Azərbaycan neftin ucuzlaşmasına necə HAZIRLAŞIR... - ARAŞDIRMA
Tarix: 9-05-2025, 17:48 | Çap et
"OPEC+" qrupu neft qiymətlərinin aşağı olduğu bir vaxtda hasilatı bir daha artırmağa qərar verib. Qərarın neft qiymətlərini daha da aşağı salacağı proqnozlaşdırlır. Bu aydan gündəlik 411 min barellik istehsal artımına gedilir.
Qərarın Azərbaycanın neft istehsalına, iqtisadiyyatımıza təsirlərinin necə olacağı maraq doğrurur.
Modern.az-a açıqlamasında Neft Araşdırmaları Mərkəzinin sədri İlham Şaban "OPEC+"un neftlə bağlı mövcud qərarının səbəbini belə izah edib:
“Dünya iqtisadiyyatında bu cür problemlərin yaşandığı bir dövdə, o cümlədən artıq ABŞ Prezidenti Donald Trampın gömrük tarifləri ilə bağlı masştablı addımlarından sonra ticari müharibələrin qlobal səviyyədə görüntüsü zamanı Azərbaycanın da daxil olduğu "OPEC+" gündəlik 411 min barellik istehsal artımına getməklə bağlı qərar verib. Bu bazarda neft qiymətini bir qədər də aşağı düşməyə sövq edib. Artıq neft ticarəti ya 60, ya da 60 dolların altında bir qiymətə aparılır. Məsələnin kökü var. "OPEC+" daxilində 23 ölkə mövcuddur. Təqribən 1 ildir, bunların içərisində bir neçə qeyri-intizamlı konuslar peyda olur. Burada əsas 4 ölkədir. Burada irəli gedən Qazaxıstanla İraqdır. Onlar öz kvotalarına əməl etmir və daha artıq neft hasil edirlər. Dünya miqyasında ən böyük neft oyunçuları kimi Səudiyyə Ərəbistanı və Rusiya bu kovtadan əlavə özləri də neft hasilatını aşağı salırdılar ki, qiymət özlərinin təbiri ilə desək, ədalətli şəkildə olsun. İndi neftin hasilatını artırmaqla qiymətini aşağı salır ki, bu kvotalara neçə dəfə söz verib əməl etməyən oyunçular görsün, ümumi qaydalara əməl etmədən özlərini aparsalar, kapital qoyub səy göstərsələrə də, yenə əvvəlki kimi qazanc əldə edə bilməyəcəklərini görsünlər. Ona görə də ümumi götürülmüş qaydalarla bazarın tənzimlənməsinə əməl etmək lazımdır. Mən bunu bax, bu cür başa düşürəm. Çox da media səviyyəsində buna diqqət yetirilmir. Burada siyasətdən daha çox düşünülmüş, uzunmüddətli dövr üçün addımlar var”.
İ.Şaban neftlə bağlı "OPEC+"un bu addımının Azərbaycana təsirlərinin necə olacağından da danışıb:
“Təbii ki, bizim gəlirlərimizin yarıdan çoxu sırf xam neftin satışından formalaşır. Qitmətlərin aşağı düşməsinin təsirləri onsuz da hasilatı ildən-ilə azalan Azərbaycan üçün ikiqat olur. Yəni qiymət düşür, eyni zamanda hasilat və ixrac azalır. Gəlirlərimizə bu neqativ təsir göstərir. Bu il təqribən 4 milyard dollar neft ixracından gəlir əldə edəcəyik. Bu da çox azdır. 2011-ci ildə neft gəlirlərinin pik həddə olduğu dövrdə ancaq "Azəri-Çıraq-Günəşli"nin ixracından gələn gəlir 19, 4 milyard dollardır. Görün, pik dövrlə müqayisədə qiymətlərdə nə qədər azalma baş verib. Belə götürsək, 5 dəfəyə yaxın Azərbaycanın gəlirləri düşüb. Ancaq ikinci bir tərəfdən panik şəkildə "necə olacaq?", "nə baş verəcək?" suallarını verib əsəbləşməyə də dəyməz. Birincisi o baxımdan ki, bu qədər azalma olsa da, Azərbaycan qurulur, inkişaf edir və irəliyə gedir. Biz hökumət və cəmiyyət olaraq buna daxildə hazırlıq dövrünü keçmişik. Cəmiyyətə ən çox təsir edən məsələ 2014-cü ildən sonra neftin qiymətinin iki dəfə düşüb 2015-2016-cı illərdə iqtisadiyyatımıza neqativ təsirlərə səbəb olmasıdır. İnsanlar iki devalvasiya səbəbindən kasıbladılar. Çünki qiymətlər bahalaşdı, onların maaşları artmadı. Nəticədə o zamankı ab-hava yarandı. Onun psixoloji təsirləri indiyə kimi özünü göstərməkdədir. “Ehtiyyat igidin yaraşığıdır” məsəli bizim cəmiyyətimiz üçün çox yaxşıdır. Bu riskləri artıq qiymətləndirə bilirik, onları necə dəf etmək üzərində də hərə nəsə iş görür. Biz nə Maliyyə Nazirliyi, nə İqtisadiyyat Nazirliyi, nə də Nazirlər Kabineti səviyyəsində hər hansı siqnallar almırıq. Yanvar ayında ən maksimum satılan qiymətlə, indi satılan qiymət arasında 22 dollara qədər fərq var. Bunun iqtisadiyyatımıza necə təsir etməsi ilə bağlı ümumilikdə bir açıqlama görməmişik. “Bizim bunu qarşılamaq üçün hansı a,b, c senarilərimiz var”, “narahatçılığa əsas varmı?” kimi sualların cavabı verilmir. Təkcə Mərkəzi Bank ekspertlərlə görüşdə elan etmişdi ki, devalvasiya üçün hansısa təhlükə görmürlər. Nə dərəcədə səmimidirlər, il başa çatanda görəcəyik”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Hüseynə qarşı yarım milyonluq iddia qaldırıldı
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • Türkiyəli iş adamının Azərbaycandakı milyonluq tikinti şirkəti bağlanır
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Azərbaycandan Türkiyəyə dizel ixracı 16 dəfə artıb – Bir litri 57 qəpiyə
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Bakıda 2 məktəbin direktoruna şiddətli töhmət verilib - FOTO
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • ARDNF kritik lisenziyaların müddətini uzadır – 69 MİN MANATLIQ TENDER
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
| • Mülayim qərb küləyi bəzi yerlərdə arabir güclənəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:48 |
|
|
|
| • Marketlərdə 16 qəpiyə satılan yumurta Syerra-Leoneyə 11 qəpiyə ixrac olunub - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • "Qızımın qeybətini gəlinimə edirəm"
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Belə gedərsə, Fuad Nağıyev DAHA BİR TÖHMƏTİ HAQQ EDƏCƏK... - O boyda həngamədən xəbəri yoxdurmu?
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
| • Rubio Avropanın nə istədiyinə aydınlıq gətirib
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Həmkarlar İttifaqının İşərişəhərdə təhlükəsizliyi pozan TƏŞKİLATI - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • İrəvanda 2 saatlıq TELEFASİLƏ
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
| • Ermənistan xüsusi xidmət orqanlarının tapşırıqlarını icra etməkdə təqsirləndirilən İqbal Əbilova hökm oxunub
Bu gün, 12:06 |
|
|
|
| • Beyləqanda ONA YAXIN MƏMUR İŞDƏN QOVULDU - ADLAR
Bu gün, 12:01 |
|
|
|
| • Makron Azərbaycanla düşmənçilikdən çəkilir? - səfir Şuşaya getməyincə...
Bu gün, 11:53 |
|
|
|
| • Burda müştəriləri məmnun edəcək HEÇ NƏ YOXDUR... - GİLEY
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • “Bu, erməni xəstəliyidir - harada yaşayırlar, özlərinə saxta tarix düzəldirlər” - deputat
Bu gün, 11:35 |
|
|
|
| • Dünya siyasətində Bakı ayı: çəki və güc necə artır? - AKTUAL
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • “Eldar Mahmudov mənə hər zaman hörmətlə yanaşıb” - “RAMİZ MEHDİYEVLƏ TELEFONDA ÇOX CİDDİ SÖHBƏTİMİZ OLDU…”
Bu gün, 11:22 |
|
|
|
| • Aysun yenidən AİLƏ QURACAQ?
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
| • Daha bir məktəb direktoru işdən çıxarıldı - ƏMR
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • Türkiyə və Azərbaycana qarşı daha bir `İNDEYSKİ` BOYKOT qərarı... - KİV
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • 122 min manat vergi borcu olan şirkət kimindir?
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Vəzifəli şəxsi öldürənə CƏZA KƏSİLDİ - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:06 |
|
|
|
| • İnsan alveri sosial şəbəkələrdə yeni üz alır: - Müdaxilə edilməsə...
Bu gün, 10:58 |
|
|
|
| • “Türkiye Bursları”nda rüşvət şəbəkəsi: "Azərbaycanda bu təqaüd yerləri tələbələrə pulla satılır” - Adlar açıqlandı
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • Bakıda avtobusda kəsici alətlə qeyri-adekvat hərəkətlər edən qadın saxlanıldı
Bu gün, 10:47 |
|
|
|
| • Yenə erməni hiyləsi: Paşinyan özünü sülhpərvər kimi göstərdi, amma... - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 10:45 |
|
|
|
| • Azərbaycan benzini Rusiyadan 1 manata alır, Türkiyəyə 71 qəpiyə satır - Qıraqdan baxanlar desin ki, "TİCARƏT YAPIYORUZ"...
Bu gün, 10:20 |
|
|
|
| • "Aş gətirə-gətirə nələr etmişəm" - VİDEO
Bu gün, 10:17 |
|
|
|
| • "“Azərbaycan” Nəşriyyatı heç bir dotasiya almır, özü-özünü təmin edir" - Leyla Güləliyeva
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Rəsmi Bakı İrəvana qarşı yeni tələb irəli sürüb - Erməni mediası
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
| • Tanınmış jurnalist vəfat etdi
Bu gün, 10:04 |
|
|
|
| • Yeni Günəşlidə yolu kim dağıdıb: “Parla Residence”, yoxsa “Golden Rose”? - FOTO
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
| • Azərbaycanlıları qeydiyyata saldığı üçün belə cəzalandırıldı
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Əlibıçaqlı qadın avtobusda təşviş yaratdı - VİDEO
Bu gün, 09:47 |
|
|
|
| • Arvadına mütəmadi olaraq işgəncə verən şəxs məhkəmə zalından həbs edildi
Bu gün, 09:43 |
|
|
|
| • Ötən il 1 milyon pul qazanıb - HESABAT
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • “SON ZƏNG” YIĞIMI... - BELƏ HARA GEDİRİK?
Bu gün, 09:39 |
|
|
|
| • Məhkəmə oğlunu döyən, arvadına əzab verən şəxslə bağlı QƏRAR ÇIXARDI
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
| • “Maştağa-Aqrotexservis” ASC-nin səhmdarlarının ümumi yığıncağı keçiriləcək
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Şərtlər Avropadan Azərbaycanla sağlam münasibətlər qurmağı tələb edir - Zülfüqarov
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • Azərbaycanda terrora hazırlıqda təqsirləndirilən Abdulla Əliyevin cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi başlayıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
| • DGK-nın “Azərterminalkompleks” Birliyinin 66 minlik tenderi baş tutmadı - DETALLAR
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Marukyan baş nazirə “əlcək” atdı - Kreml Köçəryanı “xərcləyir”?
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • "SOCAR-da kadr ehtiyat bazası nədən ötrüdür?" - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:12 |
|
|
|
| • Arayikin ermənilərin Qarabağda separatçılığa başladığı dövrdəki uşaqlıq şəkli üzə çıxdı... - "Armtimes"
Bu gün, 09:01 |
|
|
|
| • Qısqanc ər arvadını döyərək işgəncə verdi: - “Etiraf et ki, pul müqabilində hotelə getmisən...”
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
| • Müsəlman Şərqində ilk demokratiya ölkəsi - MƏQALƏ
Bu gün, 08:55 |
|
|
|
| • Azərbaycan regionda yeni reallıq yaradaraq dünyanın siyasi xəritəsində rolunu artırmışdır - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 08:50 |
|
|
|
|
