Misir Mərdanov rus “sektoru”ndan danışdı: - “Nazir olanda, mənim üçün çox ağır oldu”
Keçmiş postsovet ölkələrindən Estoniyada rus dili təhsil metodikasından çıxarılır.
Eston rəsmilər 2030-cu ilədək rus dilinin tədrisini sadəcə xarici dil fənni statusuna endirəcək. Bu ölkədə fikir ayrılığının yaranmasına səbəb olub.
Gənc nəsil bu addımı dəstəkləsə də, orta və yaşlı nəsil sözügedən addımı dəstəkləmir. Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanda xarici dildə olan məktəblərin sırasında rusdilli məktəblərin sayı daha çoxdur. Bu gün ölkədə 300-ə qədər məktəbdə təhsil rus və Azərbaycan bölməsi üzrə paralel şəkildə, 17 məktəbdə isə təhsil yalnız rus dilində aparılır.
Həmin rusdilli məktəblər dövlət büdcəsindən maliyyələşir. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən digər dildə olan məktəblər isə əsasən ödənişlidir.
Məlumata görə, hazırda ümumilikdə orta məktəblərin 7,6 %-də təhsil rus dilindədir. Ümumilikdə təhsil alan uşaqların 6,3 %-i rus dilində oxuyur.
Orta məktəblərdə 450 min uşağa rus dili xarici dil kimi tədris edilir. Bu isə ümumi şagirdlərin 32 %-i deməkdir.
Ekspertlər deyirlər ki, ölkədə xarici dillərə eyni yanaşılmalı, rus dilində olan məktəblərin sayı digər dillərdə olan məktəblərdən çox olmamalı, onlara yaradılan şərait bərabərləşdirilməlidir.
Ümumiyyətlə, rus dilində icbari təhsil qadağan edilə bilərmi?
1998-2013-cü illərdə təhsil naziri olmuş, hazırda Elm və Təhsil Nazirliyinin Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun rəhbəri, professor Misir Mərdanov "Cebheinfo.az"-a məsələ ilə bağlı fikirlərini bildirib:
"Mən təhsil naziri vəzifəsində işləyəndə rus dilini məktəblərdə xarici dil kimi keçməyə başladıq. O, mənim üçün çox ağır bir məsələ oldu. Çünki rus dili dərsi deyən çox sayda müəllimlər ixtisara düşməli oldu və biz bu prosesi yaşadıq. Bu gün ölkədə fəaliyyət göstərən, təlimi Azərbaycan dilində olan məktəblərdə rus dili xarici dil kimi öyrənilir və bu, problem deyil.
Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və "Təhsil haqqında" Qanunda yazılıb ki, ümumtəhsil məktəblərində təhsil dövlət dilində olmalıdır. Ancaq orada qeyd edilir ki, valideynlər və müəyyən qruplar övladlarının başqa dildə təhsil almasını istəsə, onlara şərait yaradılmalıdır. O baxımdam , ölkəmizdə rusdilli, ingilisdilli məktəblər də var.
Bunlar ümumilikdə çox deyil. Mən belə halların olmasını müsbət hesab edirəm. O da bir faktdır təlim rus dilində olan məktəblərin sayı, təlimi ingilis dilində olan məktəblərdən çoxdur. Bu da o işin təşkili ilə bağlıdır və təbiidir. Çünki keçmişdə bizim məktəblərin böyük əksəriyyəti təlimi rus dilində aparırdı”.
Keçmiş nazir deyib ki, indi onların sayı azalıb:
“Hazırda da təlimi rus dilində aparan məktəblər var, mən onların sayını dəqiq deyə bilmərəm. O da doğrudur ki, təlimi ingilis dilində olan məktəblər ödənişlidir, rus dilində olanlar isə dövlət məktəbləridir.
İngilis dilində olan məktəblərin ödənişli olması isə özəl olması ilə bağlıdır. İmkanı olan insanlar o məktəbi açır. Rus dilində olan məktəblərə özəl olmasıyla bağlı də şərt qoyulması başqa məsələdir”.
M.Mərdanov ölkəmizdə rus dilinin geniş yayılması fikri ilə razılaşmır:
“Əsasən Bakı, bir də ola bilər bəzi şəhərlərimizdə vətəndaşların müəyyən hissəsi rus dilində danışır. Mən şəxsən hər bir Azərbaycan vətəndaşının ilk növbədə öz ana dilini mükəmməl bilməsinin tərəfdarıyam. Öz ana dilini mükəmməl biləndən sonra neçə xarici dil bilsə onun və vətənin xeyrinədir".
Ailədə rus dilində danışılması və uşaqlarını da rus dilində məktəblərdə təhsil almasına gəldikdə isə professor deyir ki, şəxsən bunun tərəfdarı deyil:
"Mənim övladlarım da, nəvələrim də təhsili Azərbaycan dilində alıblar. Mən bununla fəxr edirəm. Övladını rus dilində olan məktəbə qoyan valideyn varsa ki, bu, onun öz işidir. Ancaq Azərbaycan vətəndaşının Azərbaycan dilini bilməməsini mən çox mənfi hal hesab edirəm. Nazir işlədiyim dövrdə də iradlarımı bildirmişəm. Azərbaycanda yaşayıb, onun çörəyini yeyib, onun hesabına böyük mənsəb, vəzifə sahibi olmuş, ancaq Azərbaycan dilini bilməyən adamlara görkəmli şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin şeiri ilə cavab verə bilərsiniz".
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Rusiya Ermənistanı xilas edə bilmədi, Qərb də xilas edə bilməyəcək” - FAKT BUDUR!
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • “Gəncə Təmir Quraşdırma” ASC səhmdarlarını - YIĞINCAĞA ÇAĞIRIR
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Trampdan gözlənilməz əmr: - “Bu, Putini çox sevindirəcək”
Bu gün, 18:30 |
|
|
|
| • "O, dünyaya ona görə gəlib ki, mütləq mənə baxsın?"
Bu gün, 18:15 |
|
|
|
| • Bakıda oğlu həbsdə olan süpürgəçinin başına iş açdılar - 26 min manat...
Bu gün, 18:14 |
|
|
|
| • Aİ Rusiyaya qarşı 17-ci sanksiyalar paketi hazırlayacaq - Kallas
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Fransa səfirinin siyasi hiyləgərliyi: Bu dəfə tələyə özü düşəcək - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 17:59 |
|
|
|
| • Azərbaycana smartfonlar hansı ölkələrdən və neçəyə gətirilib? - SİYAHI
Bu gün, 17:52 |
|
|
|
| • "İrəvan Bakı ilə sülh bağlamayacaq, bu, Ermənistan üçün ciddi problem yaradacaq" - Areşevdən XƏBƏRDARLIQ
Bu gün, 17:50 |
|
|
|
| • Həsən Kürü intihara vadar edən səbəb: Qumarda borclandığı şəxs də orada olub - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:37 |
|
|
|
| • Azərbaycanda türkəçarə adıyla qadınlara təcavüz edilib - Filmə çevrilən dəhşətli olay
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Azərbaycanla Gürcüstanın quru sərhədləri AÇILA BİLƏR - AÇIQLAMA
Bu gün, 17:31 |
|
|
|
| • Tramp Yunanıstandakı bazanı ləğv edir
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • Ermənistanın "İctimai" radiosu dövlət himnini ixtisar etdi - VİDEO
Bu gün, 17:21 |
|
|
|
| • Sanksiyalar siyahısında erməninin də adı var
Bu gün, 17:15 |
|
|
|
| • Bakıda SPİRT KABUSU: ölənlərdən ikisi qadındır - SOS
Bu gün, 17:13 |
|
|
|
| • “Onda tut və zoğal arağı içənlərin hamısı ölməlidir?” - PROFESSOR
Bu gün, 17:07 |
|
|
|
| • Aktau TERORUndan 2 ay keçdi: Rusiya inadından dönmür - AKTUAL
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Pakistan ən ağır sınaqlarda qürurla Azərbaycanın yanında olub - ŞƏRH
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Nəsimi rayonunda polis əməliyyatları: - 20 kq narkotik dövriyyədən çıxarılıb
Bu gün, 16:53 |
|
|
|
| • Gömrükdən büdcəyə daxil olan vəsaitlərin idxala nisbəti kəskin azalıb
Bu gün, 16:50 |
|
|
|
| • Müdafiə Sənayesi Nazirliyi 300 minlik Toyota və BMW alır - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • “Tramp Rusiyaya qarşı gizli plan hazırlayır” – Moskva kartları açdı
Bu gün, 16:39 |
|
|
|
| • Kərə yağı günü-gündən bahalaşır: niyə idxaldan asılıyıq? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 16:36 |
|
|
|
| • Ermənilərin təxribatı baş tutmadı: Cengizin transferinə mane ola bilmədilər - DETALLAR
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • "Oğuz-Məişət" ASC-nin səhmdarları - TOPLANIR
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • Neftçala İcra Hakimiyyəti “Avtoyoltikintiservis” MMC ilə rayonda yolları hansı üsullarla təmir edirlər - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • “Buna görə bəzən övladlarım da mənə irad tutur”
Bu gün, 16:17 |
|
|
|
| • Deputatdan Ayaz Salayevə ağır sözlər: - “Manqurt…”
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Qaradağ və Şirvana yeni polis rəisi dəyin olundu - ƏMR
Bu gün, 16:08 |
|
|
|
| • "Rabitəbank"da yeni baş direktor təyin edilib - ƏMR
Bu gün, 16:06 |
|
|
|
| • Xocalı soyqırımını etiraf edən erməni generalın sözlərini yenidən ictimailəşdirən gürcü bloger ölümlə təhdid olunur - VİDEO
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • Martın 10-a qədər... - Ekstrasensdən proqnoz
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • 2.5 milyon manatlıq “Aqroinnova” şirkəti kapitalını azaldır
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • Zaqatalada “Makler İsa” ilə bacarmırlar - “200 mini Qurban Qurbanovun qardaşı vermişdi”
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • Zelenski "gizli kartları" niyə açdı? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • MİDA-nın 5 aylıq tender məlumatları niyə yoxa çıxıb? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • “Gold Məkan” üçün NƏ QANUN VAR... NƏ QAYDA... - BU DA FAKT!
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • Moskva ilə Kiyev Kursk vilayəti sakinlərinin təxliyəsi ilə bağlı razılıq əldə edib
Bu gün, 14:49 |
|
|
|
| • "Hara müraciət edirəmsə, heç bir köməklik olunmur...." - GİLEY
Bu gün, 14:48 |
|
|
|
| • Ukrayna və Avropa danışıqlar masası arxasında olmalıdır - Zelenski
Bu gün, 14:31 |
|
|
|
| • Avropa İttifaqının “missiya”sı bölgədən nə vaxt çıxacaq? - AKTUAL
Bu gün, 14:26 |
|
|
|
| • Kişiyə arvadının sevgilisi tələb qoydu, gecəyarısı qanlı olay baş verdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:25 |
|
|
|
| • Əmrullayevdən anlaşılmaz QAR QƏRARI... - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 14:22 |
|
|
|
| • “Aztech and Tegeta Motors”un rəhbəri dəyişib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 14:17 |
|
|
|
| • Yarım milyonluq “Büllur” ASC-nin səhmdarı ləğv qərarı verdi - NÖVBƏDƏNKƏNAR YIĞINCAQ
Bu gün, 14:12 |
|
|
|
| • Almaniyanın yeni hökumətinin Rusiyaya yanaşmasının dəyişəcəyinə ümid edirik - Peskov
Bu gün, 14:11 |
|
|
|
| • Fərid Hüseynovu Ramin Abdullayev təkrar işə götürüb: Əcəba niyə? - İLGİNC GƏLİŞMƏ
Bu gün, 14:05 |
|
|
|
| • "Münasibətlərdə gərginliklər ola bilər, olur da... - Amma ABŞ heç vaxt buna getməz"
Bu gün, 13:57 |
|
|
|
| • "Oğurluq etmə" sözünə qıcıqlandı, 2 viski oğurladı - 2 aylıq həbs olundu
Bu gün, 13:55 |
|
|
|
|
