Samir Şərifovdan şok etiraf və itirilən 20 il - "Hökumət anlayırdı ki..."
Tarix: 28-05-2021, 11:40 | Çap et
Milli Məclisin dünən keçirilən iclasında “Azərbaycan Respublikasının 2020-ci il dövlət büdcəsinin icrası haqqında” qanun layihəsinin müzakirəsi zamanı maliyyə naziri Samir Şərifov bildirib ki, ölkə iqtisadiyyatı 2 böyük şokla qarşılaşıb:
“Bunlardan biri pandemiya, ikincisi isə dünya bazarlarında xam neftə tələbatın azalmasıdır. Qeyd olunan proseslər iqtisadiyyata mənfi təsir göstərib. Dövlət büdcəsinin xərc strukturunda əhəmiyyətli dəyişiklik edilib. İqtisadi baxımdan ötən il bütün dünya ölkələri üçün ağır il kimi qalacaq”.
Qeyd edək ki, hələ bir neçə il öncə mütəxəssislər ölkə iqtisadiyyatının baş verəcək proseslərlərə hazır olmasını, o cümlədən neftdən asılılığı aradan qaldırmaq üçün qeyri-neft sektorunun inkişafının vacibliyini bildirirdilər. Yəni ölkə iqtisadiyyatının nazirin dediyi kimi, şokla qarşılaşmaması üçün vaxtında tədbirlər görülməli idi.
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli “Cümhuriyət” qəzetinə açıqlamasında bildirib ki, iqtisadi modelə keçid baş tutmadı və çox təəssüf ki, hökumət 2004-2015-ci ilə, devalvasiyalara qədər neftin qiymətinin, hasilatının yüksək olduğu dövrdə həddindən artıq tənbəlləşdi: “Hökumət iqtisadiyyatın çoxşaxəli modelə keçidiylə bağlı öncədən xəbərdarlıqlara, çağırışlara baxmayaraq, bu addımı ata bilmədi. Azərbaycanın həm dövlət büdcəsi, həm də ixracatı kəskin şəkildə neftdən asılı olaraq qalır. Son rəqəmlər göstərir ki, ixracatda neftdən, qazdan asılııq 90 faizdir. Büdcənin formalaşmasında da 60 faizə yaxın Dövlət Neft Fondundan tranfert olunur, yerdə qalan hissənin isə 15-32 faizi neft sektorundan gələn vergilər hesabına baş verir.
Yəni büdcənin formalaşmasında, ÜDM-də, xarici ticarətdə neftdən asılılıq kifayət qədər yüksəkdir. Hökumət 2015-ci ildə iki devalvasiyadan, neftin qiymətinin kəskin enməsindən sonra bəyan etsə də ki, çoxşaxəli iqtisadi modelə keçəcəyik, 6 il keçməsinə baxmayaraq ciddi bir iş görülmədi. Faiz olaraq bütün makroiqtisadi göstəricilərdə, büdcədə, xarici ticarətdə neftin payı neçə faiz nisbətində idisə, indi elə də qalır. Deməli, 2015-ci ildən sonra da çoxşaxəli iqtisadi modelə keçid baş vermədi. İndi dünyada gedən proseslər, neftə tələbatın azalması, pandemiya dünya iqtisadiyyatına vurduğu zərbə Azərbaycan iqtisadiyyatına da ciddi mənfi təsir göstərir. Bunun fəsadlarının aradan qaldırılması indi daha baha başa gələcək və zaman tələb edəcək. Son 20 ili götürsək, hökumət həddindən artıq böyük zaman itirdi və Azərbaycan bu zamanda çoxşaxəli iqtisadi modelə keçə bilmədi”.
Ekspertin fikrincə, qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi üçün idarəetmənin fəlsəfəsi dəyişməlidir: “Azad və ədalətli məhkəmə sistemi olmalıdır. Bütün bunlar qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün əsas faktorlardır. Güclü struktur, sistem islahatlarına gedilmədi. Nəticədə isə qeyri-neft sektorunda atılan addımların heç bir effekti olmadı. Əsas problem artıq iqtisadi məsələdə deyil, əsas problem idarəetmənin özündə, fəlsəfəsində cəmlənib. Belə çoxşaxəli, dərin islahatlara getmədikləri üçün indi bu vəziyyət yaranıb. Hökumət anlayırdı ki, qeyri-neft sektorunu inkişaf etdirmək lazımdır. Ancaq köklü islahatlara gedilməməsi nəticə etibarilə çoxşaxəli iqtisadi modelə keçidin yubanmasına və problemlərin yaranmasına səbəb oldu”.
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Azərbaycan və Maldiv arasında diplomatik, xidməti və rəsmi pasport sahibləri qarşılıqlı viza tələbindən azad ediləcək
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
• "Qadın ayrılıb deyə “onunla evlənmək olmaz” düzgün düşüncə tərzi deyil" - VİDEO
Bu gün, 11:51 |
|
|
|
• “5A Construction” şirkəti ölkədən pul çıxarıb? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
• Culfa və Babək şəhərinin baş planının hazırlanması 351 min manata başa gələcək
Bu gün, 11:40 |
|
|
|
• Tramp-Putin görüşünə hazırlıqlar başlayır
Bu gün, 11:38 |
|
|
|
• "Bakıda hesab edirlər ki, bu, onlara dəhlizi nəzarətə götürmək hüququ verir" - Vardan Oskanyan
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
• “Yararlı hərbi qulluqçular yararsız kimi qeyd olunur” - RƏSMİ İTTİHAM
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
• Jurnalistə vəzifə verildi - ƏMR
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
• Neftçilərdən SOS: Heç birimizin ərzağı qalmayıb!!! - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:18 |
|
|
|
• Şərurda valideynlər məktəbdən İMTİNA EDİR? - "Siniflərdə oturmaq mümkün deyil..."
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
• İri Şəhərlərin Birləşmiş Su Təchizatı Xidməti jilet, papaq, dəbilqə, eynək alacaq - 343 min xərcləyəcək
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
• Paşinyan gecikmiş etirafından peşmandır - KİV
Bu gün, 10:59 |
|
|
|
• Elvin Məmmədova yeni vəzifə verildi - ƏMR
Bu gün, 10:58 |
|
|
|
• Qardaşına görə arvadının başını kəsdi – Xırdalanda dəhşət
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
• Bakıda daha bir lizinq şirkəti təsis edilib
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
• Bakı həbsxanasında DAHA BİR ÖLÜM
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
• Emin Əmirullayevin `skoç`lanan və tüstülənən məktəbləri... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 10:34 |
|
|
|
• 4 günlük gecikməyə görə İŞDƏN QOVULDU VƏ... - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
• “Soyuqdan donsam da, heç vaxt qazı yanılı qoyub yatmıram” – Razi Nurullayev
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
• Fakt istəyən nazirə FAKT YAĞIŞI davam edir... - Nəticəsi OLACAQMI?
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
• Afaqın verilişi nə vaxt yayımlanacaq?
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
• Dələduzluqda ittiham olunan “Moon Kids” uşaq bağçasının direktoru özünü təqsirli bilməyib
Bu gün, 10:06 |
|
|
|
• Naxçıvanda ÇÖRƏK BÖHRANI: İşçilər NİYƏ İŞLƏMİR? - Vasif Talıbovun da adı çəkilir...
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
• Ermənistanın dəmir yolu təklifi: Paşinyan əslində nə istəyir? - AKTUAL
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
• Geri çağrılan səfirdən GERİYƏ QALANLAR... - İLGİNC İDDİA
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
• AMEA-nın hər köşəsi BAZAR İMİŞ... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
• Ermənistanda “iqtisadi sıçrayış” bitdi: nələr gözlənilir? - "...çıxılmaz vəziyyətə düşüb"
Bu gün, 09:27 |
|
|
|
• Zəngəzur dəhlizi uğrunda gərgin SAVAŞ - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
• Zurabişvili İvanişvilini öz iqamətgahında danışıqlara çağırdı... - "Newsgeorgiya"
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
• `Armada` şirkəti də ÖLKƏDƏN VALYUTA ÇIXARIBMIŞ... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
• Bu həftə ardıcıl 7 gün iş olacaq - DİQQƏT!
Bu gün, 09:09 |
|
|
|
• "Siyasi istəklərdə yenidən güc amili ön plana çıxır" - deputat
Bu gün, 09:07 |
|
|
|
• Qrenlandiya Amerikanın mülkiyyətinə keçməlidir - Tramp Kanadadan sonra yeni ərazi iddiası İRƏLİ SÜRDÜ
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
• Müştərilər üçün KAPTAL BANK məngənəsi... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
• "`Kristal Abseron`dan ev alanda 100 ölcüb, 1 biçin..." - "Dərəbəylikdir!!!"
Bu gün, 08:55 |
|
|
|
• Kartına 400 manat yüklədi... YOXA ÇIXDI! - GİLEY
Bu gün, 08:47 |
|
|
|
• Ərdoğanın Suriya səfəri... GÖZLƏNİLƏNDİR!
Bu gün, 08:39 |
|
|
|
• "Bu əsasla Əmək müqaviləsinin ləğv edilməsi..." - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:35 |
|
|
|
• BU FAKTDIR: `Azəriqaz` işçiləri öz hesablarına avadanlıq alır... - "Deyirsiniz `Azəriqaz` ziyanla işləyir, AMMA..."
Bu gün, 08:31 |
|
|
|
• Suriyanın yeni sahibi NECƏ DAVRANACAQ... - Hər kəsi YAXŞI TANIYIR...
Bu gün, 08:19 |
|
|
|
• Ceyhun Bayramov Serbiyaya səfər edib
Bu gün, 08:17 |
|
|
|
• `Azercell` istehlakçı hüquqlarını NECƏ POZUR... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
• Makronun BATIRDIĞI FRANSA... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 07:15 |
|
|
|
• İranın sərhəddə 150 minlik ordusu var, ancaq Azərbaycan… - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:11 |
|
|
|
• "HƏMAS, Hizbullah, İslami Cihad bizim deyil" - Xamenei İranın proksi qüvvələrindən imtina etdi
Bu gün, 06:19 |
|
|
|
• Ermənilərdən “Dubay şokoladı” ilə bağlı ŞOK iddia: Şuşa detalı - Rəsmən xəstədirlər...
Bu gün, 06:17 |
|
|
|
• "Valmarket Şəbəkə Supermarket" dövlətə külli miqdarda vergi borcu üzə çıxdı - FOTO
Bu gün, 06:12 |
|
|
|
• Dezinformasiya ilə necə mübarizə aparaq? - AÇIQLAMA
Bu gün, 00:48 |
|
|
|
• Gürcüstan Prezidenti hakimiyyətə 1 HƏFTƏ VAXT VERDİ - "Sputnik Georgia"
Bu gün, 00:43 |
|
|
|
• İsrail və Türkiyə arasında MÜHARİBƏ riski artdı: Azərbaycan isə... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:36 |
|
|
|
|