Təhsil sistemi: Belə davam edə bilməz...

Son günlər Təhsil naziri Emin Əmrullayevin vəzifədən gedə biləcəyi barədə ictimai müzakirələr güclənib. Cəmiyyətdə yaranan əsas sual isə budur: Nazir dəyişsə, onun dövründə formalaşmış kadr sistemi də yenilənəcək, yoxsa yalnız adlar dəyişəcək?

Məsələ ondadır ki, yalnız bir şəxsin vəzifədən getməsi sistemin böhrandan çıxarılması üçün kifayət deyil.
Kadrlar şəbəkə prinsipi ilə formalaşdırılıb

Emin Əmrullayevin dövründə təhsildə:

Regional təhsil idarələrinin müdirləri və müavinləri,
ARTİ-də (Azərbaycan Respublikası Təhsil İnstitutu) layihələr üzərində toplanmış qeyri-peşəkar kadr qrupu,
TKTA, MÜTDA və qiymətləndirmə strukturunda yerləşdirilmiş bağlı şəxslər,
Məktəblərdə direktorluğa təyinatlarda formalaşan dəstək şəbəkələri mərkəzləşdirilmiş loyallıq mexanizmi üzərində qurulub.

Bu strukturun əsası yalnız bir nəfərə deyil, bütöv idarəetmə modelinə bağlıdır.

Bu səbəbdən, yalnız nazirin dəyişməsi bütün bu sistemi avtomatik dağıtmır.
Bu şəxslərin əksəriyyəti yeni gələnə də uyğunlaşa və fəaliyyətini davam etdirə bilər.

Əgər dəyişiklik yalnız şəxsi səviyyədə olarsa…

Bu halda:

Regional idarə rəhbərləri yerində qalacaq,
ARTİ-dəki qeyri-peşəkar layihə komanda strukturu fəaliyyətini davam etdirəcək,
Qiymətləndirmə, monitorinq və təlim sistemi dəyişməyəcək,
Məktəblərdə direktor təyinatı mexanizmi eyni prinsip ilə işləyəcək.

Bu, sadəcə vitrin dəyişiklikləri demək olar.

Əgər qərar idarəetmə modelinin dəyişməsinə yönəlsə…

Bu zaman mümkündür:

Regional Təhsil İdarələri yenidən qurulsun və ya ləğv olunsun,
Direktor təyinatları şəffaf müsabiqə mexanizminə keçirilsin,
Təhsildə bürokratiya, monitorinq və “kağız uğrunda yaradılmış fəaliyyət” modeli ləğv olunsun,
ARTİ və TKTA kimi qurumlarda kompetensiya əsaslı kadr seçimi tətbiq olunsun,
Müəllimin statusu və nüfuzu real tədbirlərlə bərpa edilsin.

Bu halda, bəli – hazırkı idarəçi şəbəkəsinin böyük hissəsi sistemdən çəkiləcək.

Əsas sual: Hansı yolu seçiləcək?

Burada həlledici məsələ şəxsin yox, siyasətin dəyişməsidir.

Təhsil hazırda:

Qorxu mühitinə,
Loyallığa görə vəzifə bölgüsünə,
Formal hesabatçılığın gerçək nəticələri əvəz etməsinə,
Müəllimin sosial statusunun zəifləməsinə
söykənən böhran mərhələsindədir.

Tehsilmedia.az qeyd edir ki, əgər islahat qərarı siyasi səviyyədə qəbul olunsa, bu böhran aradan qaldırıla bilər.

Emin Əmrullayevin vəzifədən gedib-getməməsi əsas müzakirə mövzusu deyil.
Əsas məsələ təhsil sisteminin hansı idarəetmə modelinə keçəcəyi ilə bağlıdır.

Şəxslər dəyişərsə — nəticə dəyişməyə bilər.
Model dəyişərsə — təhsil dirçələ bilər.