Ankara uyğurlara diqqəti artırıb - GƏLİŞMƏ
Tarix: 22-07-2024, 09:14 | Çap et
Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan bir müddət əvvəl Çinə səfəri zamanı Pekindən sonra uyğur türklərinin yaşadığı Sincan bölgəsinə də səfər etmiş, yerli sakinlərlə görüşmüşdü. Ankaranın Pekindən uyğur siyasətinə yenidən baxmaq tələbi beynəlxalq aləmin diqqətini çəkib.
Hakan Fidan Pekindəki çıxışı zamanı Çin hakimiyyətini Sincan əyalətindəki uyğur müsəlman azlığının mədəni hüquqlarına hörmət etməyə çağırmışdı. Bu çağırış, Cumhurbaşqanı Rəcəb Tayyib Ərdoğanın son illərdə uyğur məsələsi ilə bağlı qəbul etdiyi ehtiyatlı yanaşmadan əhəmiyyətli dərəcədə uzaqlaşdığını göstərir. Türkiyə üçün Çinlə iqtisadi əlaqələri üst səviyyədə saxlamaq vacibdir. Misal üçün Çin Türkiyədə elektriklə çalışan avtomobil zavodu tikməyi planlaşdırır. Buna baxmayaraq, Türkiyə hökuməti və siyasi partiyalar uyğurların hüquqları mövzusundan imtina etmirlər. Müxalifət partiyalarının tanınmış liderləri, o cümlədən Ərdoğanın ortağı Milliyətçi Hərəkat Partiyasının lideri Dövlət Baxçalı çıxışlarında zaman-zaman uyğur mövzusuna toxunurlar. Türkiyə hökuməti bu mövzuda ictimai rəylə də hesablaşır. İslam dünyasında uyğur mövzusunu gündəmdə saxlamağa çalışan əsas dövlət Türkiyədir. 2019-cu ildə BMT-də Pekini bir milyondan çox uyğura “işgəncə verməkdə” qınaması Ankara ilə Pekin arasında ciddi gərginliyə səbəb olmuşdu. Bu gərginlik arxada qalsa da, Ankara uyğur mövsusundan imtina etmir. Çünki, Çini illər uzunu tərk edən uyğurların bir hissəsi Türkiyədə sığınacaq tapıb. Türkiyə 1950-ci illərdən bu yana təqiblərdən qaçan uyğurlar üçün əlverişli məkana çevrilib. Hazırda Türkiyədə yaşayan təxminən 50 min uyğur Çindən kənarda ən böyük uyğur diasporudur.
ABŞ, bir sıra Avropa ölkəsi, o cümlədən Yaponiya da uyğurların hüquqlarının qorunması mövzusuna diqqət ayırırlar. Pekin bu mövzuda bütün tənqidləri rədd edib. Ankara uyğur mövzusunu diqqətdə saxlasa da, Çinlə münasibətlərin gərginləşməsini istəmir. Türkiyə ilə münasibətlərin gərginləşməsi Pekinin də maraqlarına cavab vermir. Bəlkə buna görə, Pekin Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanın Pekinlə yanaşı uyğurların yaşadığı bölgəyə də səfərinə icazə verib. Pekin Türkiyəni Avrasiya bölgəsinin əsas dövlətlərindən biri kimi qiymətləndirir, bu dövlətə “bir kəmər, bir yol” təşəbbüsündə önəmli rol ayırır. Digər tərəfdən Pekin ABŞ və Avropa İttifaqına qarşı çoxqütblü dünyanın formalaşmasında da Türkiyəyə ümid edir.
Bu arada, Çin Kommunist Partiyası 800 milyon insanı yoxsulluqdan xilas etdiyini bəyan edib. Çində ucuz içşi qüvvəsi hesabına artan istehsal diqqətdən yayınmayıb. Çin adambaşına düşən ümumi daxili məhsulun həcminə görə dünya miqyasında 74-cü yerdədir. İqtisadi durumlarından narazı qalanlar içərəsində uyğurlar da var. Başqa bir narazılıq uyğur adlarının dəyişdirilməsiylə bağlıdır. Müxtəlif mənbələrə görə, Sincanda uyğurlar üçün dini, tarixi və mədəni məna daşıyan 630-a yaxın kəndin adı dəyişdirilib.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Dia-az.İnfo
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənistanın bu ölkədəki xanım konsulu Azərbaycana casusluqda şübhəli kimi həbs edildi... -QALMAQAL
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Dörd "Lexus"un servisi üçün 10 min manat - DETALLAR...
Bu gün, 09:18 |
|
|
|
| • Ağcabədidə ailə dramı: boşanma qətllə nəticələndi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Azərbaycan UEFA reytinqində 2 pillə irəliləyib
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • Erməni merə Rusiyaya 50 illik giriş qadağası qoyuldu... - Azərbaycandan da bu siyahıda olan var...
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
| • Kassir “ƏDV geri al” sistemi vasitəsi ilə Maliyyə Nazirliyinə 5,5 minlik ziyan vurdu - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:09 |
|
|
|
| • “Ararat Mirzoyan nəyisə qarışdırır” - ŞƏRH
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
| • Putinin Bakıya göndərdiyi məktubun sirri - Əliyevin “yazdığı” cavab bilindi
Bu gün, 08:50 |
|
|
|
| • AŞ PA-ya ehtiyacımızın olmadığı il yarımda bəlli oldu - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 08:48 |
|
|
|
| • Kremlin Ermənistan planı: Paşinyanın qarşısına... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • Bakıda Türkiyə ilə İsrail danışıqları: barışıq olacaqmı? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 08:38 |
|
|
|
| • Putinin qarşısından geri çəkilməklə onu dayandırmaq mümkün olmayacaq - "Müasir dünya anlamalıdır ki..."
Bu gün, 08:27 |
|
|
|
| • İlham Əliyevin mesajları hansı paytaxtlaradır? - AKTUAL
Bu gün, 08:21 |
|
|
|
| • `T-GROUP PROJECT` dələduzluqda ittiham olunur - MÜRACİƏT
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
| • Müştərilər əlinizdən BOĞAZA YIĞILIB... - daha bir ETİRAZ!
Bu gün, 08:04 |
|
|
|
| • “Hyundai Engineering”in Azərbaycandakı filialının vergi borcu üzə çıxdı - FOTO
Bu gün, 07:57 |
|
|
|
| • Əliyev-Putin görüşü: Baş tutacaqmı?.. - "Ehtiyac var..."
Bu gün, 07:55 |
|
|
|
| • Məmmədəli Ağayev Moskvada saxlanıldı - "BAZA"
Bu gün, 07:45 |
|
|
|
| • “Paşinyan sülh müqaviləsindən yayınmaq üçün siyasi manevrlərə əl atır” - Qafar Çaxmaqlı
Bu gün, 07:43 |
|
|
|
| • 3 baş inək verildi, az sonra 1-i öldü – “Bu, başdan-ayağa qanunsuzluq və saxtakarlıqdır...”
Bu gün, 07:39 |
|
|
|
| • Mirzoyan və Paşinyan xalqı bəhanə gətirərək vaxt qazanmağa çalışır - GÖRÜNƏNİ BUDUR...
Bu gün, 07:36 |
|
|
|
| • Paşinyan soyqırım abidəsini “təmir” adı ilə sıradan çıxarır – Ermənilər ayağa qalxdı
Bu gün, 06:23 |
|
|
|
| • Qonşu ölkədə proqnoz verildi: “cəbhələr toqquşacaq” – bizi nə gözləyir?
Bu gün, 06:20 |
|
|
|
| • Sübhaninin İrəvandakı missiyası başa çatır: - Həmişə ermənilərin dostu olacağam
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • BOKT “International” 50 investordan illik 18% ilə borc götürdü
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Tiktoker “Miray” saxlanıldı - FOTO
Dünən, 17:29 |
|
|
|
| • Döyülən uşaqların anası yenə hamilədir... - Video
Dünən, 17:24 |
|
|
|
| • DSMF 3 xidməti maşınını 140 minə təmir etdirəcək
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • “Ramada” hotelin çirkab suları Şıxov çimərliyinə AXIR? – ŞİKAYƏT/VİDEO
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • Prezidentin bu sözləri rus təbliğatçılarını “dəli” etdi
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • İstintaqa cəlb edilmişdi, baş həkim təyin olundu – FOTO
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • "Qardaşıma zəng etdim ki, “Qarabağ”ın qələbəsinə görə qurban kəssin" - Aqil Abbas
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • “Dövlətin dəstəyi olmasa, Azərbaycan teatrı yaşaya bilməyəcək”
Dünən, 16:31 |
|
|
|
| • Düzün ortasında bina tikib, "mən universitet açıram" demək doğru olmaz - Misir Mərdanov
Dünən, 16:29 |
|
|
|
| • Ruslar Ukraynada “Bayraktar”ın zavodunu vurdu: Türkiyə milyonlar itirdi - KİV
Dünən, 16:25 |
|
|
|
| • “Pirr qələbəsi”: “Qarabağ” nə üçün məğlub oldu - YEKUN ANALİZ
Dünən, 16:20 |
|
|
|
| • Göyüşovun Amerika səfirliyində yarım milyonluq yeyintisi... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:16 |
|
|
|
| • Beynəlxalq auditoriyaya ünvanlanan siyasi mesajlar - MƏQALƏ
Dünən, 16:11 |
|
|
|
| • Saatlını 109 minə abadlaşdıracaq şirkət: 4 dəfə ad dəyişib, vergi borcu var - DETALLAR
Dünən, 16:01 |
|
|
|
| • Rüşvətlə plastik cərrahiyyə üzrə sertifikat verən vəzifəlilərin cinayət işi məhkəmə baxışına verilib - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:58 |
|
|
|
| • Ağdamda körpəni ölümcül hala salan valideynlərə hansı CƏZA VERİLƏCƏK?
Dünən, 15:53 |
|
|
|
| • Xalq artistinin dəniz kənarında bodidə canlı ifası müzakirə yaratdı - VİDEO
Dünən, 15:50 |
|
|
|
| • "Bəzən sevgi əzaba çevrilir"
Dünən, 15:47 |
|
|
|
| • Rusiya Avropa İttifaqının ofisini vurdu – Leyen Moskvanı hədələdi
Dünən, 15:42 |
|
|
|
| • "Əməliyyat etdirən qızlar buna görə bir-birinə oxşayır" - Adil Qeybulla SİRLƏRİ AÇDI
Dünən, 15:30 |
|
|
|
| • 43 saylı məktəb: Valideynlərdən pul yığmaq istədilər, etiraza səbəb oldu... - Bakının mərkəzində XARABAXANA
Dünən, 15:15 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevin olduğu deyilən villa satılır – Qiymət
Dünən, 15:03 |
|
|
|
| • Bakıda hərbi qulluqçu bibisi oğlu ilə metroda qızlara sataşdı: "Dedi, mənlikdi" - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 14:48 |
|
|
|
| • Mirzoyan və Paşinyan xalqı bəhanə gətirərək vaxt qazanmağa çalışır -ŞƏRH
Dünən, 14:44 |
|
|
|
| • Rus əsirliyində olan jurnalistin dəhşətlərlə dolu hekayəsi - “Bizi it kimi...”
Dünən, 14:26 |
|
|
|
|
