Tibbi yardımsız qalmaq təhlükəsi ilə üzləşən vətəndaşa maddi və psixoloji zərbə

Yeni ildən işsiz, yaxud da rəsmi iş yeri olmayan şəxslərin daha bir qayğısı yaranır. Əgər onlar hər ay 16 manat icbari tibbi sığorta haqqı ödəməsələr, pulsuz tibbi xidmətdən də istifadə edə bilməyəcəklər. “Tibbi sığorta haqqında” qanuna bununla bağlı dəyişiklik olunacaq.

Hökumət gələn ilin büdcəsində icbari tibbi sığortaya ayrılan pulu 30 faizdən çox azaldıb. 2026-cı ilin büdcəsində İcbari Tibbi Sığorta Fonduna ayrılan vəsait 900 milyon manatdır. 2025-ci ildə bu rəqəm 1 milyard 416 milyon 405 min manat idi. Azalma kasıb vətəndaşların sağlamlığına, onun tibbi yardım almaq imkanlarına təsirsiz ötüşmür.

Kəmalə Vəliyeva Bizimyol.info portalına danışır ki, 55 yaşı var və həyat yoldaşı uzun illər öncə xərçəng xəstəliyindən dünyasını dəyişib, tək yaşayır. Səhhətində ciddi problemlər var, buna baxmayaraq, özünü dolandırmaq üçün günəmuzd işləməyə məcburdur: “Kirayə pulunu ödəməliyəm, dolanmalıyam. Ayağımda, daxili orqanlarımda ciddi problemlər var. Dərmanlara nə qədər xərcim çıxır. Qubada, Xaçmazda meyvə-tərəvəz yığımı olanda günəmuzd ora gedirəm. Ayaq üstündə zorla dayanıram. Amma məcburam. Keçən il tibbi sığortanın hesabına bir ayağımı Bakıda əməliyyat elətdirdim. Gələn ildən neyləyəcəm, bilmirəm. Mənim günümdə olanları niyə nəzərə almırlar? Televizordan eşidirəm, deyirlər ki, ayda 16 manat böyük pul deyil. İnanın, mənim üçün çox böyük puldur. Toxun acdan xəbəri yoxdur...”

Rəsmi qaydada işləyən şəxslər üçün icbari tibbi sığorta haqqını işəgötürən ödəyir. Uşaqlar, əlillər, pensiyaçılar üçün isə dövlət hesabına həyata keçirilir. Rəsmi şəkildə işsiz kimi qeydiyyatda olanlar da bura aiddir.

• Bəs işsiz kimi qeydiyyata alınmasa da, faktiki işsiz olan, yaxud da müqaviləsiz işləyən yüzminlərlə əhalinin vəziyyəti necə olacaq?

Bura bölgələrdə yaşayan evdar qadınlar, əkinçilik, maldarlıqla məşğul olan insanlar da daxildir. Bu, faktiki kasıb təbəqənin tibbi yardım almaq hüququnun məhdudlaşdırılmasıdır. Lakin rəsmilər bu fikri qəbul etmir. Deyirlər ki, bu qərarla dövlətin yükünün bir hissəsi özəl sektorun, müəssisələrin, fiziki şəxslərin üzərinə keçir. Məqsəd də sığorta sistemini daha çevik, effektiv mexanizmə çevirməkdir. Vurğulayırlar ki, beynəlxalq praktikada da bu, normal prosesdir.

Həkim Rəna Yusifova Bizimyol.info xəbər portalına açıqlamasında bildirib ki, maddi vəziyyətindən asılı olmayaraq, heç bir vətəndaş tibbi yardımdan məhrum olmamalıdır. Onun sözlərinə görə, ölkədə müxtəlif xəstəliklərdən əziyyət çəkən insanların sayı ildən-ilə artır. Bunu nəzərə alsaq, səhiyyə sahəsinə ayrılan vəsait artırılmalı, bir sıra xəstəxanaların maddi-texniki bazası gücləndirilməlidir: “Böyük xərc tələb edən əməliyyatlar var ki, kasıb təbəqədən olan insanlar bunu öz hesabına həyata keçirə bilmir. Son illərdə nə qədər kasıb insan icbari tibbi sığortadan yararlanaraq, ürək əməliyyatı və başqa bahalı əməliyyatlar keçirmişdi. Bəlkə də icbari tibbi sığorta olmasaydı, bu əməliyyatı etdirmək imkanı olmayacaqdı. Belə vətəndaşlarımızı mütləq nəzərə almalıyıq. Müalicə oluna bilməməsi xəstəyə həm də psixoloji-mənəvi zərbə vurur”.