Hakerlər kimlərdir? – “Qara papaqlı” və “Ağ papaqlı”ların FƏRQİ
Hakerlər kompüter sistemləri və şəbəkələrinə icazəsiz daxil olaraq müxtəlif məqsədlər üçün fəaliyyət göstərən şəxslərdir.
Lent.az onların fəaliyyəti və istifadə etdikləri metodlar haqqında bəzi maraqlı məqamları sizlərə təqdim edir:
Hakerlərin fəaliyyət növləri:
Qara papaqlı hakerlər (Black Hat Hackers): Bu hakerlər şəxsi mənfəət, məlumat oğurluğu və ya sistemlərə zərər vermək məqsədi ilə qanunsuz fəaliyyət göstərirlər. Onlar zərərli proqramlar (malware), fişinq hücumları və DDoS hücumları kimi metodlardan istifadə edirlər.
Ağ papaqlı hakerlər (White Hat Hackers): Etik hakerlər olaraq da bilinən bu qrup, sistemlərin təhlükəsizlik zəifliklərini aşkar etmək və onları aradan qaldırmaq üçün çalışırlar. Onlar təşkilatlar tərəfindən kibertəhlükəsizlik üzrə mütəxəssis kimi işə götürülürlər.
Hakerlərin istifadə etdiyi metodlar:
Zəifliklərin Aşkarlanması və istismarı: Hakerlər proqram təminatları və sistemlərdəki zəiflikləri müəyyən edərək, bu boşluqlardan faydalanırlar. Bu məqsədlə müxtəlif alətlər və texnikalardan istifadə edirlər.
Gizlilik və Anonimlik: Hücumlarını həyata keçirərkən izlərini gizlətmək üçün VPN, proxy serverlər və digər anonimlik vasitələrindən istifadə edirlər.
Sosial mühəndislik: İnsanları manipulyasiya edərək məxfi məlumatları əldə etmək üçün sosial mühəndislik texnikalarından istifadə edirlər. Məsələn, fişinq hücumları ilə istifadəçiləri aldatmaq bu metodlardan biridir.
Məşhur Haker hücumları və qrupları:
Dövlət Dəstəyi ilə Hakerlər: Bəzi haker qrupları hökumətlər tərəfindən dəstəklənir və kibercasusluq, təxribat və ya kibermüharibə məqsədləri üçün fəaliyyət göstərirlər.
Tarixi Hücumlar: 1903-cü ildə britaniyalı Nevil Maskelayn, Qulyelmo Markoninin simsiz teleqraf nümayişini pozaraq ilk haker hücumlarından birini həyata keçirmişdir.
Hakerlərə qorunmaq üçün aşağıdakı tədbirləri görmək vacibdir:
1. Güclü və unikal şifrələrdən istifadə edin:
Mürəkkəb şifrələr yaradın:
Böyük və kiçik hərflər, rəqəmlər və xüsusi simvollardan ibarət ən azı 12 simvolluq şifrələr seçin.
Fərqli hesablar üçün müxtəlif şifrələr:
Hər bir onlayn hesab üçün unikal şifrə istifadə edin ki, bir hesabın sındırılması digər hesabların təhlükəsizliyini təhdid etməsin.
Şifrə menecerlərindən istifadə edin:
Şifrələrinizi yadda saxlamaq və idarə etmək üçün etibarlı şifrə menecerlərindən faydalanın.
2. İki faktorlu doğrulamanı (2FA) aktivləşdirin:
Əlavə təhlükəsizlik qatı:
Hesablarınıza giriş zamanı əlavə təsdiq tələb edən 2FA funksiyasını aktiv edin. Bu, hakerlərin hesablarınıza icazəsiz daxil olmasını çətinləşdirir.
3. Proqram təminatını mütəmadi yeniləyin:
Ən son versiyalardan istifadə:
Əməliyyat sistemləri, tətbiqlər və antivirus proqramlarını daim yeniləyərək, məlum zəifliklərdən qorunun.
4.Şübhəli mesaj və keçidlərə diqqət edin:
Fişinq hücumlarına qarşı ehtiyatlı olun:
Naməlum və ya şübhəli mənbələrdən gələn e-poçt və mesajlardakı keçidlərə klikləməyin və ya əlavələri yükləməyin.
URL-ləri yoxlayın:
Keçidlərə klikləmədən əvvəl URL-lərin düzgünlüyünü və etibarlılığını yoxlayın.
5. İctimai Wi-Fi şəbəkələrində ehtiyatlı olun:
VPN İstifadə edin:
İctimai Wi-Fi şəbəkələrinə qoşularkən məlumatlarınızı şifrələmək üçün Virtual Şəxsi şəbəkə (VPN) xidmətlərindən istifadə edin.
6. Məxfilik parametrlərini tənzimləyin:
Sosial media hesabları:
Şəxsi məlumatlarınızı qorumaq üçün məxfilik parametrlərinizi nəzərdən keçirin və lazım olduqda dəyişdirin.
İstifadə Olunmayan Hesabları Silin:
Artıq istifadə etmədiyiniz onlayn hesabları ləğv edin ki, məlumatlarınızın sızma riski azalsın.
7. Antivirus və Antimalware proqramlarından istifadə edin:
Cihazlarınızı qoruyun:
Etibarlı təhlükəsizlik proqramları quraşdıraraq, cihazlarınızı zərərli proqramlardan və haker hücumlarından qoruyun.
8. Məlumatların ehtiyat nüsxəsini yaradın:
Daimi yedəkləmə:
Vacib məlumatlarınızı mütəmadi olaraq xarici yaddaş qurğularına və ya etibarlı bulud xidmətlərinə yedəkləyin.
9. Təhlükəsizlik maarifləndirilməsi:
Kibertəhlükəsizlik təhdidləri və qorunma üsulları haqqında məlumatlı olmaq üçün müvafiq təlimlərdə iştirak edin və ya etibarlı mənbələrdən məlumat əldə edin. Bu tədbirləri həyata keçirməklə, hakerlərin hücumlarından qorunmaq və şəxsi məlumatlarınızın təhlükəsizliyini təmin etmək mümkündür.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • İrəvan Bakının tələbləri ilə razılaşdı: Paşinyan vaxt qazanır? - AKTUAL
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Konstitusiya dəyişikliyi Azərbaycan və Ermənistanı sülhə yaxınlaşdıra bilər - GÖZLƏNTİ
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Ukrayna təbii sərvətlərə dair saziş layihəsini ABŞ-yə göndərib - TASS
Bu gün, 18:07 |
|
|
|
| • Putin yenə “Oreşnik”dən danışdı: - Günəşin temperaturu...
Bu gün, 18:06 |
|
|
|
| • Türk millətinin bir adı, bir dili var, o da bəllidir - Akif Aşırlı
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
| • İrəvan məhkəməsi Merdzavanda atışma işi üzrə beşinci fiqurantı həbs edib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusunda psixoloqlarla növbəti təlim keçirilib
Bu gün, 17:55 |
|
|
|
| • Xaçmazın icra başçısı 15 yaşı tamam olan şəhid övladı ilə görüşüb - FOTO
Bu gün, 17:52 |
|
|
|
| • Son bir ildə əsas ərzaq məhsullarının qiyməti necə dəyişib? - SİYAHI
Bu gün, 17:49 |
|
|
|
| • İrəvan Qərbə ümidini itirir, sülh masasına qayıdır: - Ermənistanın taleyi artıq Bakıda həll olunur
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • “Sahibkar açdığı şadlıq sarayının adını əcnəbi dildə “palace” yazır” - ETİRAZ
Bu gün, 17:42 |
|
|
|
| • Zelenski ABŞ-nin yaratdığı "canavardır" - "Axios"
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Azərbaycan mediasına kiberhücum - “Global Media Group”u kimlər hədəfə alıb?
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • “İcra hakimiyyətində adımızı “problemli qazilər” qoyublar” - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 17:21 |
|
|
|
| • Aİ Ermənistana müdafiə qabiliyyətini artırmaq üçün Avropa Sülh Fondundan yeni tranş ayırmağa hazırlaşır - DETALLAR
Bu gün, 17:11 |
|
|
|
| • Avtoqəza ilə bağlı məhkəmədə işi olanların nəzərinə - Ali Məhkəmədən qərar
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
| • “Rus dilini bilən kadrlara ehtiyac azala bilər” - deputat
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • "Abbas öz sənətindədir, mən öz sənətimdə..."
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Revanşist Qukasyan ağır vəziyyətdə xəstəxanaya yerləşdirilib - KİV
Bu gün, 16:50 |
|
|
|
| • Tramp məcburetmə əməliyyatına başlayıb: - Zelenski ABŞ-dan niyə uzaqlaşır?
Bu gün, 16:39 |
|
|
|
| • İtaliyadan Azərbaycanla bağlı qətnamə: Niyə bizsiz qəbul olundu? - DOSTLUĞUMUZ POZULUB?
Bu gün, 16:36 |
|
|
|
| • "Mənim körpə nəvələrim artıq 4 ildir ki, ac-yalavac yaşayır..." - Şəhid anasından PREZİDENTƏ MÜRACİƏT
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
| • Qara dənizdə "Natiq Əliyev” tankeri yük gəmisi ilə toqquşub - AÇIQLAMA
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
| • Zelenskinin hələ də “kükrəməsi” daha çox Avropanın digər ölkələri ilə bağlıdır... - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Bakı Moskvaya mesaj verir ki, biz dost, müttəfiq ola bilərik... - amma mən sənin kiçik qardaşın deyiləm
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Dövlətə xəyanətdə ittiham edilən Bəhruz Səmədovun məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • Təranə Qumral: “Könülə mənlə danışmağa icazə vermirlər” - VİDEO
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
| • Şahin Bağırov onu rəis təyin etdi - ƏMR
Bu gün, 15:56 |
|
|
|
| • Hərbi attaşelər Aviasiya Təmir Zavodunda olublar
Bu gün, 15:54 |
|
|
|
| • SOCAR-da bu nə BAZARDIR... BU NƏ YIĞIMDIR? - "Bu məsələlərlə bağlı şikayətlər olsa da..."
Bu gün, 15:52 |
|
|
|
| • “Nisə haqda danışmağıma peşman oldum, sağ ikən gəlsin, öləndə yasıma onsuz da gələcək”
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
| • “Melissa Park”a xəbərdarlıq edildi – Sakinlərin hüquqları pozulub
Bu gün, 15:46 |
|
|
|
| • Qaib yazılmır, axşam dərsləri ləğv edilib - Qarlı havada universitetlərdə...
Bu gün, 15:19 |
|
|
|
| • Nikol bu şəhər uğrunda savaşa başladı: - xüsusi təyinatlılar yeridir
Bu gün, 15:15 |
|
|
|
| • “Nar” “Böyük Qayıdış” mövzusunda rəsm müsabiqəsi keçirib - FOTO
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • "Mənim dediklərimi kim necə anlayır, özü bilər" - Ayaz Salayev
Bu gün, 15:04 |
|
|
|
| • Nazirlik “Grand Hotel”in sahibi ilə 1,2 milyonluq yeni müqavilə imzaladı – Ofis icarəyə götürüb
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • DİN əməkdaşları hava şəraiti ilə əlaqədar gücləndirilmiş rejimdə xidmət aparır, müraciətlərə çevik reaksiya verir
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • "Paşinyan mənim ideoloji və sinfi düşmənimdir..." - Mxitaryan
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • "Veysəloğlu" qazi və veteran əməkdaşlarına sayca 10-cu seminarı təşkil etdi - FOTO
Bu gün, 14:43 |
|
|
|
| • Ayaz Salayevin çıxışı sübut elədi ki, təhlükə realdır - RƏYLƏR
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • İşçilərini bədbəxt hadisələrdən sığorta etməyənlər cərimələnəcək - Məcəllə dəyişir
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • "Amerika silahı, maliyyə dəstəyi olmadan, Ukrayna Rusiyaya qarşı duruş gətirə bilməz" - deputat
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • "Ermənistanda hazırda Robert Köçəryanı bu hallara görə ittiham edirlər" - AÇIQLAMA
Bu gün, 13:07 |
|
|
|
| • Rus ordusu Çasov Yardakı mikrorayonu ələ keçirdi
Bu gün, 13:05 |
|
|
|
| • Ermənistanın ABŞ-dəki səfiri Pentaqonda strateji tərəfdaşlıq məsələlərini müzakirə edib
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Ukraynaya qarşı savaşan azərbaycanlının meyiti görün, HARDAN TAPILDI... - FOTO
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • "Qorxmadınız, sözünüzü dediniz, məni yaşatdınız" - VİDEO
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • Gəmilər lövbər dayanacaqlarına SIĞINDI: Neftçilər gözləməli olacaq... - FOTO
Bu gün, 12:46 |
|
|
|
| • “Baboş”a maşın alan Emin Hüseynovun dövlətə vergi borcu artır - DETALLAR
Bu gün, 12:41 |
|
|
|
|
