İRANDAN XƏZƏR DƏNİZİNƏ İDDİA
Tarix: 9-01-2012, 10:20 | Çap et
 ÇÖKÜŞ ƏRƏFƏSINI YAŞAYAN MOLLA REJİMİ NƏ İSTƏDİYİNİN FƏRQİNDƏ DEYİL
DİA.AZ: - İran yenə də Aərbaycana hədələrini davam etdirir. Dünənə qədər ayrı-ayrı dövlət adamlarının, ayətullahlarının dili ilə Azərbaycan dövlətini təhdid edən fars-molla rejimi son günlər rəsmi Bakını tarixi Türkmənçay müqaviləsini poza biləcəyi ilə təhdid edir. Əslində, çar Rusiyası ilə o zamankı Səfəvi hakimiyyəti arasında əldə olunmuş bu müqavilənin pozulmasının hələ kimə baha başa gələcəyini dəqiq söyləmək mümkün deyil. Çünki məhz bu müqavilə ilə Azərbaycan ikiyə bölünüb və bu müqavilənin pozulması illərdir Azərbaycan türkünün arzusudur. Çünki bizlər bir millət olaraq ərazi və milli bütünlüyümüzün qarşısında məhz bu müqaviləni baryer kimi qəbul edirik.
Təbii ki, müstəqil Azərbaycanı öz ərazisi kimi qəbul edən İrandakı molla hakimiyyəti «Türkmənçay müqaviləsini ləğv edəcəyik» dediyi zaman tamam fərqli mövqedə dayanır. Yəni onlar bunu Azərbaycana ərazi iddiası kimi qəbul edirlər.
Son günlər isə rəsmi Tehran Azərbaycana qarşı daha bir ərazi iddiası səsləndirib. Bu dəfə Təbriz Azad Universitetinin professoru Doktor Müvəssəqinin dili ilə fikirlərini satdıran iranlı mollalar Azərbaycanın, eləcə də Türkmənistanla Qazaxıstanın da Xəzər sularındakı payına iddia edirlər. «Xəzər dənizi 1982-ci il Konvensiyasına tabe olmayıb və onun şəraiti İran və Rusiya arasındakı müqavilələrə tabedir» deyən molla rejiminin xüsusi xidmət orqanları tərəfindən yayılan təbliğat materialında aşağıdakılar bildirilir: «''Xəzər Dənizinin Hüquqi Rejimi'' elmi iclası çərşənbə günü sübh saat 9:30-da Təbriz Azad İslam Universitetinin Hüquq və Siyasi Elmlər kollecində keçirildi. İclasın başlanğıcında Aran Mədəniyyət və Araşdırmalar İnsitutunun müdiri Həsən Qulu və doktor Cəmşidi Rad iclasın keçirilmə səbəbləri barədə açıqlama verdilər və İranın 50 faiz payını bu iclasın ən mühüm hədəfi olduğunu bildirdilər.
İclasın davamında Təbriz Azad Universitetinin professoru Müvəssəqi Xəzər dənizininin tarixi barədəki məqaləsini iclasa təqdim etməklə yanaşı, bu dənizə xas olan məlumatları açıqladı.
Doktor Müvəssəqi vurğuladı: İranın Xəzər dənizi sahilində uzunluğu 640 km-dir. Xəzər dənizi 1982-ci il Konvensiyasına tabe olmayıb və onun şəraiti İran və Rusiya arasındakı müqavilələrə tabedir.Hazırda o okean səviyyəsində təqribən 28 metr aşağıdır.
Doktor Müvəssəqi 1921-ci ildə bağlanan müqaviləyə əsasən dənizdə İranın hərbi gəmilərin üzə bilməsinə işarə edərək dedi: "Dünyanın ilk ən böyük gölü Mazandaran gölüdür və onu dəniz adlandırırlar. Bu göl öz yüksəkliyinə görə ikinci yerdə dayanır və gölün sahəsi dünyadakı bütün göllərin ümumi sahəsinin 44%-nə bərabərdir. Onun dərinliyi şimaldan cənuba tərəf artır və neft ehtiyatlarına görə dünyada üçüncü yerdə durur".
Doktor Müvəssəqi çıxışıının davamında Cenevrə Konvensiyasına əsasən, İranın Xəzər dənizində payının 50 faiz olmasını da vurğuladı.
Beynəlxalq ümumi və konvensiya hüquqları əsasənda bağlanmış beynəlxalq nümunələrə görə 2-3 sahil dövləti arasındakı göl və ya bağlı dəniz statusları sahil dövlətləri arasında iki tərəfli və ya üçtərəfli müavilələr vasitəsilə təyin olunur. Ən ümdə və tanınmış prinsip sahilyanı dövlətlərin prinsiplər əsasında razılığa gəlmələridir. Misal olaraq Fransa və İsveçrə arasında yerləşən Cenevrə gölünü göstərmək olar. 1816-cı ildə bağlanmış müqavilə əsasında bölünmüş və idarə olunur. Həmçinin müxtəlif beynəlxalq müqavilələr əsasında bölünmüş ABŞ və Kanada arasında yerləşən 5 gölünü, 1920-ci ildə SSRİ və Finlandiya arasında idarə olunan Laduka gölünü götürmək olar.
Beynəlxalq hüquq alimlərinin əksəriyyəti bu barədə yekdildirlər və beynəlxalq hüquqda bu nəzər birliyi doktrina adlanır».
Hər halda, bu məlumatla İranın nə istədiyini təxmin etmək asandır.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Pakistanlı jurnalistin Hindistanla müharibə mesajı ortaya çıxdı – Zəngəzur detalı
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • Hindistan bizi boykot edir: BƏS BİZ? - "Azərbaycandan heç kimə heç bir təhlükə yoxdur"
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • "Rusiyaya nota verilməlidir" - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
| • Fransanın Ermənistana dəstəyi təəccüblü deyil... - ÇÜNKİ...
Bu gün, 10:05 |
|
|
|
| • İşçi buna görə məsuliyyət daşıyır... - Ekspert danışır...
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • "Özümə qapanmışdım, depressiyaya düşmüşdüm" - VİDEO
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Yardımlıda cinsi zorakılığa məruz qalan qız və qardaşı sığınacağa yerləşdirildi - AÇIQLAMA
Bu gün, 09:33 |
|
|
|
| • Naxçıvan səhiyyəsində OYUNBAZLIQ... - "...vaxtında Ceyhunu qəşəng yedirdib"
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • DSK sədri vəfat etdi - FOTO
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Kadırov getsə, yerinə kim gələcək? - Oğlu, yoxsa döyüş komandiri?
Bu gün, 09:14 |
|
|
|
| • İşçilərin şəxsi həyatının toxunulmazlığı... - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • "Paşinyan bunu etsə, Ermənistan üçün ağır müharibə baş verəcək" - ŞƏRH
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
| • Qarabağ Qazisi Prezidentdən KÖMƏK İSTƏYİR - VİDEOMÜRACİƏT
Bu gün, 08:22 |
|
|
|
| • Hindistan təcavüzünü Pakistan necə önləyir? - Uçurumun astanasında...
Bu gün, 07:35 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistanda bir aviabazanı sıradan çıxarıb
Bu gün, 07:21 |
|
|
|
| • "Efirim canlı olduğu üçün yanında ola bilmədim"
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • Trampın Qrenlandiya ilə bağlı yeni planı: Bu dəfə fərqli... - “Röyters”
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • Paşinyanın kreslosu laxlayır: Ya koalisiya, ya məğlubiyyət - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 06:58 |
|
|
|
| • "Başlarına bir iş gələrsə kim cavabdeh olacaq?" - ETİRAZ
Bu gün, 06:55 |
|
|
|
| • Ermənistanda ACINACAQLI DURUM - Rəqəmlərin gözü ilə...
Bu gün, 06:43 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistanın vacib obyektlərini sıradan çıxarıb
Bu gün, 06:39 |
|
|
|
| • Pakistan kiberhücumla Hindistanı işıqsız qoydu - “Geo” telekanalı
Bu gün, 06:31 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistandan gələ biləcək hücumlara görə hava məkanını bağlayıb
Bu gün, 06:28 |
|
|
|
| • TƏBİB kimsəni SAYA SALMIR - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 06:26 |
|
|
|
| • "Mənim kimi neçə ailənin çörəyini kəsiblər..." - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 06:18 |
|
|
|
| • Qaradağın abadlaşması üçün 721 minlik layihə suya düşdü - TENDER NİYƏ LƏĞV EDİLDİ?
Bu gün, 06:14 |
|
|
|
| • Dünyanın böyük gücü Zəngəzur dəhlizində - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 06:11 |
|
|
|
| • Gömrük qapılarını kimlərə əmanət etmişik: OĞRULARA? - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 06:07 |
|
|
|
| • "Kontakt Home"da müştəriləri belə aldadırlar... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 06:02 |
|
|
|
| • 32 minə bir həkim hazırlanırsa: Müalicə üçün niyə xaricə gedirik? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 05:43 |
|
|
|
| • Biz İranla dost ola bilmərik... - NƏ QƏDƏR Kİ...
Bu gün, 05:34 |
|
|
|
| • "Temu"nun qiymətləri niyə ucuzdur? - Rəqabət, yoxsa tələ?
Bu gün, 05:29 |
|
|
|
| • Əbədi dostluq? – Qərb arzusu, Moskva asılılığı
Bu gün, 05:25 |
|
|
|
| • “Yağlı” müştərilərin soyulması: Kart məlumatları oğrulara satılır? – Problemin izi ilə
Bu gün, 05:22 |
|
|
|
| • ABŞ və Çin ticarət sazişi bağlayır
Bu gün, 05:19 |
|
|
|
| • "Oğlanlar var ki, boyu 2 metrdir, Dərnəgüldə körpünün altında dayanır..."
Bu gün, 05:15 |
|
|
|
| • Pakistan Hindistana qarşı genişmiqyaslı hərbi əməliyyata başlayıb - KİV
Bu gün, 05:12 |
|
|
|
| • “Xəzər Avtonəqliyyat” ASC-nin səhmdarları - TOPLANIR
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • Azərbaycanın çay şirkətində yığıncaq olacaq
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Fransa tarixə tüpürdü: - Qələbəni qazananı yox, xoşuna gələni dəvət etdi
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • "Xaçmaz-Şərab” ASC-nin səhmdarlarının növbəti ümumi yığıncağı keçiriləcək
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • “İlham Əliyevin 9 may paradına getməmək haqda qərarı doğru və təqdirəlayiq addımdı, amma..." - Mirmahmud Mirəlioğlu
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • "Onun Xalq Teatrı vardı və mən həmin teatrın üzvü olmuşam"
Dünən, 17:51 |
|
|
|
| • Azərbaycan neftin ucuzlaşmasına necə HAZIRLAŞIR... - ARAŞDIRMA
Dünən, 17:48 |
|
|
|
| • Mövzu yanlış anlaşılır, məsələ hüquqi müstəvidə tamam başqa məzmun daşıyır - AKTUAL
Dünən, 17:45 |
|
|
|
| • Bakıda Almaniya və Rusiya arasında gizli görüş keçirilib? - KİV
Dünən, 17:43 |
|
|
|
| • Pakistanda müharibə hazırlığı: - Xəstəxanalar yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirildi
Dünən, 17:23 |
|
|
|
| • Şiraz Ermənistan şəhəri ilə “qardaşlaşacaq”
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • "Vasif Məhərrəmlinin yaşayışı məndən əskik deyil"
Dünən, 16:22 |
|
|
|
| • Naxçıvanda 13 milyona sağlamlıq mərkəzi tikiləcək - TENDER KEÇİRİLİR
Dünən, 16:17 |
|
|
|
|
