39 ölkənin yer aldığı hərbi əməliyyatlar başladı – Dünya yeni savaşla üz-üzə
Tarix: 19-12-2023, 15:54 | Çap et
Yəmənin üsyançı “Ənsar Allah” (Husi) hərəkatı Qırmızı dəniz ticarətini tamamilə dayandırıb. Bundan öncə strateji əhəmiyyətə malik Übeydə limanı və Bəb-ül-Məndəb boğazına nəzarəti ələ keçirən husilər İsrail gəmilərinə ardıcıl hücumlar edirdi. Husilərin Qırmızı dəniz ticarətini dayandırması isə bütövlükdə dünya ticarətinə və enerji böhranına səbəb ola bilər.
Böhran qapıda
Husilərin Yəməndə apardığı silahlı mübarizə bu ölkənin daxili məsələsi hesab edilirdi. Qruplaşmanın İsrailə müharibə elan etməsi də beynəlxalq mənada problem deyildi. Lakin Qırmızı dəniz ticarətinin dayandırılması husilərin ciddi strateji səhvidir.
Məsələ ondadır ki, dünyanın illik ticarətinin 12%-i, neft daşınmasının isə 10%-i Qırmızı dənizin payına düşür. Bundan başqa, Qırmızı dəniz ticarətinin dayanması Suveş kanalının iflic olması, İstanbul boğazında isə durğunluq yarada bilər.
Qırmızı dəniz ticarətinin tamamilə dayanması fonunda enerji nəhəngləri – Britaniyanın BP, Fransanın “Total Energies”, Belçikanın Şirkəti Euronav, Tayvanın konteyner daşıma şirkəti Evergreen və daha 11 şirkət keçidlərini dayandırıb. Bu, dünya miqyasında ciddi enerji böhranının yaranması deməkdir.
Rusiya-Ukrayna müharibəsinə görə onsuz da mavi qaz böhranı yaşayan Qərbin indi də neftsiz qalması yanacaq qiymətlərində kəskin artımı qaçılmaz edir. ABŞ buna göz yuma bilməz.
ABŞ-ın koalisiyası
ABŞ-ın müdafiə naziri Lloyd Ostin Təl-Əvivdə israilli həmkarı Yoav Qallantla birgə mətbuat konfransında deyib ki, ölkəsi Yaxın Şərqdəki tərəfdaşları və müttəfiqləri ilə Yəmənin husi üsyançılarının yarada biləcəyi təhlükəyə qarşı beynəlxalq koalisiya qurmaq üçün çalışır.
Anti-Husi koalisiyasında ABŞ, NATO və bir neçə Ərəb ölkəsinin (ümumilikdə 39 ölkənin) yer alacağı gözlənilir. Ostin deyib ki, “Bu hücumlar (Qırmızı dənizdə gəmilərə qarşı – red.) ehtiyatsız və təhlükəlidir, beynəlxalq hüququ pozur. Buna görə də biz bu təhlükə ilə mübarizə aparmaq üçün beynəlxalq koalisiya yaratmağa çalışırıq”.
Onun sözlərindən bu qənaətə gəlmək olar ki, koalisiyanın əsas hədəfi Yəmən sahillərindən keçən ticarət gəmilərinin təhlükəsiz ərazilərə kimi müşayiət edilməsidir. Yəni Anti-Husi koalisiyası indiki məqamda Yəmənə müdaxilə, ya da husiləri tam məğlub etmək niyyətində deyil.
Bunun üç əsas səbəbi var:
Birincisi, husilərin nəzarətindəki ərazilər daha çox dağlıqdır və ABŞ Əfqanıstandakı kimi illərlə müharibə aparmalı olacaq.
İkincisi, Anti-Husi koalisiyası quru əməliyyatlarına başlasa, Rusiya və İran husiləri dəstəkləyə bilər.
Üçüncüsü, husilərlə quru döyüşlərinin başlanması onları daha da aqressivləşdirə, Səudiyyə və BƏƏ şəhərlərini və neft yataqlarını vurmasına gətirib çıxara bilər. Bu baş verərsə, dünya tarixində üzləşdmədiyi bir neft böhranı ilə üzləşə bilər.
Bununla belə, Anti-Husi koalisiyasında Misir, Səudiyyə Ərəbistanı, BƏƏ-nin olması əməliyyatların uğur qazanması baxımdan vacibdir. Məsələnin Türkiyəyə təsiri olduğu üçün Ankara da prosesdə yer ala bilər. Birbaşa hərbi dəstək olmasa da, siyasi mesajların verilməsi istisna deyil.
Müəllif: Politoloq Turan Rzayev
Təqdim etdi: DİA-AZ.NET (Ərsoyun Bloqu)
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Xalq artisti Zaur Rzayev xəstəxanaya yerləşdirilib
Bu gün, 02:57 |
|
|
|
| • Bu məşhur istirahət məkanı zibillik içərisindədir - - FOTO
Bu gün, 02:55 |
|
|
|
| • Dünyanın yükünü daşıyan ADY-ni bataqlığa kim sürükləyir?! - GÖRÜNƏNİ ODUR Kİ...
Dünən, 18:07 |
|
|
|
| • Gömrük sistemində rütbə ədalətsizliyi - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 18:06 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Ermənistan jurnalistlərinin qarşılıqlı səfəri TƏKLİF OLUNDU
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • ABŞ 100 il müddətinə Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif edib - Səfir
Dünən, 17:44 |
|
|
|
| • Çimərliyə maşınla girənlərə sərt sözlər: - “Əllərinə bir az pul keçib, görməmişlər…”
Dünən, 17:42 |
|
|
|
| • Paşinyan belçikalı həmkarı ilə sülh prosesini müzakirə etdi
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • Nazirlik texnikasını yeniləyir: 3 milyonluq satınalma yekunlaşdı - QALİBLƏR
Dünən, 17:28 |
|
|
|
| • Təmir-tikinti materialları bazarı “od tutub yanır” – Qiymətlər kəllə çarxa çıxdı!
Dünən, 17:25 |
|
|
|
| • Rüfət Səfərovun məhkəməsində ittiham aktı elan olunub
Dünən, 17:21 |
|
|
|
| • Dəfn müavinəti də hamıya veriləcək: - “Yaxın zamanda...”
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • Rusiyanın miqrasiya siyasətində sərt dəyişikliklər: - Çinlilər artır, Qafqazlılar sıxışdırılır
Dünən, 17:02 |
|
|
|
| • “Trampın növbəti şousu” - Sky News
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • AzTV-nin keçmiş sədrinin qardaşı oğlunun vəsatəti təmin olunmadı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • Moskvadan Bakıya qarşı yeni plan: ruslar soydaşlarımıza qətl əmrini necə verib? – ŞOK detallar
Dünən, 16:50 |
|
|
|
| • Hərbi prokurora müavin təyin olunub - ƏMR
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • Paşinyan 6 dəfə çağırdı, Makron niyə qəbul etmir? - GƏLİŞMƏ
Dünən, 16:04 |
|
|
|
| • Mümkün müharibə təkcə Yaxın Şərq üçün yox, ABŞ üçün də ciddi təhlükə mənbəyidir
Dünən, 16:03 |
|
|
|
| • Zelenski Yuliya Sviridenkoya Ukraynanın Baş naziri postunu təklif edib - KİV
Dünən, 15:59 |
|
|
|
| • Milli Məclisdə məmurlara etiraz: - “Hamıya oğru kimi baxırlar”
Dünən, 15:58 |
|
|
|
| • Rusiyadakı biznesi təhlükə altında olan sabiq məmurlar kimlərdir? - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:53 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı blogerə Rusiyada cinayət işi açıldı - BAŞLARI QAÇIB...
Dünən, 15:46 |
|
|
|
| • Cənubi Qafqazda dönüş nöqtəsi: Aİ Ermənistan–Azərbaycan sülhünü dəstəkləyir - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 15:44 |
|
|
|
| • "Dənizkənarı Bulvar İdarəsi”nin sabiq sədrinin məhkəməsi başlayıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 15:31 |
|
|
|
| • PKK silahı atdı... QƏLƏMİ TUTDU... - DAHA TƏHLÜKƏLİ...
Dünən, 14:35 |
|
|
|
| • "AccessBank"ın səhmdar kapitalı azalıb, borcu artıb - HESABAT
Dünən, 14:26 |
|
|
|
| • “PAŞA Bank”da yeni təyinat - BUNDAN SONRA...
Dünən, 13:03 |
|
|
|
| • “Beynəlxalq Bankı”ın mənfəəti azaldı - DETALLAR
Dünən, 13:01 |
|
|
|
| • Paşinyan 3 il ərzində 6-cı dəfə Makronu Ermənistana dəvət edib
Dünən, 12:58 |
|
|
|
| • "Analar, oğlunuza tərbiyə verin, qadın qul deyil" - ETİRAZ
Dünən, 12:57 |
|
|
|
| • Deputat Aqil Abbas ailəsi ilə birlikdə Ağdama köçmək istədiyini bildirib
Dünən, 12:48 |
|
|
|
| • "Paşinyanın başqa yolu qalmayıb, Ermənistan Rusiyadan uzaqlaşacaq" - ŞƏRH
Dünən, 12:39 |
|
|
|
| • Cənub-şərq küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Dünən, 12:36 |
|
|
|
| • Razi Nurullayevdən yeni məmurlara etiraz: - “Hamıya oğru kimi baxırlar”
Dünən, 12:31 |
|
|
|
| • "Evimizdə xəyanət mövzusu gündəmə gəlməyib, səhvini üzünə vurmamışam" - Yaşar Nurininin həyat yoldaşı
Dünən, 12:28 |
|
|
|
| • Kremlin Karapetyan planı: - Rusiya öz əlaltılarını indi də Ermənistanda hərəkətə keçirir
Dünən, 12:26 |
|
|
|
| • Üfüqdə görünən sülh: danışıqlar belə davam edərsə... - GƏLİŞMƏ
Dünən, 12:23 |
|
|
|
| • Hindistanlı turistlərin Azərbaycana səfəri kəskin artıb – Boykot işə yaramayıb
Dünən, 12:10 |
|
|
|
| • TRT-nin Azərbaycan səhvi: Ərdoğan cəzalandırdı? - VİDEO
Dünən, 12:05 |
|
|
|
| • Putin Ukrayna müharibəsində ona pul toplayan azərbaycanlıları da hədəfə alır - FOOD CİTY-yə BASQIN GÖZLƏNİLİR
Dünən, 11:55 |
|
|
|
| • Cahid Şahbazovla bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA
Dünən, 11:53 |
|
|
|
| • 36 ilin işçisi ixtisara salınır: HARA GETSİN BƏS? - MÜRACİƏT
Dünən, 11:50 |
|
|
|
| • DİM sədri yenə ekspertlərin BOSTANINA DAŞ ATDI - Mediada işimizi müzakirə edənlər sanki paralel həyatda yaşayır
Dünən, 11:43 |
|
|
|
| • “Təəssüf ki, bəzən yalnız ehsan süfrəsinə görə yasa gələnlər olur” -İLAHİYYATÇIDAN AÇIQLAMA
Dünən, 11:40 |
|
|
|
| • Türkiyə bazaları Azərbaycana GƏLİR, ölkəmiz NATO-ya ÜZV OLUR – Rusiya ŞOKDA!
Dünən, 11:37 |
|
|
|
| • Pirəkəşküldə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək
Dünən, 11:35 |
|
|
|
| • Ukraynada hərbi vəziyyətin müddəti uzadılır
Dünən, 11:31 |
|
|
|
| • Azərbaycan və yeni Suriya: Bakı Yaxın Şərqin yeni düzənini necə formalaşdırır - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 11:30 |
|
|
|
| • NDU-da QALMAQAL: “Dekan bizə cinsi əlaqə təklif etdi” - ŞOK TƏFƏRRÜAT
Dünən, 11:23 |
|
|
|
|
