NATO-nun Vilnüs sammitinin nəticəsi və təxirə salınmış şahmat oyunu - NƏ BAŞ VERİR?
Tarix: 13-07-2023, 08:13 | Çap et
NATO sammiti. Yaxşıdan başlayacağam. Birincisi, heç kim Ukraynanın NATO-ya üzv ola bilməyəcəyini söyləməyə belə cəhd etmədi. Hətta Macarıstan da. Belə ki, Ukraynanın NATO-ya qəbulu ilə bağlı bəyannamədə dəqiq tarixlər yoxdur. Ancaq skeptiklərin və rusların çoxdan peyğəmbərlik etdiyi qəti etirazlar yoxdur.
İkincisi, Qoşulma üzrə Fəaliyyət Planı (MAP) olmayacaq. Xarici işlər nazirlərinin monitorinqi olacaq. Bu, MAP-dakı kimi uzun bürokratiya deyil. Nəzəri cəhətdən hər şey demokratik seçkilərin keçirilməsinə və müharibə başa çatdıqdan sonra konstitusiya azadlıqlarının pozulmamasına qədər gedə bilər.
Ancaq Ukraynanın cavab verməli olduğu aydın kriteriyalara nail olmaq indi vacibdir ki, sonradan başqa bəhanələr üçün şans olmasın.
Biz də başa düşməliyik ki, demokratik azadlıqlar və şəffaf dövlət institutları olmadan bizi heç kim NATO-ya qəbul etməyəcək. Nə səbəblərdən, bəhanələrdən asılı olmayaraq, onu bəzəmək olar.
Üçüncüsü, mühüm hərbi proqramlar (G-7, NATO) və Ukraynaya dəstək üçün əsas Qərb ölkələrinin ikitərəfli və çox konkret öhdəlikləri olacaq. ABŞ-ın Ukraynaya İsrail səviyyəsində dəstəyi çox gözəldir.
İndi pis tərəflərə keçək:
1. Hələlik rəsmi dəvət yoxdur. Qərbin rəsmi məntiqi budur ki, dəvət olsa, Rusiyanı sonsuz müharibəyə “təhrik edəcək” və nəticədə NATO ölkələrini də müharibəyə sürükləyəcək. Qərb əvvəlcə tunelin sonunda bir az işıq görmək istəyir.
2. Hələlik tarix yoxdur. Müharibə uzun müddət davam edə bilər və bundan sonra Ukraynanın NATO-ya üzv ola biləcəyi “müharibəyə son qoymaq” meyarları bəlli deyil. Bu 1991-ci il sərhədinə çıxışdırmı? Yoxsa 2014-cü ildən sonrakı vəziyyət? Yaxud da ki, Rusiyada rejim dəyişikliyi? Təbii ki, daha çoxunu deyə bilərəm. Amma gözləntilər nə qədər yüksək olarsa, “müharibəyə son qoymaq” və NATO-ya daxil olmaq perspektivi bir o qədər uzaqlaşır.
Bütün bunlardan çıxan nəticələr isə belədir: düzünü desəm, NATO-nun konsensus yolu ilə başqa bir ölkə ilə müharibə aparan, hətta nüvə ölkəsini də öz sıralarına dəvət edəcəyinə inanmaq üçün fanatik optimist olmaq lazım idi.
Müharibə Ukraynanın NATO-ya daxil olmasına ən böyük maneə olsa da, Alyansa daxil olmaq üçün zəruri olan demokratiya normaları ləğv edilməyib və ləğv edilməyəcək. Ona görə də bu, ikinci olsa da, həm də həll edilməsi lazım olan həyati bir məsələdir.
Yekun nəticə: NATO-nun Vilnüs sammiti hələ də təxirə salınmış şahmat oyununa bənzəyir. Açılış oyunu oynanıldı, lakin bütün əsas hərəkətlər hələ qarşıdadır. Onlar 2024-cü ilin aprelində Vaşinqtonda keçiriləcək növbəti sammitdə edilə bilər. Və hələ də Ukrayna üçün çox yaxşı şanslar var. Amma həm də ən azı müəyyən qədər sülh və şəffaf demokratiyaya nə qədər qəribə görünsə də, qayıdış gözləntisi ilə.
Müəllif: Sergey Taran - Politoloq, Ukrayna Beynəlxalq Demokratiyalar İnstitutunun direktoru
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Polad Həşimovun anası Mübariz Mənsimovun qonağı olub - FOTO
Bu gün, 18:24 |
|
|
|
| • ABŞ hələ də PKK-ya bağlı qruplara dəstək verir - FAKT BUDUR!
Bu gün, 18:21 |
|
|
|
| • Respublika Fənn Olimpiadalarında suallarla bağlı problemlər yaşanıb - Uşaqların, müəllimlərin əsəbini pozurlar...
Bu gün, 18:16 |
|
|
|
| • Doğuşdan 15 gün sonra xərçəng xəstəsi olduğu bilindi: Müalicəsinə 60 min lazımdır - VİDEO
Bu gün, 18:14 |
|
|
|
| • Əfv və ya amnistiya olacaq? - AKTUAL
Bu gün, 18:11 |
|
|
|
| • Almaniyanın fobiyası REALLIĞA ÇEVRİLİR – Rusiyanın növbəti hədəfi KİM OLACAQ?
Bu gün, 18:10 |
|
|
|
| • Azərbaycanda qeyri-filiz faydalı qazıntı yataqlarından istifadə sahəsində idarəetmə təkmilləşdirilir - SƏRƏNCAM
Bu gün, 17:55 |
|
|
|
| • Baydendən növbəti əfv qərarı
Bu gün, 17:51 |
|
|
|
| • 4 gün əvvəl həbsdən çıxan Qafar Dəmirçi yenidən məhkəmə qarşısında - DETALLAR
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • “Xəstəliyində yanında olmadığım üçün peşmanam”
Bu gün, 17:45 |
|
|
|
| • “Pul qazanan qadınlar haqqında başqa sözlər deyirlər" - Nadir Qafarzadə
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • Vəzifəli şəxs hamamda yıxılıb öldü - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Cavid Qurbanov hələ də HÖKM KEÇİRİR? - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • Saleh Məmmədovun bu dəbdəbəli villasının qiyməti nə qədərdir? - VİDEO
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • Jurnalistə qarşı dələduzluqda təqsirləndirilən şəxslərin məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • Novxanıda bələdiyyə sədri Gəray Əsədov küçəsində yolu satıb - sakinlər dad edir...
Bu gün, 17:11 |
|
|
|
| • Şagirdlər niyə təhsillərini davam etdirmək istəmir? – Səbəblər, problemlər, hüquqsuz müəllimlər…
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
| • Sosial müavinətlərin və təqaüdlərin məbləğləri artırılacaq - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Əmək pensiyasının minimum məbləği 320 manata çatdırılacaq
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • Minimum aylıq əməkhaqqının məbləği 400 manat müəyyən edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Müharibə və qırğınlar dayanmayacaq… – 2025-ci illə bağlı bədbin proqnoz
Bu gün, 16:52 |
|
|
|
| • Ermənistan sülhlə bağlı SƏSİNİ ÇIXARMIR: - “Manipulyativ xarakterlidir”
Bu gün, 16:47 |
|
|
|
| • “Benzində su olmur axı...” - İddialara cavab
Bu gün, 16:39 |
|
|
|
| • Tələbələrlə bağlı təklif etiraza səbəb oldu: - “Ədalətsizlik...”
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Tehran sazişə elə bəndlər əlavə etmək istəyir ki... - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Arvadını mühasib, qardaşı oğlunu müavin təyin etdi - Sabiq sədrə elektron qolbaq taxıldı
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • Ramin Hacılıdan Xəzər Rayon Məhkəməsinə müraciət - "Hüquqlarımdan istifadə etməyimə imkan yaradılsın"
Bu gün, 16:21 |
|
|
|
| • "17 yaşımda ağılsızlıqdan narkotik aludəçisi oldum"
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • Əsədi devirən “türk” MOSSAD agentidir? – 4 dövlətlə bağlı plan pozuldu
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Ərinin öldürdüyü plastik cərrahla bağlı YENİ XƏBƏR
Bu gün, 16:08 |
|
|
|
| • Paşinyan gerçəkliyi xalqa açıqlasa və Azərbaycanla masa arxasına otursaydı... - ŞƏRH
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • Taleh Qaraşovla Rövşən Rüstəmov üz-üzə… - Məhkəməyə gələn 3-cü şəxs kimdir?
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
| • Cənubi Qafqazda yeni savaş təhlükəsi - Ermənistan odla oynayır
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Təzə 3 qəpiyi buraxmaq... MADDİ MARAQ baxımından da SƏRF ETMİR - ÇÜNKİ...
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • Bakı-İrəvan danışıqları: Hakan Fidan niyə “üçüncü” dedi? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • İran Azərbaycanı təbrik etdi: - Dəstəklədik!
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • Əhali banklara inanmır: Maliyyə sektorunda problemlər - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • “Azərsu”ya xlor satan “Old Line Trading Company” şirkəti cərimələndi
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • Elza Seyidcahan “villasından, üzüm plantasiyasından, Qubadakı restoranından” DANIŞDI
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Xalası oğlunu qətlə yetirməkdə təqsirləndirilən şəxsin cəzası 5 il azaldılıb
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • AYNA Sumqayıt sahibkarlarını vergidən belə yayındırır - Kart sistemi niyə ləğv edildi?
Bu gün, 15:16 |
|
|
|
| • “43 min diploma, 55 min də direktor olmaq üçün vermişdim” - Diplomu saxta çıxan Abdıyeva
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
| • ATİB-in İdarə Heyətinə yeni üzvlər seçilib
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • Bakı şəhər məktəblilərinin müəllifi olduğu növbəti kitab çap edilib - FOTO
Bu gün, 15:04 |
|
|
|
| • “Nar”ın rouminq paketləri ilə Yeni il səyahətində sərfəli ünsiyyət! - DİQQƏT
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • “Təhsildə maliyyə çatışmazlığı həm də ayrılan resursların səmərəsiz xərclənməsi ilə bağlıdır...” - ŞƏRH
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Putin yenə darıxmağa başlayarsa... - Yüzminlərin qanı ilə suvarılan əyləncə meydanı
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Kənd təsərrüfatı məhsulları ixrac edən sahibkarların həbslərinin arxasında nələr dayanır? - İLGİNC GƏLİŞMƏ
Bu gün, 13:12 |
|
|
|
| • KTN-in rüşvət almaqda təqsirləndirilən sabiq vəzifəli şəxsinin vəsatəti təmin edilməyib
Bu gün, 13:10 |
|
|
|
| • Tanınmış hüquq müdafiəçisi ŞOK SƏNƏD YAYDI... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
|
