLİDİR - Başqa cür ola da bilməz...
Dünən, 18:04 |
|
|
|
| • Paşinyan II Qaregini dəyişdirmək üçün təkliflə çıxış edib
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Bir sıra dövlət xadimlərinin adından saxta açıqlamalar yayılıb - MEDİA
Dünən, 17:54 |
|
|
|
| • “Naxçıvan Petrol”un rəhbəri dəyişdi - BUNDAN SONRA...
Dünən, 17:49 |
|
|
|
| • 14 milyonluq alış dayandı: - Nazirliyin tenderləri niyə ləğv edildi?
Dünən, 17:47 |
|
|
|
| • Azərbaycanın bu ərazisi üstündə İran Ermənistanla savaşacaq – Vəziyyət gərginləşir...
Dünən, 17:44 |
|
|
|
| • Məşhur prokurorun oğlu camaata pul atıb… - FOTO
Dünən, 17:38 |
|
|
|
| • Trampın paylaşımı və Azərbaycan prezidentindən cavab: nə baş verir? - GƏLİŞMƏ
Dünən, 17:29 |
|
|
|
| • Tələbələrə verilən cəmi 7 gün: Universitetlər ciddi problem yaradır - AKTUAL
Dünən, 17:21 |
|
|
|
| • “Çox istərdim ki, birinci mərhələdə Ağdam şəhərinə köçürülənlər sırasında olum” - Ağdamın sabiq deputatı
Dünən, 17:19 |
|
|
|
| • Paşinyanın Rusiya səfərinin PƏRDƏARXASI
Dünən, 17:05 |
|
|
|
| • SOCAR-ın vitse-prezidentləri “Azər Türk Bank”ın rəhbərliyinə təyin edilib - BUNDAN SONRA...
Dünən, 17:01 |
|
|
|
| • Xadimələrə maşın yuduzduran direktor “Tərəqqi”ni necə alıb? – Nazirlik susur
Dünən, 16:57 |
|
|
|
| • Rusiyanı məhkəməyə vermək istəyirik - Hökumənin atası
Dünən, 16:51 |
|
|
|
| • Dövlət Agentliyi “Bravo”ya protokol yazdı – Məhsulu müştəriyə baha satıb
Dünən, 16:49 |
|
|
|
| • Ədliyyə Nazirliyinin İstintaq idarəsinə rəis təyin edildi - ƏMR
Dünən, 16:46 |
|
|
|
| • Neft pulları HAVAYA SOVRULUB? - NHMT sədri BU DƏFƏ...
Dünən, 16:42 |
|
|
|
| • İstanbulda Azərbaycan-Pakistan hərbi əməkdaşlığının yeni perspektivləri müzakirə edilib
Dünən, 16:33 |
|
|
|
| • "Müştəri məmnuniyyətiniz HARDA QALDI?" - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 16:31 |
|
|
|
| • “Embawood” qüsurlu malı geri götürməkdən imtina etdiyinə görə cərimələndi
Dünən, 16:28 |
|
|
|
| • Təmiz poqon, təmiz vicdan - Müdrik hökumətimizə atəşin alqış və təşəkkürlər
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • "Elgizlə gedib ərəb ölkəsində dilənçilik etmək istəyirdik"
Dünən, 16:21 |
|
|
|
| • FHN şefi Axundova GÖRƏV VERDİ - ƏMR
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • Xarici qrant şəbəkəsi yenidən aktivləşdi - Azərbaycana gizli gətirilən pullar BELƏ İFŞA EDİLDİ
Dünən, 16:15 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı iş adamı klubu aldı, oğlunu transfer etdi - DETALLAR
Dünən, 16:11 |
|
|
|
| • Füzuli Ələkbərovun şirkəti 470 minlik borcu ödəmir - Sabiq nazirin biznesdəki problemləri
Dünən, 16:09 |
|
|
|
| • Fazil Məmmədovdan sonra böhran yaşayan “Synergy Group” - 3 milyondan çox borc yaranıb
Dünən, 16:08 |
|
|
|
| • Magistratura səviyyəsinə elektron sənəd qəbuluna sabahdan start verilir - DİQQƏT!
Dünən, 15:36 |
|
|
|
| • Bəlkə Azərbaycan XİN hərəkətə keçə... - AKTUAL
Dünən, 15:34 |
|
|
|
| • Deputat sülh müqaviləsindən danışdı: - ""Top" Ermənistandadır"
Dünən, 14:47 |
|
|
|
| • "Şlyapa Zahid"in tələbi rədd edildi: 42 milyonluq MƏNİMSƏMƏ İŞİ - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 14:40 |
|
|
|
| • Niderland Azərbaycana yeni səfir təyin edib
Dünən, 14:37 |
|
|
|
| • Rusiyada vətəndaşların kredit borcu "qartopuna" çevrilib
Dünən, 14:34 |
|
|
|
| • ABŞ senatorlarından Azərbaycana qarşı təxribat - YENİ GƏLİŞMƏ
Dünən, 14:24 |
|
|
|
| • Şərura prokuror təyin olunub - BUNDAN SONRA...
Dünən, 14:21 |
|
|
|
| • Beyləqanda 39 yaşlı kişi özündən 24 yaş kiçik qızla ailə qurdu: “Mənimlə birlikdə...” - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 14:19 |
|
|
|
| • Cəlilabada yeni prokuror təyin edilib - ƏMR
Dünən, 13:25 |
|
|
|
| • Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Baş İdarəsinin Əməliyyat İdarəsinə yeni rəis təyin olunub - BUNDAN SONRA...
Dünən, 13:17 |
|
|
|
| • Ermənistan Zəngəzur dəhlizini ABŞ şirkətinə verməyə razılaşıb - "Periodista Digital"
Dünən, 13:12 |
|
|
|
| • Külli miqdarda vergi borcu olan şirkət Zakir Quliyev rəisi olduğu qurumdan iki tender uddu - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 13:07 |
|
|
|
| • Ermənistan hökuməti Karapetyana uduzdu - KİV
Dünən, 13:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 100 minə yaxın daşınmaz əmlaka “amnistiya” veriləcək - AÇIQLAMA
Dünən, 12:57 |
|
|
|
| • İki aydır 200 manatlıq sifarişi icra olunmur... - MÜRACİƏT
Dünən, 12:55 |
|
|
|
| • “Kişilər əsl sevginin nə olduğun onda anlayır” - Lalədən ETİRAF
Dünən, 12:50 |
|
|
|
| • 35 gün erməni əsirliyində qalan Mobilə vəzifə verildi - ƏMR
Dünən, 12:47 |
|
|
|
|
