Əhali banklara inanmır: Maliyyə sektorunda problemlər - NƏ ETMƏLİ?
Azərbaycanın maliyyə sektoru son illərdə inkişaf meyilliliyi göstərsə də, ciddi problemlərlə üz-üzədir. Bu problemlər də iqtisadiyyatın dayanıqlığına və maliyyə xidmətlərinin effektivliyinə mənfi təsir göstərir. Buna misal olaraq ölkənin Bank sektorundakı etimad böhranını misal gətirmək olar.
Kommersant.az xəbər verir ki, son on ildə bir neçə bankın müflisləşməsi əhalinin bank sisteminə olan etimadını sarsıdıb. Bankların bağlanması nəticəsində vətəndaşlar həm qismi əmanətlərini itirib, həm də maliyyə sisteminin etibarlılığına şübhə ilə yanaşmağa başlayıb. Bankların likvidlik problemləri və qeyri-şəffaf idarəetmə siyasətləri bu vəziyyəti daha da dərinləşdirib.
Maliyyə sektorundakı problemlər sosial vəziyyətə də təsir göstərir. Buna görə də ölkədə istehlak kreditlərinin həcmi durmadan artıır. Misal olaraq ötən ilin oktyabr ayı ilə cari ilin oktyabr ayı arasında istehlak kreditlərinin həcmi 7,836 milyon manatdan 8,278 milyon manata qədər artıb. Bu da təxminən 5.6% artım deməkdir.
Maliyyə Problemlərini Aşağıdakı Sıralama ilə İzah Etmək Mümkündür:
1. Kreditlərdə Yüksək Faiz Dərəcələri
Azərbaycanda istehlak və biznes kreditlərinin faiz dərəcələri regiondakı digər ölkələrlə müqayisədə yüksəkdir. Bu, xüsusilə kiçik və orta sahibkarların maliyyə vəsaitlərinə çıxışını çətinləşdirir. Yüksək faiz dərəcələri biznesin inkişafını ləngidir və iqtisadi artımı yavaşladır.
2. Monopoliyalar və Azad Rəqabət Problemləri
Maliyyə bazarlarında rəqabət mühitinin zəif olması nəticəsində bazar iştirakçıları arasında qeyri-bərabər şərait yaranır. Monopoliya və oliqarxiyanın maliyyə sektoruna təsiri azad rəqabəti məhdudlaşdırır, bu isə maliyyə xidmətlərinin keyfiyyətinə və innovativliyinə mənfi təsir göstərir.
3. Xarici İnvestisiyaların Azalması
Son illərdə Azərbaycanda xarici investisiyaların azalması müşahidə olunur. Xarici sərmayədarların ölkənin maliyyə və iqtisadi mühitinə olan marağı zəifləyib. Belə ki, ötən ildə Azərbaycana daxil olan xarici investisiyalar 2.6 milyard ABŞ dolları təşkil edib. 2022-ci ildə isə bu rəqəm 3.1 milyard dollar idi. Bu da 15% azalma deməkdir. Cari ilin statistik göstəricilərində isə xarici investiyalar haqqında məlumat qeyd olunmayıb.
Bu azalmaların əsas səbəbləri arasında beynəlxalq göstəricilərə görə hüquqi qeyri-müəyyənlik, biznesin yüksək riskləri və zəif şəffaflıq var.
4. İdxal Asılılığı və Valyuta Riski
Azərbaycanın iqtisadiyyatı idxal məhsullarına çox asılıdır. Milli valyutanın dəyərinin 2015-ci ildən aşağı düşməsi idxal məhsullarının bahalaşmasına və inflyasiyanın artmasına səbəb olub. Bu isə əhalinin alıcılıq qabiliyyətini azaldıb və maliyyə sektorunda əlavə təzyiq yaradıb.
5. Maliyyə Maarifçiliyinin Aşağı Səviyyəsi
Əhalinin böyük bir hissəsi maliyyə xidmətlərindən istifadə etməyi və şəxsi maliyyə planlaşdırmasını bilmir. Maliyyə savadsızlığı həm vətəndaşların borclanma vərdişlərinə, həm də ümumi iqtisadi sistemə mənfi təsir edir. Maliyyə savadlılığı olan ölkələrdə isə istehlak kreditləri Azərbaycandakı kimi ilbəil artmır. Lazımsız xərcləmələr və kredit borclanmaların artması bu sahədə ciddi boşluqların olmasından xəbər verir.
Azərbaycanın maliyyə sektorunun qarşısında duran bu problemlərin həlli üçün islahatlar tələb olunur. Şəffaflıq və hesabatlılıq artırılmalı, bank sektoruna nəzarət gücləndirilməlidir. Eyni zamanda, kredit faizlərinin azaldılması, rəqabətli mühitin yaradılması və maliyyə maarifləndirməsinin genişləndirilməsi prioritet olmalıdır. Xarici sərmayədarların marağını artırmaq üçün sağlam rəqabət modeli yaradılmalıdır.
Qeyd edək ki, bu problemlərin həll edilməməsi uzunmüddətli perspektivdə Azərbaycanın iqtisadi inkişafını əngəlləyə bilər və əhalinin sosial rifahını təhlükə altına qoya bilər.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Paşinyanın vaxt uzatmaq və ya vaxt "qazanmaq"la təxribata hazırlıq cəhdi Ermənistana təhlükə yaradır"
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • Sosial şəbəkələr “yumşaq güc” amilinin əsas istifadə arenasına çevrilir - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • “Onların məqsədi Azərbaycanda gərginlik yaratmaqdır” - deputat
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Polad Həşimovun anası Mübariz Mənsimovun qonağı olub - FOTO
Bu gün, 18:24 |
|
|
|
| • ABŞ hələ də PKK-ya bağlı qruplara dəstək verir - FAKT BUDUR!
Bu gün, 18:21 |
|
|
|
| • Respublika Fənn Olimpiadalarında suallarla bağlı problemlər yaşanıb - Uşaqların, müəllimlərin əsəbini pozurlar...
Bu gün, 18:16 |
|
|
|
| • Doğuşdan 15 gün sonra xərçəng xəstəsi olduğu bilindi: Müalicəsinə 60 min lazımdır - VİDEO
Bu gün, 18:14 |
|
|
|
| • Əfv və ya amnistiya olacaq? - AKTUAL
Bu gün, 18:11 |
|
|
|
| • Almaniyanın fobiyası REALLIĞA ÇEVRİLİR – Rusiyanın növbəti hədəfi KİM OLACAQ?
Bu gün, 18:10 |
|
|
|
| • Azərbaycanda qeyri-filiz faydalı qazıntı yataqlarından istifadə sahəsində idarəetmə təkmilləşdirilir - SƏRƏNCAM
Bu gün, 17:55 |
|
|
|
| • Baydendən növbəti əfv qərarı
Bu gün, 17:51 |
|
|
|
| • 4 gün əvvəl həbsdən çıxan Qafar Dəmirçi yenidən məhkəmə qarşısında - DETALLAR
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • “Xəstəliyində yanında olmadığım üçün peşmanam”
Bu gün, 17:45 |
|
|
|
| • “Pul qazanan qadınlar haqqında başqa sözlər deyirlər" - Nadir Qafarzadə
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • Vəzifəli şəxs hamamda yıxılıb öldü - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Cavid Qurbanov hələ də HÖKM KEÇİRİR? - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • Saleh Məmmədovun bu dəbdəbəli villasının qiyməti nə qədərdir? - VİDEO
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • Jurnalistə qarşı dələduzluqda təqsirləndirilən şəxslərin məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • Novxanıda bələdiyyə sədri Gəray Əsədov küçəsində yolu satıb - sakinlər dad edir...
Bu gün, 17:11 |
|
|
|
| • Şagirdlər niyə təhsillərini davam etdirmək istəmir? – Səbəblər, problemlər, hüquqsuz müəllimlər…
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
| • Sosial müavinətlərin və təqaüdlərin məbləğləri artırılacaq - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Əmək pensiyasının minimum məbləği 320 manata çatdırılacaq
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • Minimum aylıq əməkhaqqının məbləği 400 manat müəyyən edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Müharibə və qırğınlar dayanmayacaq… – 2025-ci illə bağlı bədbin proqnoz
Bu gün, 16:52 |
|
|
|
| • Ermənistan sülhlə bağlı SƏSİNİ ÇIXARMIR: - “Manipulyativ xarakterlidir”
Bu gün, 16:47 |
|
|
|
| • “Benzində su olmur axı...” - İddialara cavab
Bu gün, 16:39 |
|
|
|
| • Tələbələrlə bağlı təklif etiraza səbəb oldu: - “Ədalətsizlik...”
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Tehran sazişə elə bəndlər əlavə etmək istəyir ki... - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Arvadını mühasib, qardaşı oğlunu müavin təyin etdi - Sabiq sədrə elektron qolbaq taxıldı
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • Ramin Hacılıdan Xəzər Rayon Məhkəməsinə müraciət - "Hüquqlarımdan istifadə etməyimə imkan yaradılsın"
Bu gün, 16:21 |
|
|
|
| • "17 yaşımda ağılsızlıqdan narkotik aludəçisi oldum"
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • Əsədi devirən “türk” MOSSAD agentidir? – 4 dövlətlə bağlı plan pozuldu
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Ərinin öldürdüyü plastik cərrahla bağlı YENİ XƏBƏR
Bu gün, 16:08 |
|
|
|
| • Paşinyan gerçəkliyi xalqa açıqlasa və Azərbaycanla masa arxasına otursaydı... - ŞƏRH
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • Taleh Qaraşovla Rövşən Rüstəmov üz-üzə… - Məhkəməyə gələn 3-cü şəxs kimdir?
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
| • Cənubi Qafqazda yeni savaş təhlükəsi - Ermənistan odla oynayır
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Təzə 3 qəpiyi buraxmaq... MADDİ MARAQ baxımından da SƏRF ETMİR - ÇÜNKİ...
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • Bakı-İrəvan danışıqları: Hakan Fidan niyə “üçüncü” dedi? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • İran Azərbaycanı təbrik etdi: - Dəstəklədik!
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • Əhali banklara inanmır: Maliyyə sektorunda problemlər - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • “Azərsu”ya xlor satan “Old Line Trading Company” şirkəti cərimələndi
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • Elza Seyidcahan “villasından, üzüm plantasiyasından, Qubadakı restoranından” DANIŞDI
Bu gün, 15:21 |
|
|
|
| • Xalası oğlunu qətlə yetirməkdə təqsirləndirilən şəxsin cəzası 5 il azaldılıb
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • AYNA Sumqayıt sahibkarlarını vergidən belə yayındırır - Kart sistemi niyə ləğv edildi?
Bu gün, 15:16 |
|
|
|
| • “43 min diploma, 55 min də direktor olmaq üçün vermişdim” - Diplomu saxta çıxan Abdıyeva
Bu gün, 15:10 |
|
|
|
| • ATİB-in İdarə Heyətinə yeni üzvlər seçilib
Bu gün, 15:09 |
|
|
|
| • Bakı şəhər məktəblilərinin müəllifi olduğu növbəti kitab çap edilib - FOTO
Bu gün, 15:04 |
|
|
|
| • “Nar”ın rouminq paketləri ilə Yeni il səyahətində sərfəli ünsiyyət! - DİQQƏT
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • “Təhsildə maliyyə çatışmazlığı həm də ayrılan resursların səmərəsiz xərclənməsi ilə bağlıdır...” - ŞƏRH
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Putin yenə darıxmağa başlayarsa... - Yüzminlərin qanı ilə suvarılan əyləncə meydanı
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
|
