Türkiyə indi nə düşünür?
Tarix: 30-07-2016, 09:30 | Çap et
Abbas Cavadi yazır ki, 15 iyul çevriliş cəhdi gecəsindən indiyədək hər gün 24 saat ərzində Türkiyə xəbərlərini diqqətlə izləyib.
Məqalədə deyilir ki, çevriliş cəhdində 300-dək insan həyatını itirib və bunlar heç də təkcə çevrilişçilər və hakimiyyət tərəfdarları yox, həm də nəyin baş verdiyini bilməyən vətəndaşlar və əsgərlərdir.
Çevriliş cəhdinin dərhal ardınca Türkiyə hakimiyyəti onun arxasında ABŞ-da yaşayan vaiz Fethullah Gülenin durduğunu elan edib.
Çevriliş cəhdindən 48 saat sonra 7 min nəfər həbs edilib və ya işdən qovulub. Bu rəqəm ötən günlər ərzində artaraq 66 minə çatıb.
Cavadi yazır ki, bu rəqəmi ailə üzvlərinin sayına vurduqda hökumət üçün əvvəllər heç bir siyasətə qarışmayan yeni 250-300 min potensial opponent yarandığını demək olar.
Qətllər, nifrət və zorakılıq, ordu və hökumət idarəsindəki “kim kiminlədir” parçalanması – bütün bunlar türk xalqı üçün travmadır.
Məqalədə deyilir ki, müxtəlif siyasi partiyalardan olanlar demokratiyanı qorumaq məqsədilə prezident Erdoğanla həmrəylik ifadə etsələr də, həbslər və işdən qovulmalar dayanmayıb.
Abbas Cavadinin fikrincə indi, çevriliş cəhdindən iki həftə sonra demək olar ki, Gülen hərəkatı, özünün həqiqi və ehtimal olunan tərəfdarları, ona rəğbətli əsgərlər və təhlükəsizlik işçiləri, hökumət qulluqçuları, müəllimlər və jurnalistlər və ya biznesmenlərlə birlikdə tamamilə “təmizlənib”.
Bununla belə böhran, parçalanma, siyasi düşmənçilik, harayçılıq əhval ruhiyyəsi havadan asılı qalıb.
Bütün bunlar barədə yazdıqdan sonra müəllif 1923-cü ildə yaradılışından bu yana Türkiyə Respublikasının tarixində “ən pis milli münaqişənin” ardınca ölkədəki əhval ruhiyyəyə dair öz qənaətlərini sadalayır:
-- Əhalinin, hökumətin tərəfdarları və opponentləri də daxil əksəriyyəti arxasında kimin dayanmasından asılı olmayaraq çevrilişlərin fəlakət olduğuna və onların qarşısının hətta zorakılıqla alınmasının zərurətinə əmindir. Hökumətin dəyişməsi üçün seçkinin yeganə yol olduğunu hətta Erdoğanın ən qatı siyasi rəqibləri də qəbul ediblər.
-- Siyasi meyllərindən asılı olmayaraq adamların çoxu düşünür ki, Erdoğanı çevriliş qəsdçilərindən müdafiə etmək lazımdır.
-- Amma bununla belə, hiss olunur ki, Gülen hərəkatına qarşı güclü hökumət və media kampaniyasının xofu adamların azad fikir yürütməsinin qarşısını alır. Əksər media qrupları Gülen hərəkatını vurmaq üçün yarışa giriblər. Bəzi hallarda bu kampaniya bütün etika normalarından kənara çıxır. Məsələn, din işləri üzrə dövlət komitəsi çevriliş iştirakçıları üçün dini dəfn mərasimlərinin keçirilməsini, onların adi qəbirstanlıqlarda basdırılmasını qadağan edib. Universitetlərdən birinin qadın professoru öldürülmüş hökumət tərəfdarlarını “şəhid” adlandırmaqdan imtina etdiyinə görə işdən qovulub.
-- Adamların çoxu və media, deyəsən, Gülenin çevrilişin arxasında olan əsas və birinci şəxs olduğuna inanır.
-- Bəli, Erdoğanın sosial bazası və dəstəyi güclənib.
-- Həbslər və əsasən də orduda, ədliyyə sistemində, təhsil sahəsində və başqa hökumət idarələrində işdən çıxarılmalar nəticəsində boş qalmış on minlərlə iş yerinin doldurulması uğrunda yarışa başlanıb. Lakin bu yerləri doldurmaq üçün lazımi təhsilə və ixtisasa sahib insanların qıtlığı var. Bu yerlərin təhsilsiz və hətta təcrübəsiz adamlarla dolduralacağı gözlənilir.
-- Media qurumlarının çoxu və müxalifət də daxil siyasi fiqurlar hesab edirlər ki, Qərb onlardan üz çevirib.
-- Gülen barədə müxtəlif rəydə olan Qərbdən fərqli olaraq bugünün Türkiyəsində, deyəsən əksəriyyət antiçevriliş, antigülen cəbhəsindədir.
-- Türkiyə hökumətinin Pensilvaniyada yaşayan Gülenin ekstradisiyası üçün Birləşmiş Ştatlara müraciəti indi Ankara və Vaşinqton arasında başlıca mübahisə mövzusudur və guya hər şey Obama administrasiyasının qərarından asılıdır. Türklər inanırlar ki, Vaşinqton bunu edə bilər, lakin siyasi səbəblərə görə bunu etməyə həvəssizdir.
-- Üstəlik bəzi radikal və islami düşüncəli siyasi və media fiqurları belə bir şayiələrin yayılması və hətta yaradılması ilə məşğuldurlar ki, guya çevriliş cəhdinin arxasında Birləşmiş Ştatlar, MKİ və ya Pentaqon olub. Qara “PR” o qədər güclüdür kİ, hətta prezident Obama da daxil, rəsmilərin bəyənatları vəziyyəti yoluna qoya bilməyib.
-- Bu arada, Sputnik də daxil Rusiya mediası belə bir şayiə kampaniyası aparır ki, “Gülen ekstradisiya olunmayacaq, çünki o Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin agentidir”. Türkiyədə bəziləri bu şayiələrə inanmış kimi görünürlər.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • LEQAL QUMAR: Azərlotoreya yarıtmışdı ki, kazinolar da yarıtsın? - GÖZÜMÜZ QORXUB...
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • BUNUN NƏYİ İXTİSAR OLDU Kİ? - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • “Yaxın Şərqdə münaqişənin tam bitəcəyini, sülhün bərqərar olacağını iddia etmək doğru deyil” - deputat
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
| • Qadın sərnişinlərə "padxod" edən daha bir taksi sürücüsü tutuldu - ŞOK GÖRÜNTÜLƏR
Bu gün, 12:30 |
|
|
|
| • Ermənistan MTX keşiş Baqrat Qalstanyanı saxlayıb
Bu gün, 12:27 |
|
|
|
| • Mülayim cənub küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Arkoz Holdinq... ÇOBANLARA QARŞI! - İşləsələr də, pullarını ala bilmirlər...
Bu gün, 12:23 |
|
|
|
| • BƏƏ-dən 190 min manatlıq qızıl gətirməkdə təqsirləndirilən DGK-nın sabiq vəzifəli şəxsləri azadlığa buraxılıb
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
| • Tramp savaşa DUR dedi... DURDU! - Sülhə OL desə... OLACAQMI?
Bu gün, 12:19 |
|
|
|
| • Mürsəl İbrahimova “general-mayor” ali hərbi rütbəsi verildi - SƏRƏNCAM
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
| • Prezident onlara “general-mayor” rütbəsi verdi - ADLAR
Bu gün, 11:17 |
|
|
|
| • Prezident sərəncam imzaladı - ONLARI TƏLTİF ETDİ
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
| • Məhkəmə sabiq bələdiyyə sədrinə 9 il həbs cəzası verdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • Bakıda icra başçısı birinci müavinini işdən çıxardı - ƏMR
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı müğənninin rus sevgilisi - FOTO
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
| • SEPAH və ETTELAAT yeni qurum yaradır
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
| • Ermənistanda hakimiyyəti ələ keçirmək planı pozulub - Paşinyan
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • Atası da həbs edilmiş şirkət rəhbəri ilə bağlı QƏRAR
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • Qazilər dərmansız qalıb: Sakitləşdirici dərmanlar 2 aydır verilmir - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • Paşinyanın Ərdoğanla söhbəti: Rusiya bazası Ermənistandan, Ağrı gerbdən çıxarılacaq - İLGİNC
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • BU DA BU: Fələstində erməni xarici işlər naziri təyin edildi - Azərbaycanı tənqid edənlər SUSUR...
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Qanunsuz olaraq belə işçiləri yüngül işlə təmin etməkdən imtina edirlər... - AXI NİYƏ?
Bu gün, 09:57 |
|
|
|
| • Paşinyan komandasına xəbərdarlıq etdi: Hazır olun, tezliklə... - “İravunk”
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • İnvestisiya şirkətinin səhmdarı Müşahidə Şurasına sədrliyi başqa şəxsə həvalə edir - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Xəyal Rzaya ağır itki üz verib
Bu gün, 09:43 |
|
|
|
| • “İnşaat Konstruksiyaları” daha biri ili ZƏRƏRLƏ BAŞA VURDU - HESABAT
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • Polis revanşist və irqçi keşiş Baqratın iqamətgahında axtarışa başladı... - "ArmTimes"
Bu gün, 09:38 |
|
|
|
| • Evə girib qadına seksual hərəkətlər edən azərbaycanlıya HÖKM OXUNDU - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:35 |
|
|
|
| • Amerika Bakıdakıl səfirliyinin qapılarını MÖHKƏMCƏ BAĞLADI... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
| • İsrail-İran SAVAŞI BİTDİMİ? - Görünəni odur ki... YOX!
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • Eldar Quliyevə qarşı ŞOK İTTİHAM - GÖRÜN NƏ OYUNLARDAN ÇIXIB Kİ...
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
| • "Bir Qazinin əziyyətlə qazandığı pul sizə görə itirildi..." - Qarabaö Qazisi şikayətçidir...
Bu gün, 09:10 |
|
|
|
| • Kremlin `K` variantı... - Görünəni odur ki...
Bu gün, 09:00 |
|
|
|
| • Bu, dələduzluq deyil... BƏS NƏDİR? - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • KONTAKT HOME hamını BOĞAZA YIĞIB - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 08:51 |
|
|
|
| • Referendum üçün gerisayım BAŞLADI - AKTUAL
Bu gün, 08:44 |
|
|
|
| • Afaq Əliyeva haqqında daha bir ŞOK İDDİA: Şagirdləri 5 ildir sinifdə saxlayırmış - ortada dəlil var, sübut var...
Bu gün, 07:42 |
|
|
|
| • Ağstafada yaşıllığı gözgörəsi məhv edirlər - VİDEOFAKT
Bu gün, 07:35 |
|
|
|
| • Qağayılar XƏBƏR VERİR: Xəzər ÇİRKAB İÇİNDƏDİR... - VİDEO
Bu gün, 07:18 |
|
|
|
| • "Mənim ailəmdə heç kimin məhkumluğu yoxdur, siyasi fəaliyyəti yoxdur" - GİLEY
Bu gün, 07:13 |
|
|
|
| • “Coffeemania Next” külli miqdarda vergi borcu üzə çıxdı - FOTOFAKT
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • "Monitorinqlər “statistik hesabat” səviyyəsindən yuxarı qalxa bilmir" - FAKT BUDUR!
Bu gün, 07:00 |
|
|
|
| • Qadağa və cərimələr başlayır: Mollalar, sadlıq evləri, qızdan 5 yaş böyük oğlan və daha nələr.... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • Gəncədə abadlaşdırma üçün 191 min manatlıq satınalma – qalib 10 manatlıq şirkət
Bu gün, 06:55 |
|
|
|
| • "Aşağı bal yığan müəllimlər məktəbdə qalmamalıdır" - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 06:52 |
|
|
|
| • İranla İsrail arasında savaşın dayanması sülh deyil, nəfəs fasiləsidir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:48 |
|
|
|
| • İranda təşviş: azərbaycanlılar silah istəyir! – Yeni müharibə başlaya bilər
Bu gün, 06:45 |
|
|
|
| • Neftayırma Müəssisələri üzrə Yanğından Mühafizə Dəstəsində BÖYÜK YEYİNTİ - adını TENDER qoyublar... AMMA...
Bu gün, 06:41 |
|
|
|
| • Binəqədinin hər şeyə QADİR EL XANI... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • Lokal münaqişədən iri savaşa: Üçüncü Dünya müharibəsi təhlükəsi - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:08 |
|
|
|
|
